Դամասկոս
Դամակոս, (արաբերէն՝ دمشق), Սուրիոյ Արաբական Հանրապետութեան մայրաքաղաք։ Միաժամանակ կը հանդիսանայ երկու մարզերու՝ Դամակոսի եւ Ռիֆ Տիմաշքի վարչական կեդրոնը։
| Քաղաք | |||
|---|---|---|---|
| Դամասկոս | |||
| արաբերէն՝ دمشق | |||
| |||
 | |||
| Երկիր |
 Սուրիա | ||
| Քաղաքապետ | Bishr Al Sabban? | ||
| Առաջին յիշատակում | 2500 BCE | ||
| Տարածութիւն | 105 քմ² | ||
| ԲԾՄ | 680±1 մեթր | ||
| Պաշտօնական լեզու | Արաբերէն | ||
| Բնակչութիւն | 2 584 771 մարդ (2023)[1] | ||
| Խտութիւն | 14 864,41 մարդ/քմ² | ||
| Կը գտնուի ափին | Պարատա | ||
| Ժամային գօտի | UTC+3։00 | ||
| Հեռախօսային ցուցանիշ | 011 | ||
| Պաշտօնական կայքէջ | damascus.gov.sy(արաբ.) | ||
Դամասկոս աշխարհի հնագոյն քաղաքներէն է, առաջին անգամ յիշատակուած է Ք.Ա. 2500-ին։ Եղած է Օմայեան խալիֆայութեան մայրաքաղաքը 661-750 թուականներուն։ Հին քաղաքը յայտնի է եօթ դռներով, որոնց մեծ մասը պահպանուած եւ վերանորոգուած է։ Անոնցմէ նշանաւորներն են Պապ Շարքի (արաբերէն՝ باب شرقي)՝ արեւելեան դուռ) եւ Պապ Թուման (արաբ․՝ باب توما՝ Թովմասի դուռ)։
Աշխարահագրութիւն Խմբագրել
Համայնքներ Խմբագրել
Դամասկոս քաղաքը բաժնուած է 15 շրջաններու կամ համայնքներու (արաբ․՝ بلدية Պալատիա) իսկ շրջանները կը բաժնուին 95 թաղամասերու (արաբ․՝ بلدية)։
Դամասկոս բաժանուած է 15 վարչական շրջաններու՝
- Հին Դամասկոս (արաբ․՝ دمشق القديمة)
- Սարուժա (արաբ․՝ ساروج)
- Քանաուաթ (արաբ․՝ القنوات)
- Ժոպար (արաբ․՝ جوبر)
- Ալ-Միտան (արաբ․՝ الميدان)
- Ալ-Շաղուր (արաբ․՝ الشاغور)
- Ալ-Քատամ(արաբ․՝ القدم)
- Քաֆր Սուսա (արաբ․՝ كفر سوسة)
- Մազզէ (արաբ․՝ المزة)
- Տումմար (արաբ․՝ دمر)
- Պառզէ (արաբ․՝ برزة)
- Ալ-Քապուն (արաբ․՝ القابون)
- Ռուքն Էլտին (արաբ․՝ ركن الدين)
- Ալ-Սալիհիա (արաբ․՝ الصالحية)
- Մուհաժիրին (արաբ․՝ حي المهاجرين)
Բնակչութիւն Խմբագրել
Կրթութիւն եւ մշակոյթ Խմբագրել
Դամասկոս ընտրուած է 2008-ի արաբական մշակութային մայրաքաղաք[2]։ Տօնախմբութեան նախապատրաստումը սկսած է Փետրուար 2007-ին[3]։
Համալսարաններ Խմբագրել
Դամասկոս քաղաքին մէջ կը գտնուի Սուրիոյ ամենամեծ եւ ամենահին համալասրանը։ Կը գործեն նաեւ յատուկ մասնագիտութիւններու համալսարաններ եւ հիմնարկներ քաղաքին շրջակայ տարածքներուն մէջ.
Անոնցմէ են՝
- Սուրիոյ հիմնական համալսարանը,
- Գիտութիւներու եւ Արուեստագիտութիւններու միջազգային համալսարանը,
- Սուրիոյ յատուկ մասնագիտութիւններու համալսարանը,
- Արաբական միջազգային համալսարանը:
Թանգարաններ Խմբագրել
- Դամասկոսի ազգային թանգարան,
- Ազեմի պալատ,
- Ռազմական թանգարան,
- Հոկտեմբերեան պատերազմի համայնապատկերներու թանգարան,
- Արաբական գեղագրութեան թանգարան,
- Նուր ալ-Տին Պիմարիստան:
Տեսարժան վայրեր Խմբագրել
- Մատայա - լեռնային քաղաք Սուրիոյ արեւմուտքը, յայտնի է իր առողջարաներով։
- Պլուտան - փոքր քաղաք Սուրիոյ մէջ, կը գտնուի Դամասկոսէն 51 քմ հիւսիս արեւմուտք, բարեխառն կլիման բազմաթիւ զբօսաշրջիկներ կը գրաւէ։
- Ալ-Զապատանի - քաղաքը կը գտնուի Լիբանանի սահմանին։ Քաղաքին մեղմ եղանակը, տեսարժան վայրերը եւ առողջարաները կը զարգացնեն երկրին զբօսաշրջութիւնը:
- Մաալուլա - ուխտատեղի քաղաք, որ տարեկան հազաւոր ուխատաւորներ կ'ընդունի։
- Սայտնայա - քաղաքը կը գտնուի ծովու մակերեսէն 1500 մեթր բարձրութեան վրայ։ Նախապէս քաղաքը եղած է Եպիսկոպոսանիստ Անտիոքի պատրիարքութեան։
Ծանօթագրութիւն Խմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 Damascus Population 2023
- ↑ «Դամասկոս ընտրուած է արաբական մշակոյթի մայրաքաղաք»։ damascus.org.sy։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2011-08-05-ին։ արտագրուած է՝ 2019-04-27
- ↑ «Դամասկոս իբրեւ մշակութային քաղաք, կը պատրաստուի միջոցառումներուն»։ damascus.org.sy։ արխիւացուած է բնօրինակէն-էն՝ 2011-08-05-ին