Գերմանիայի ազգային գրադարան

Գերմանիայի ազգային գրադարան (գերմաներէն՝ Deutsche Nationalbibliothek կամ DNB), կեդրոնական արխիւային գրադարան եւ ազգային մատենագիտական կեդրոն Գերմանիայի Դաշնային Հանրապետութիւն, որու խնդիրն է հաւաքագրել, մշտապէս արխիւացնել, վաւերագրել եւ արձանագրել 1913 թուականէն ի վեր գերմանական, գերմանալեզու, ինչպէս նաեւ Գերմանիայի մասին օտարալեզու հրապարակումները, գերմանական ստեղծագործութիւններու թարգմանութիւնները, 1933-1945 թուականների ընթացքին արտերկիրի մէջ գերմանախօս գաղթականներու հրատարակումները եւ ապահովել հանրութեան համար ատոնց հասանելիութիւնը[1]:

Գերմանիայի ազգային գրադարան

Գերմանիայի ազգային գրադարանը կ'ապահովէ համատեղ արտաքին յարաբերութիուններ ազգային եւ միջազգային մակարդակով։ Այն Գերմանիայի մէջ կը հանդիսանայ մատենագիտական կանոններու եւ չափանիշերու ստեղծման եւ պահպանման առաջատար գործընկեր եւ զգալի դեր ունի միջազգային գրադարանային չափանիշերու մշակման գործին մէջ։ Հրատարակիչներու հետ համագործակցութիւնը կը կարգաւորէ օրէնքով, «Գերմանական լայփցիկեան գրադարանի մասին օրէնքով»՝ 1935 թուականէն (գերմաներէն՝ Deutsche Bücherei Leipzig, 1969 թուականէն՝ «Գերմանական ֆրանքֆուրթեան գրադարանային օրէնքով» (գերմաներէն՝ Deutsche Bibliothek Frankfurt:

Պատմութիւն Խմբագրել

 
Լայպցիգեան գրադարան, 1955, սեպտեմբերի 23

Գերմանական բուրժուադեմոկրատական յեղափոխութեան ժամանակ գրավաճառներն ու հրատարակիչներն իրենց աշխատանքները առաջարկեցին Ֆրանքֆուրթի խորհրդարանին՝ խորհրդարանական գրադարան ունենալու համար։ Եոհան Հենրիխ Փլաֆի կողմէն ղեկավարւող գրադարանը անուանեցին Reichsbibliothek («ռեյխ գրադարան»)։ Յեղափոխութեան տապալումէն յետոյ գրադարանը լքուեց եւ արդէն գոյութիւն ունեցող գիրքերը պահուեցան Նիւրնպերկի գերմանական ազգային թանգարանին մէջ[2]: 1912 թուականին Լայփցիկ քաղաքը, որը կը համարուի ամենամեայ գիրքի տօնավաճառի եւ Börsenverein der Deutschen Buchhändler (Գերմանացի գրավաճառներու ընկերակցութիւն) կեդրոն, համաձայնեցաւ հիմնելու գերմանական ազգային թանգարան Լայփցիկի մէջ։ 1913 թուականի Յունուարի 1-էն սկսած բոլոր գերմանական հրատարակումները համակարգուած կերպով հաւաքուեցան այստեղ (ներառեալ գիրքեր Աւստրիայէն եւ Զուիցերիայէն)։ Նոյն տարին Կուստաւ Ուալը դարձաւ գրադարանի առաջին տնօրէնը։

Երկրորդ գրադարանի ստեղծումԸ Խմբագրել

 
Ֆրանքֆուրթի մասնաճիւղ, գրադարակներ, 2008, նոյեմբերի 24

1946 թուականին Գէորգ Քուրթ Շաուերը, Հենրիխ Քոպերթը, Վիթորիո Քլոսթերմանը եւ Փրոֆեսոր Հանս Վիլհելմ Էփելշեյմերը՝ Ֆրանքֆուրթի համալսարանական գրադարանի տնօրէնը, նախաձեռնեցին Ֆրանքֆուրթի մէջ վերստեղծել Գերմանիայի արխիւային գրադարանը։ Ամերիկեան գօտիի գիրքի առեւտուրի ներկայացուցիչները համաձայնեցան առաջարկին, իր համաձայնութիւնը տուին նաեւ ԱՄՆ ռազմական իշխանութիւնը։ Գրադարանը իր գործունէութիւնը սկսաւ Ռոթշիլտ գրադարանի ծխասենեակէն, որը ռմբակոծուած համալսարանի համար կը ծառայէր որպէս յարմարաւէտ սենեակ։

Գերմանիայի մէջ ստեղծուեցան երկու գրադարաններ, որոնք կ'իրականացնէին ազգային գրադարանի գործառոյթները։ Իւրաքանչիւր տարի կը հրատարակուէր գրեթէ նոյն բովանդակութեամբ երկու մատենագիտական գրացուցակ։

Ժամանակակից շրջան, միաւորում Խմբագրել

Գերմանիայի վերամիաւորմամբ 1990 թվականի հոկտեմբերի 3-ին Deutsche Bücherei Leipzig եւ Deutsche Bibliothek Frankfurt am Main միաւորվեցան եւ ստեղծուեցաւ նոր կառոյց՝ Գերմանական գրադարան (Die Deutsche Bibliothek)։ 2006 թուականի Յունիսի 29-ին ուժի մէջ մտաւ «Գերմանիայի ազգային գրադարանի մասին օրէնքը»: Հաւաքածուի ընդլայնումը՝ ներառեալ առցանց հրատարակումները, գրացուցակները եւ ատոնց պահպանումը կը համարուի Գերմանիայի մշակութային ժառանգութեան մաս։ Գրադարանի կառավարման բարձրագոյն մարմինը կառավարման խորհուրդն է, որու կազմին մէջ ընդգրկուած են երկու ներկայացուցիչ Պունտեսթակէն։ Օրէնքի համաձայն փոխուեր է նաեւ գրադարանի անուանումը՝ "Deutsche Nationalbibliothek".

Պահոցներ Խմբագրել

Պատկերասրահ Խմբագրել

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

  1. Murray Stuart (2009)։ The Library: An Illustrated History։ New York, NY: Skyhorse Pub 
  2. Fabian Bernhard, խմբգր․ (2003)։ «Reichsbibliothek von 1848»։ Handbuch der historischen Buchbestände in Deutschland։ Hildesheim: Olms Neue Medien 
  3. DEUTSCHEN NATIONALBIBLIOTHEK

Արտաքին յղումներ Խմբագրել