Հայկանոյշ Դանիէլեան

Հայկանոյշ Պաղդասար Դանիէլեան (3 (15) Դեկտեմբեր 1893[1], Թիֆլիս, Ռուսական Կայսրութիւն[2][1] - 19 Ապրիլ 1958(1958-04-19)[2][1], Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն[2][1]), հայ օփերային երգչուհի (սոփրանօ), հայ դասական երգարուեստի վարպետ, ԽՍՀՄ Պետական մրցանակի դափնեկիր։ Հայ երգիչներէն առաջինն է, որ արժանացած է ԽՍՀՄ ժողովրդական արուեստագէտի կոչման (1939)[3]:

Հայկանոյշ Դանիէլեան
Ծնած է 3 (15) Դեկտեմբեր 1893[1]
Ծննդավայր Թիֆլիս, Ռուսական Կայսրութիւն[2][1]
Մահացած է 19 Ապրիլ 1958(1958-04-19)[2][1] (64 տարեկանին)
Մահուան վայր Երեւան, Հայաստանի Խորհրդային Ընկերվարական Հանրապետութիւն, Խորհրդային Միութիւն[2][1]
Քաղաքացիութիւն  Ռուսական Կայսրութիւն
 Խորհրդային Միութիւն
Ազգութիւն Հայ[1]
Ուսումնավայր Սեն Փեթերսպուրկի Երաժշտանոց[1]
Տեսակ օփերա
Մասնագիտութիւն երգչուհի, երաժշտութեան ուսուցիչ, քաղաքական գործիչ, դերասանուհի
Աշխատավայր Թիֆլիսի Օփերայի եւ Պալեթի Թատրոն
Ալեքսանդր Սպեդիարեանի Անուան Օփերայի Եւ Պալէթի Ազգային Ակադեմիական Թատրոն[1]
Երեւանի Կոմիտասի անուան պետական երաժշտանոց[1]
Երեւանի Չայքովսկիի Անուան Երաժշտական Միջնակարգ Դպրոց
Վարած պաշտօններ ԽՍՀՄ գերագոյն խորհուրդի պատգամաւոր եւ տնօրէն
Կուսակցութիւն Խորհրդային Միութեան համայնավարական Կուսակցութիւն[1]
Երեխաներ Մարիաննա Հարությունյան?

Կենսագրութիւն Խմբագրել

Հայկանոյշ Դանիէլեանը ծնած է Թիֆլիսի մէջ։ 1920 թուականին աւարտած է Փեթրոկրատի երաժշտանոցը։ 1920-1932 թուականներուն երգած է Փեթրոկրատի եւ Թիֆլիսի օփերային թատրոններուն մէջ։ 1924 թուականին երգիչներ՝ Լեւոն Իսեցքիի եւ Շարա Տալեանի հետ մասնակցած է Լենինականի օփերա խումբի ներկայացումներուն, ու համերգներ եւ հանդէսներ կատարած է։ 1941-1951 թուականներուն դասաւանդած է Երեւանի Կոմիտասի անուան երաժշտանոցին մէջ։ 1949-1952 թուականներուն եղած է Երեւանի Չայքովսքիի անուան միջնակարգ մասնագիտական երաժշտական դպրոցի տնօրէնը, իսկ 1932 թուականէն սկսեալ եղած է Երեւանի օփերայի եւ թատրոնի մէներգչուհի։

Հայկանոյշ Դանիէլեանի կատարումները ուշադրութիւն կը գրաւեն իրենց վարպետութեամբ, նուրբ արտայայտչամիջոցներով ու անմիջականութեամբ։ Համերգները եւ հանդէսները կատարած է հայ եւ արտասահմանցի երգահաններու երգերէն, օրինակ՝ Չայքովսքիի, Ռիմսքի-Քորսաքովի, Ռախմանինոֆի, Կլազունովի։ Առանձնայատուկ ներշնչանքով մէկնաբանած է «Ծիծեռնակ», Կոմիտասի «Չինար ես», «Քելէ-քելէ», «Քելեր-ցոլեր» երգերը, Սպենդիարեանի «Առ սիրուհիս», Մելիքեանի «Սեւ կաքաւիկ», «Ծիլ-ծիլայ» եւ այլ ռոմանսներ։

Անոր անունով կոչուած է Երեւանի Նոր Նորք վարչական շրջանի արուեստի դպրոցը[4]:

Դերերգեր Խմբագրել

Տե՛ս նաեւ Խմբագրել

Հայկանոյշ Դանիէլեանի տունը Երեւանի մէջ Խմբագրել

Ծանօթագրութիւններ Խմբագրել

Արտաքին յղումներ Խմբագրել