Միշէլ Լէօկրան
Միշէլ Ժան Լըկրան (ֆրանսերէն՝ Michel Legrand, ծն.՝ 24 Փետրուար 1932, Փարիզ), ֆրանսահայ երգահան, երաժիշտ եւ դաշնակահար[2]:
| Միշէլ Լըկրան ֆր.՝ Michel Legrand | |
|---|---|
 | |
| Ծննդեան անուն | ֆր.՝ Michel Legrand |
| Ծնած է | 24 Փետրուար 1932 |
| Ծննդավայր | Փարիզ |
| Վախճանած է | Lua error in Մոդուլ:Sources at line 232: bad argument #1 to 'format' (string expected, got nil). |
| Մահուան վայր | Նյոյի սյուր Սեն |
| Քաղաքացիութիւն |
 Ֆրանսա[1] Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ |
| Մայրենի լեզու | Ֆրանսերէն |
| Ուսումնավայր | Փարիզի կոնսերվատորիա |
| Ժանրեր | Ճազ[1] եւ գործիքային երաժշտություն |
| Մասնագիտութիւն | Երգահան, երաժիշտ, դաշնակահար: |
| Պարգեւներ եւ մրցանակներ | Հայաստանի Հանրապետութեան Պատուոյ շքանշան Օսկար՝ դրամատիկական ֆիլմում լավագույն երաժշտության համար Academy Award for Best Original Song Score Պատվո լեգեոնի շքանշանի ասպետ |
| Ամուսին | Catherine Michel եւ Macha Méril |
| Ծնողներ | հայր՝ Raymond Legrand |
| Երեխաներ | Eugénie Angot |
| Կայքէջ | michellegrandofficial.com[1] |
ԿենսագրութիւնԽմբագրել
Միշէլ Լըկրան ծնած է 1932-ին, Փարիզ։ Կոտորածներուն ընթացքին իր մեծ հայրը միայն ողջ կը մնայ ու կը փոխադրուի Ֆրանսա. այդտեղ կը ծնի իր մայրը, ապա հայութիւնը կը փոխանցուի իրեն եւ իր զաւակներուն։
Շատ կանուխէն բացայայտուած են անոր երաժշտական ունակութիւնները։ Երեք տարեկանին, երբ իր ծնողները ամուսնալուծուած են, եւ ան ժամերով առանձին մնացած իր մեծ հօր տունը գտնուող հին դաշնակ մը հետ։
Անոր վրայ մեծ ազդեցութիւն կը ձգէ մօրեղբայրը՝ ֆրանսական ճազի պատմութեան մէջ անուն հանած հայ տաղանդաւոր երաժիշտ՝ Ժաք Հելեանը: Փոքրիկ Միշէլը գրաւած է նաեւ ֆրանսացի հռչակաւոր շանսոնիէ եւ շարժանկարի դերասան Մորիս Շըվալիէի ուշադրութիւնը, որ տղուն փայլուն ապագայ գուշակած է։
Միշէլ Լըկրան Փարիզի երաժշտանոց ընդունուած է 11 տարեկանին (1943 -ին) եւ աւարտած՝ 20 տարեկանին (1952-ին)։ Անոր ուսուցիչներէն եղած է ֆրանսացի նշանաւոր դաշնակահարուհի Նատիա Պուլանժէն։ Տակաւին ուսումնառութեան տարիներէն գրած է երգեր, սոնաթներ, քանթաթներ, այլ սեռի ստեղծագործութիւններ՝ դրսեւորուելով ե՛ւ իբրեւ երաժշտահան, ե՛ւ դաշնակահար։
Ան իր առաջին ձայնասկաւառակը հրապարակ կ՛իջեցնէ 22 տարեկանին, եւ անիկա կը հանդիսանայ ամէնէն աւելի ծախուած ձայնասկաւառակներէն մին։
ԱսպարէզԽմբագրել
Մինչեւ 1960-ականներու ֆրանսական շարժանկարի Նոր ալիքի ի յայտ գալը՝ Լըկրան շարժանկարային ասպարէզին մէջ աշխատելու քանի մը ապարդիւն փորձ կը կատարէ, սակայն ի վերջոյ, անոր մուտքը՝ այդ ասպարէզ, հնարաւոր կը դարձռնայ, շնորհիւ՝ նորագոյն բեմադրիչներուն եւ Փարիզի շարժանկարային ասպարէզին մէջ կատարուած փոփոխութիւններուն:
Այնուհետեւ նուագակցած է կարգ մը երգիչներու (ինչպէս՝ Անրի Սալվատորէ, Քաթրին Սովաժ, Ժաքլին Ֆրանսուա)։ Անոր գրած երգերը կատարած են Լայզա Մինելին, ինչպէս նաեւ իր քոյրը՝ Քրիսթին Լըկրանը, հետագային նաեւ կինը՝ Քաթերինա Վալենթէն եւ աղջիկը՝ Քրիսթինը։
Ան գործակցած է բազմաթիւ ներկայ թէ անցեալի արուեստագէտներու հետ, որոնց կարգին՝ Մօրիս Շըվալիէ, Մայլզ Տէյվիս, Ռէյ Չարլզ, Քիրի Թէ Քանաուա, Ճոնի Մաթիս, Նիլ Տայմընտ, Սարահ Վոյն[3], Արեթա Ֆրենքլին, Սթան Կէց, Ճէյմս Կալուէյ, Արթուրօ Սանտովալ, Պարպրա Սթրէյսընտ եւայլն: Իսկ իր գործերը նուագած ու երգած են Հէնրի Մանսինի, Ֆրանք Սինաթրա, Նինա Սիմոն, Ռոզմէրի Քլունի, եւ ուրշներ[4]:
Լըկրան 250 շարժապատկերներու երաժշտութեանց հեղինակ է, գրած է 800 երաշժտութիւն[5]: Ան ընդհանրապէս պատրաստուած է արժապատկերի համար գործեր. տարիներ շարունակ կատարած է իր ներդրումը այս բնագաւառէն ներս: Անոր կը պատկանին հանրածանօթ »The Thomas Crown Affair«, »Lady sings the blues«, »Les parapluies de Cherbourg« (The Umbrellas of Cherbourg) ժապաւէններուն երաժշտութիւնները: Լըկրան աւելի քան երկու հարիւր ժապաւէններու երաժշտութիւնը յօրինած է:
80ամեայ յոբելեանըԽմբագրել
Լըկրան Հայաստան կը հրաւիրուի՝ 2012 թուականի Հոկտեմբեր 20-ին, Հայաստանի պետական ֆիլհարմոնիք նուագախումբին կողմէ, անոր 80ամեայ յոբելեանը նշելու եւ Երեւանեան 6-րդ միջազգային երաժշտական փառատօնը փակելու նպատակով[6]:
Հայաստան կատարած այցի ընթացքին կ՛ունենայ հետեւեալ արտայայտութիւնը.
|
Կ՛ուզեմ սեղմել բոլոր հայերուն ձեռքերը, որոնց հետ կապուած ենք անքակտելի կապերով։ Հայաստան այնպիսի երկիր է, որ տարբեր տեսակի ճնշումի ենթարկուած է, տարբեր տեսակի ողբերգութիւններ ապրած է, սակայն ուրախալի է, որ հիմա վերածնած է[7]: - Միշէլ Լըկրան
|
|
ՊարգեւներԽմբագրել
Լըկրան արժանացած է երեք «Օսքար»ներու, հինգ «Grammy»ներու, «Պատուոյ լեկէոն» շքանշանի, «Ոսկէ արծիւ» մրցանակի 2002, Պատուոյ շքանշանի (2009). ան պարգեւատրուած է, նաեւ, Հայաստանի նախագահին կողմէ (2012)։
Միշէլ յաճախ նշած է, որ իրեն համար մրցանակներուն շատ ըլլալը կարեւորութիւն չունի եւ շատ կը փափաքի նուէր ստանալ Մարտիրոս Սարեանի կտաւներէն մէկը:
|
|
Կարեւորը՝ մարդու ներքին աշխարհն է ու սիրտը, կարեւորը՝ քու սեփական գործիդ մէջ միշտ յառաջընթաց արձանագրելն է: Պէտք չէ մոռնալ նաեւ այն հանգամանքը, որ անհրաժեշտ է աշխատիլ սիրով[7]: - Միշէլ Լըկրան
|
|
ԾանօթագրութիւններԽմբագրել
- ↑ 1,0 1,1 1,2 data.bnf.fr: open data platform — 2011.
- ↑ «Michel Jean Legrand»(անգլ.)
- ↑ «Michel Jean Legrand, Biography»(անգլ.)
- ↑ «ՀԱՅԱԶԳԻ ԵՐԱԺԻՇՏ ՄԻՇԷԼ ԼԸԿՐԱՆ՝ Մ.ՆԱՀԱՆԳՆԵՐՈՒ ՄԷՋ»
- ↑ «Music in Review; Michel Legrand»(անգլ.)
- ↑ «Michel Legrand: In Armenia I feel to be in my grandfathers' land and ...»(անգլ.)
- ↑ 7,0 7,1 «ՄԻՇԷԼ ԼԸԿՐԱՆԻ 80-ԱՄԵԱԿԸ ՊԻՏԻ ՆՇՈՒԻ ԵՐԵՒԱՆԻ ՄԷՋ»