Ատա Կոպեթթի (23 Յուլիս 1902(1902-07-23)[1][2][3], Թորինօ, Իտալիա[1][4][5][…] - 14 Մարտ 1968(1968-03-14)[1][5], Թորինօ, Իտալիա[4][5][6]), իտալացի ուսուցիչ, լրագրող, հակաֆաշիստական առաջնորդ։ Օրիորդական ազգանունը Փրոսփերօ, այնուհետեւ Մարչեզինի՝ երկրորդ ամուսնութիւնէն ետք[8]։

Ատա Կոպեթթի
իտալ.՝ Ada Gobetti
Ծնած է 23 Յուլիս 1902(1902-07-23)[1][2][3]
Ծննդավայր Թորինօ, Իտալիա[1][4][5][…]
Մահացած է 14 Մարտ 1968(1968-03-14)[1][5] (65 տարեկանին)
Մահուան վայր Թորինօ, Իտալիա[4][5][6]
Քաղաքացիութիւն  Իտալիա
 Իտալիոյ Թագաւորութիւն
Մայրենի լեզու Իտալերէն
Ուսումնավայր Թուրինի համալսարան?
Մասնագիտութիւն լրագրող, թարգմանիչ, քաղաքական գործիչ, պարտիզան
Վարած պաշտօններ member of the National Council of the Kingdom of Italy?
Անդամութիւն Իտալիայի Ազգային խորհուրդ?
Կուսակցութիւն Գործողություն կուսակցություն?
Ամուսին Piero Gobetti?[7]

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Իր ամուսինին՝ Փիերօ Կոպեթթիի հետ, որ նոյնպէս լրագրող էր, թղթակցած է քանի մը հակաֆաշիստական ամսագրերուն, օրինակ՝ «La Rivoluzione Liberale»-ին, որու տպագրութիւնն ու թողարկումը արգելուեցաւ 1925-ին ֆաշիստական բռնապետութեան կողմէ։ Անոր ամուսինը ծեծի ենթարկուած էր ֆաշիստական ջոկատի կողմէ[9] եւ ստիպողաբար աքսորուած Փարիզ, որտեղ եւ մահացած էր 1926-ին, ցնցղատապէ[10]։

Իտալացի փիլիսոփա, պատմաբան Րենետէտտօ Քրոչէն խրախուսեց անոր վերսկսիլ աշխատանքը։ 1828-էն Ատա Կոպեթթին սկսաւ սորվիլ անգլերէն լեզու եւ գրականութիւն եւ կը թարգմանէր բնագիրեր։

1937-ին Ատա Կոպեթթին կ'ամուսնանայ Էտտոր Մարչեզինի հետ։

Մահ եւ ժառանգութիւն Խմբագրել

Ատա Կոպեթթին մահացած է 1968-ին՝ իր կեանքը ժողովրդավարութեանն ու կանանց իրաւունքներուն նուիրելէ ետք[11]։ Տաս տարի տք, 2 Հոկտեմբեր 1978-ին անոր յետմահու կը պարգեւատրեն Զինուորական պատուաւոր արծաթէ մետալով, հակաֆաշիստական դիմադրութեան շարժման մէջ իր դերն ու մասնակցութիւնը ունենալու համար[10]:

Աշխատանքներ Խմբագրել

Իտալերէն լեզուով

  • Alessandro Pope. Il poeta del razionalismo settecentesco, Bari, Laterza, 1943
  • Dai quattro ai sedici anni. Guida ai libri per ragazzi, Torino, Edizioni del Giornale dei genitori, 1960
  • Cinque bambini e tre mondi. Torino, SAIE, 1953
  • Non lasciamoli soli. Consigli ai genitori per l'educazione dei figli, Torino, La cittadella, 1958
  • Diario partigiano. Torino, Einaudi, 1956, 1972 e 1996 978-88-06-14230-8
  • Storia del gallo Sebastiano ovverosia Il tredicesimo uovo, Torino, Einaudi, 1963
  • Vivere insieme. Corso di educazione civica, Torino, Loescher, 1967
  • Educare per emancipare. Scritti pedagogici 1953-1968, Manduria, Lacaita, 1982
  • Piero Gobetti, Ada Gobetti. Nella tua breve esistenza. Lettere 1918-1926, Torino, Einaudi, 1991 88-06-12536-2

Անգլերէն լեզուով

Մատենագրութիւն Խմբագրել

  • Mezzosecolo, 7, Annali 1987-1989, Centro Studi Piero Gobetti. Numero monografico sulla vita e l'opera di Ada Prospero Marchesini Gobetti. (իտալ.)
  • Emmanuela Banfo e Piera Egidi Bouchard Ada Gobetti e i suoi cinque talenti, Torino, Claudiana, 2014, 978-88-7016-976-8 (իտալ.)

Ծանօթագրութօւններ Խմբագրել

  1. 1,0 1,1 1,2 1,3 1,4 1,5 1,6 1,7 Pironi T. Dizionario Biografico degli Italiani — 2016. — Vol. 85.
  2. 2,0 2,1 (unspecified title)
  3. 3,0 3,1 Bibliothèque nationale de France data.bnf.fr: open data platform — 2011.
  4. 4,0 4,1 4,2 4,3 4,4 4,5 Istituto dell'Enciclopedia Italiana Enciclopedia on line
  5. 5,0 5,1 5,2 5,3 5,4 5,5 5,6 5,7 5,8 https://www.anpi.it/donne-e-uomini/Associazione Nazionale Partigiani d'Italia.
  6. 6,0 6,1 6,2 OPAC SBN
  7. Pironi T. Dizionario Biografico degli Italiani — 2016. — Vol. 85.
  8. «Ada Gobetti»։ enciclopedia delle donne 
  9. he woman who invented the Italian resistance, Ian Thomson, The Spectator, Retrieved 29 March 2017
  10. 10,0 10,1 Jomarie Alano (10 February 2017). A Life of Resistance: ADA Prospero Marchesini Gobetti (1902-1968). Boydell & Brewer. pp. 1–9
  11. A Life of Resistance, boydellandbrewer.com, Retrieved 24 March 2017

Արտաքին յղումներ Խմբագրել