Մովսէս Խորենացի Շքանշան
Մովսէս Խորենացի Շքանշան, (Հայաստանի բարձրագոյն Մշակոյթային)[1]։ Կը ներկայացուի Հայաստանի Հարնապետութեան Նախագահի ձեռամբ, անոնց՝ որոնք նշանակալից սատարումներ կատարած են Հայկական մշակոյթի[2] բարեկարգման։ Արուեստագէտ Ռիչարտ Ճերանեան ստացաւ սոյն շքանշանը 2011-ին[3] եւ Դաշնակահար Շահան Արծրունի 2015ին։[4][5]
Ամբոբ Յառաջաբան
ԽմբագրելՄովսէս Խորենացի Շքանշանը հիմնադրուէր է 1993 թ. Յունիսի 23-ին ՀՀ Գերագոյն խորհուրդի կողմէն ընդունուած, 1993 թ. Յուլիսի 26-ին ՀՀ Նախագահի կողմէն ստորագրուած եւ 1993 թ. օգոստոսի 8-ին ուժի մէջ մտած «Մովսէս Խորենացիի շքանշանի մասին» ՀՀ օրէնքով (օրէնքը չեղեալ նկատուած է 2014 թ. Օգոստոսի 9-ին)։ ՀՀ ամենահին շքանշանն է Մխիթար Հերացիի շքանշանը, Մխիթար Գոշի շքանշանը եւ Անանիա Շիրակացիի շքանշանի հետ միատեղ։ Վերասահմանուած է 2014 թ. Յունիսի 21-ին ՀՀ Ազգային ժողովի կողմէ ընդունուած, 2014 թ. Յուլիսի 18-ին ՀՀ Նախագահի կողմէ ստորագրուած եւ 2014 թ. օգոստոսի 9-ին ուժի մեջ մտած «Հայաստանի Հանրապետութեան պետական պարգեւներու և պատուաւոր կոչումներու մասին» ՀՀ օրենքով։
Շքանշանի կարգավիճակը
Խմբագրել1993-2014 թթ.
Խմբագրել1993 թ. ընդունուած օրէնքի համաձայն, Մովսէս Խորենացիի շքանշանը կը շնորհվուի հայ մշակոյթի, արուեստի, գրականութեան, կրթութեան, մարդկային գիտութիւններու բնագաւառներուն ունեցած ստեղծագործական ակնառու նուաճումներու համար։
Ներկայիս
Խմբագրել2014 թ. Օգոստոսի 9-էն ի վեր Մովսէս Խորենացիի շքանշանը կը շնորհվուի մշակոյյթի, արուեստի, գրականութեան, կրթութեան, հասարակագիտական գիտութիւններու եւ մարզական բնագաւառներուն ունեցած ակնառու նուաճումներու համար։
Համաձայն ՀՀ Սահմանադրութեան 55-րդ յօդուածի 16-րդ կէտի՝ շքանշանով կը պարգեւատրէ Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահը։ Պարգեւատրման վերաբերեալ Նախագահը կը հրապարակէ հրամանագիր։
Շքանշանով պարգեւատրուողները
Խմբագրել1993-2014 թթ.
Խմբագրել1993 թ. ընդունուած օրէնքով Մովսէս Խորենացիի շքանշանով պարգեւատրուողներու շրջանակ չէր սահմանուած։
Ներկայիս
Խմբագրել2014 թ. Օգոստոսի 9-էն ի վեր Մովսէս Խորենացիի շքանշանով պարգեւատրուէր են մշակոյթի, արուեստի, գիտութեան, կրթութեան, մարզական բնագաւառներու և կրօնական գործիչները։
Պարգեւատրման միջնորդութիւնը
Խմբագրել1993-2014 թթ.
Խմբագրել1993 թ. ընդունուած օրէնքի համաձայն, Մովսէս Խորենացիի շքանշանով պարգեւատրելու միջնորդութիւնը կը տրուի Հայաստանի Հանրապետութեան մշակոյթի, լուսաւորութեան և բարձրագոյն կրթութեան ու գիտութեան նախարարութիւններու կողմէ։
Ներկայիս
Խմբագրել2014 թ. Օգոստոսի 9-էն ի վեր Հանրապետութեան Նախագահը շքանշանը կարող է շնորհել ինչպէս անձնական նախաձեռնութեամբ, այնպէս ալ պարգեւատրման վերաբերեալ պաշտօնատար անձերու միջնորդութիւններու հիման վրայ։ Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահի 2014 թ. Սեպտեմբեր 16-ի «Հայաստանի Հանրապետութեան պետական պարգեւներու եւ պատուաւոր կոչումներու հետ կապուած հարաբերութիւնները կարգաւորելու մասին» թիւ ՆՀ-396-Ն հրամանագրով սահմանվեր է, որ Մովսէս Խորենացիի շքանշանով պարգեւատրելու միջնորդութիւնները կը ներկայացնէն Հայաստանի Հանրապետութեան վարչապետը, Հայաստանի Հանրապետութեան պետական մարմիններու ղեկավարները, Երեւանի քաղաքապետը՝ տուեալ մարմիններու եւ Երեւանի քաղաքապետարանի գործունէութեան ոլորտին առնչութեան դէպքին։ Տեղական ինքնակառավարման մարմիններու ղեկավարները Մովսէս Խորենացիի շքանշանով պարգեւատրելու միջնորդութիւնները կը ներկայացնեն համապատասխան միջնորդութիւն ներկայացնելու իրաւասութիւն ունեցող պաշտօնատար անձերու միջոցով։
Կրելու կարգը
Խմբագրել1993-2014 թթ.
Խմբագրել1993-2014 թթ. Մովսէս Խորենացիի շքանշանը կը կրեն կուրծքի ձախ կողմը՝ Անանիա Շիրակացիիշքանշանէն ետք։
Ներկայիս
Խմբագրել2014 թ. Օգոստոսի 9-էն ի վեր Մովսէս Խորենացիի շքանշանը կը կրեն կուրծքի ձախ կողմը՝ Մարտական ծառայութեան շքանշանէն ետք, Մխիթար Գոշի շքանշանի, Մխիթար Հերացիի շքանշանի եւ Անանիա Շիրակացիի շքանշանի հետ հաւասար՝ ըստ պարգեւատրման հերթականութեան։
Այսպիսով, 2014 թ. Մխիթար Գոշի շքանշանի, Մխիթար Հերացիի շքանշանի, Անանիա Շիրակացիի շքանշանի եւ Մովսէս Խորենացիի շքանշանի կարգավիճակները հաւասարուեցան, մինչդեռ մինչ այդ Մխիթար Գոշի շքանշանը ունէր աւելի բարձր կարգավիճակ Մխիթար Հերացիի շքանշանի, վերջինս՝ Անանիա Շիրակացիի շքանշանի, իսկ Անանիա Շիրակացիի շքանշանը՝ Մովսէս Խորենացիի շքանշանի նկատմամբ։
Ծանօթագրութիւններ
Խմբագրել- ↑ «Medals of the Republic of Armenia - Library - The President of the Republic of Armenia»։ www.president.am (անգլերեն)։ արտագրուած է՝ 2022-04-30
- ↑ "The Medal of Movses Khorenatsi". Medals of the Republic of Armenia - Library - The President of the Republic of Armenia. Retrieved 2020-11-16.
- ↑ "Հանրապետութեան նախագահի հրամանագիրերը - Փաստաթուղթեր - Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահ". president.am (in Armenian). Retrieved 2022-02-09.
- ↑ Mirror-Spectator, The Armenian (2016-01-07). "Pianist Sahan Arzruni Receives Movses Khorenatsi Medal". The Armenian Mirror-Spectator. Retrieved 2022-02-09.
- ↑ «Հանրապետութեան նախագահի հրամանագիրերը - Փաստաթուղթեր - Հայաստանի Հանրապետութեան Նախագահ»։ president.am (հայերեն)։ արտագրուած է՝ 2022-04-30