Ուիքիփետիա

«Մկրտիչ Տարագճեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
Չ 91 տարբերակ: Importing from hy.wikipedia.org
կատեգորիայի հեռացում using AWB
Տող 29.
}}
 
'''Մկրտիչ Տարագճեան''' ({{Լեզու en|Megerditch Tarakdjian}}) ծնած է [[Դեկտեմբեր (արեւմտահայերէն)|Դեկտեմբեր]] [[1952 թուական|1952]]-ին [[Հալէպ]], [[Սուրիա]] որտեղ ստացած է իր ուսումը. ապա ան հաստատուած է [[Մոնրէալ|Մոնրէալ]], [[Գանատա]]: Բժիշկ, օժտուած արուեստագէտ եւ քանդակագործ հրաշալի ստեղծագործութիւններով:
 
== Կենսագրութիւն ==
 
'''Մկրտիչ Տարագճեան''' ծնած է [[Հալէպ]], [[Սուրիա]] ուր ստացած է իր ուսումը՝ [[Հայկազեան Վարժարան |Հայկազեան Վարժարան]] ([[1960]]-[[1966]]), [[Քարէն Եփփէ Ազգային Ճեմարան |Քարէն Եփփէ Ազգային Ճեմարան]] ([[1966]]-[[1972]]),[[Հալէպ]]ի Համալսարանի Բժշկական կաճառ ([[1972]]-[[1978]]), ապա ան հաստատուած է [[Մոնրէալ|Մոնրէալ]], [[Գանատա]] եւ աւարտած է (McGill University Medical School) post graduate training ([[1985]]-[[1986]]):
 
Փոքր տարիքէն Մկրտիչ յատուկ սէր ունեցած է արուեստի հանդէպ եւ շատ կանուխ, շրջան մը յաճախած է Հալէպի Սարեանի Անուան Արուեստի Ակադեմեան։ Թէեւ ան որպէս ասպարէզ ընտրած է բժշկութիւնը, սակայն արուեստի նուիրումը միշտ վառ մնացած է իր մէջ:
Տող 45.
Իսկ անոր յղացքները (որոնք երեսունէ աւելի են) գրաւականն են անոր հզօր երեւակայութեան եւ տաղանդին:
 
Անոր գլխաւոր կերպարը Մարդն է` Գլխագիր մարդը, տարօրինակ, երբեմն նոյնիսկ` արտակեդրոն միջավայրի մէջ, ուր տեղի կ՛ունենայ գոյատեւման պայքարն ու մարդու մարդկայնացման տագնապահար գործընթացը: Ան կ՛աշխատի մարդու մարմնի մասերու հանման սկզբունքով, որուն նախակարապետներէն են [[Օկիւստ Ռոտէն |Օկիւստ Ռոտէն]]ն ու [[Արշիլ Կորքի|Արշիլ Կորքի]]ն:<ref>[https://www.aztagdaily.com/archives/311713 Մկրտիչ Տարագճեանի Իւրայատուկ Ցուցահանդէսը]</ref>
 
Մեր օրերուն բազմաթիւ են այն կերպարուեստագէտները, որոնք ազատօրէն կը վարուին մարդու մարմինի հետ, սակայն քիչ են յաջողածները: Այդ քիչերէն կարելի է համարել Տարագճեանը եւս, որուն «Քրոսինկ տը ուոլ» ստեղծագործութիւնը այս առումով լաւագոյն օրինակը կրնայ հանդիսանալ:
Տող 55.
== Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը ==
 
Մասնագիտութեամբ [[Բժիշկ|բժիշկ]], սակայն էութեամբ արուեստագէտի խառնուածքի տէր, քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը կը գտնուին [[Գանատա]]յի, [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|Միացեալ Նահանգներու]] եւ [[Հայաստան (արեւմտահայերէն)|Հայաստանի]] զանազան հանրային հաստատութիւններու մէջ։ Իր կերտած,Գանատահայ համբաւաւոր լուսանկարիչ [[Յուսուֆ Քարշ]]ի յուշարձանը, կանգնեցուած է Գանատայի մայրաքաղաք Օթաուայի կեդրոնը. իսկ Մոն Ռոյալ քաղաքապետարանի հանրային գրադարանին առջեւ զետեղուած է '''«Ընթերցողը»''' կերպարին մեծադիր արձանը։▼
 
▲Մասնագիտութեամբ [[Բժիշկ|բժիշկ]], սակայն էութեամբ արուեստագէտի խառնուածքի տէր, քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանի արուեստի գործերը կը գտնուին [[Գանատա]]յի, [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|Միացեալ Նահանգներու]] եւ [[Հայաստան (արեւմտահայերէն)|Հայաստանի]] զանազան հանրային հաստատութիւններու մէջ։ Իր կերտած,Գանատահայ համբաւաւոր լուսանկարիչ [[Յուսուֆ Քարշ]]ի յուշարձանը, կանգնեցուած է Գանատայի մայրաքաղաք Օթաուայի կեդրոնը. իսկ Մոն Ռոյալ քաղաքապետարանի հանրային գրադարանին առջեւ զետեղուած է '''«Ընթերցողը»''' կերպարին մեծադիր արձանը։
 
Տարագճեան, որպէս արուեստագէտ բժիշկ, համոզուած է որ արուեստը՝ մարդու ստեղծագործական ներուժը դրսեւերելու կողքին նաեւ բուժիչ գործօն մըն է մարդկային կեանքին մէջ։
Տող 64 ⟶ 63՝
== «Ազատութիւն» քանդակը ==
 
Հայաստանի Հանրապետութեան Անկախութեան 20 ամեակի ցուցահանդէսին Մկրտիչ Տարագճեան ուղարկեց իր «Ազատութիւն» քանդակը, գործ, որ կը ներկայացնէ շիշի մէջէն դուրս եկող հսկային, ով վերջապէս ազատութիւն ձեռք բերած է, ազատուելով իր շղթաներէն : Այժմ այդ գործը Սփիւռքի նախարար [[Հրանուշ Յակոբեան|Հրանուշ Հակոբեան]] գրասենեակին մեջ է: <ref>[http://www.old1.hayernaysor.am/1354175252 «Արուեստը մեծ բժշկութիւն է»]</ref>
 
== Յուսուֆ Քարշի կիսանդրի Քանդակը ==
 
[[Յուսուֆ Քարշ]]ի կիսանդրի Քանդակի հեղինակը [[Բժիշկ|բժիշկ]] [[Մկրտիչ Տարագճեան]]նՏարագճեանն է: Յուշարձանի ինժեներական նախագիծը կատարուած է Սուրէն Հաճեանի կողմէն:
 
Գանատահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշին նուիրուած յուշարձան [[Գանատա]]յի [[Օթթաուա |Օթթաուա]] քաղաքին մէջ։ Յուշարձանը հայ-Գանատական բարեկամական յարաբերութիւններու խորհրդանիշերէն է: Գանատայի ժառանգութեան նախարարութեան եւ Մայրաքաղաքային յանձնաժողովի հետ համագործակցութեամբ բացուած Յուսուֆ Քարշի յուշարձանը նուէր է հայ ժողովուրդէն Գանատային` Հայ-Գանատական դիւանագիտական Յարաբերութիւններու հաստատման 25-ամեակի եւ Գանատայի Համադաշնութեան 150-ամեակի կապակցութեամբ:
Յուշարձանը կը գտնուի Օթթաուայի կեդրոն՝ «Confederation square» Համադաշնութեան հրապարակ<ref name="noranor.ca">[http://noranor.ca/2017/06/05/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B0%D5%BC%D5%B9%D5%A1%D5%AF-%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9/ Աշխարհահռչակ կանադահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին կտեղադրվի Օտտավայում]</ref>:
 
Յուշարձանի բացումը կատարած են [[Գանատա]]յի մօտ ՀՀ արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Արմեն Եգանյանը, Գանատայի Սենաթի նախագահ ՃորՃ Ֆիւրին եւ յուշարձանի հեղինակ, Գանատահայ քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանը, բացման արարողութեանը ներկայ գտնուած են Գանատայի արտաքին գործերու եւ ժառանգութեան նախարարություններու բարձրաստիճան ներկայացուցիչներ, դիւանագէտներ, հայ համայնքային կառոյցներու ղեկավարներ, բազմաթիւ Գանատահայեր, լրագրողներ:<ref>[http:// name="noranor.ca"/2017/06/05/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B0%D5%BC%D5%B9%D5%A1%D5%AF-%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9/ Աշխարհահռչակ կանադահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին կտեղադրվի Օտտավայում]</ref>:▼
 
▲Յուշարձանի բացումը կատարած են [[Գանատա]]յի մօտ ՀՀ արտակարգ եւ լիազոր դեսպան Արմեն Եգանյանը, Գանատայի Սենաթի նախագահ ՃորՃ Ֆիւրին եւ յուշարձանի հեղինակ, Գանատահայ քանդակագործ Մկրտիչ Տարագճեանը, բացման արարողութեանը ներկայ գտնուած են Գանատայի արտաքին գործերու եւ ժառանգութեան նախարարություններու բարձրաստիճան ներկայացուցիչներ, դիւանագէտներ, հայ համայնքային կառոյցներու ղեկավարներ, բազմաթիւ Գանատահայեր, լրագրողներ:<ref>[http://noranor.ca/2017/06/05/%D5%A1%D5%B7%D5%AD%D5%A1%D6%80%D5%B0%D5%A1%D5%B0%D5%BC%D5%B9%D5%A1%D5%AF-%D5%AF%D5%A1%D5%B6%D5%A1%D5%A4%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5-%D5%AC%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%AF%D5%A1%D6%80%D5%AB%D5%B9/ Աշխարհահռչակ կանադահայ լուսանկարիչ Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին կտեղադրվի Օտտավայում]</ref>:
 
== «Ընթերցողը» կերպարին մեծադիր արձանը ==
 
«Ռեճինալտ Տաուսըն գրադարան»-ի «Reginald J. P. Dawson Library» հիմնադրութեան 50-ամեակին առիթով, օժտուած քանդակագործ բժիշկ Մ. Տարագճեան [[Մոնրէալ]] քաղաքին կը նուիրէ պրոնզաձոյլ մեծ չափի հոյակապ գործ մը` «Ընթերցողը»: Ողջունելի յաւելում մը` քաղաքի հանրային արուեստի հաւաքածոյին, որ կը զարդարէ գրադարանի գլխաւոր մուտքը «Կրահամ պուլվար»-ի եւ «Քինտըրսլէ Աւենիւ»-ի անկիւնը:<ref name="aztagdaily.com">[https://www.aztagdaily.com/archives/351226 Մոնրէալաբնակ Արուեստագէտ Մկրտիչ Տարագճեանը Կը Հարստացնէ «Մոն Ռուայալ»-ի Հանրային Արուեստի Հաւաքածոն Իր «Ընթերցողը» Քանդակով]</ref>
 
Այս յատկանշական յուշարձանին բացումը տեղի ունեցաւ [[Մայիս 26]]-ին, խուռներամ արուեստասէրներու ներկայութեան, որոնց շարքին` հեղինակաւոր դէմքերու, ինչպէս` ուժանիւթի նախարար Փիեռ Արքան, Քանատայի մէջ Հայաստանի լիազօր եւ արտակարգ դեսպան Արմէն Եկանեան, քանատահայ թեմի առաջնորդ Բաբգէն եպս. Չարեան, քաղաքապետ` Ֆիլիփ Ռոյ, քաղաքապետութեան անդամ Յարութ Շիթիլեան եւ այլն: Սոյն ցուցասրահը անցեալ տարի ամրան ցուցադրած էր դոկտ. Տարագճեանի աւելի փոքր չափի գործերէն, որոնք դրուած էին իբրեւ մէկ մասը խիստ ժողովրդական եւ ժամանակից ցուցահանդէսի մը: Անոնցմէ մէկը` «Ի՞նչ նորութիւն» խորագրեալ քանդակը նախատիպը հանդիսացաւ այս կոթողին` «Ընթերցող»-ին, որ ունի 1,7 մեթր բարձրութիւն:<ref>[https://www. name="aztagdaily.com"/archives/351226 Մոնրէալաբնակ Արուեստագէտ Մկրտիչ Տարագճեանը Կը Հարստացնէ «Մոն Ռուայալ»-ի Հանրային Արուեստի Հաւաքածոն Իր «Ընթերցողը» Քանդակով]</ref>
 
== Մկրտիչ Տարագճեանի Ցուցահանդէսները ==
 
Քանդակագործ [[Մկրտիչ Տարագճեան]]իՏարագճեանի Քանդակագործութեան ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են անհատական ցուցահանդէսներով։ ▼
 
*[[3 Օգոստոս]] - [[17 Օգոստոս]], [[2017 թուական|2017]], [[Մկրտիչ Տարագճեան]] ունեցաւ իր անհատական ցուցահանդէս [[Երեւան]]ի '''Ժամանակակից Արուեստի Թանգարան'''ին մէջ:▼
▲Քանդակագործ [[Մկրտիչ Տարագճեան]]ի Քանդակագործութեան ստեղծագործութիւնները ներկայացուած են անհատական ցուցահանդէսներով։
*[[28 Յուլիս]], [[2016 թուական|2016]], Քանդակագործ [[Մկրտիչ Տարագճեան]]իՏարագճեանի մէկ յատկանշական ցուցահանդէսի պաշտօնական բացումը տեղի ունեցաւ «Մոն Ռոյալ» քաղաքապետարանի «Ռեճինըլտ Տոուսըն» հանրային գրադարանի արուեստի ցուցասրահին մէջ, ներկայութեամբ` Մոն Ռոյալ տարածաշրջանի քանատական խորհրդարանի անդամ` Անթընի Հաոսֆատըրի: Ցուցադրութեան դրուած էին շուրջ քառասուն ստեղծագործութիւններ: Ցուցահանդէսը փակուեցաւ [[25 Օգոստոս]]ին:<ref>[http://ragmamoul.net/hy/news/culture/2016/08/29/%D5%B4%D5%AF%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%B9-%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B3%D5%A5%D5%A1%D5%B6%D5%AB-%D5%AB%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%AF-%D6%81%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%A1%D5%B0/Մկրտիչ Տարագճեանի Իւրայատուկ Ցուցահանդէսը]</ref>▼
 
▲*[[3 Օգոստոս]] - [[17 Օգոստոս]], [[2017 թուական|2017]], [[Մկրտիչ Տարագճեան]] ունեցաւ իր անհատական ցուցահանդէս [[Երեւան]]ի '''Ժամանակակից Արուեստի Թանգարան'''ին մէջ:
 
▲*[[28 Յուլիս]], [[2016 թուական|2016]], Քանդակագործ [[Մկրտիչ Տարագճեան]]ի մէկ յատկանշական ցուցահանդէսի պաշտօնական բացումը տեղի ունեցաւ «Մոն Ռոյալ» քաղաքապետարանի «Ռեճինըլտ Տոուսըն» հանրային գրադարանի արուեստի ցուցասրահին մէջ, ներկայութեամբ` Մոն Ռոյալ տարածաշրջանի քանատական խորհրդարանի անդամ` Անթընի Հաոսֆատըրի: Ցուցադրութեան դրուած էին շուրջ քառասուն ստեղծագործութիւններ: Ցուցահանդէսը փակուեցաւ [[25 Օգոստոս]]ին:<ref>[http://ragmamoul.net/hy/news/culture/2016/08/29/%D5%B4%D5%AF%D6%80%D5%BF%D5%AB%D5%B9-%D5%BF%D5%A1%D6%80%D5%A1%D5%A3%D5%B3%D5%A5%D5%A1%D5%B6%D5%AB-%D5%AB%D6%82%D6%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BF%D5%B8%D6%82%D5%AF-%D6%81%D5%B8%D6%82%D6%81%D5%A1%D5%B0/Մկրտիչ Տարագճեանի Իւրայատուկ Ցուցահանդէսը]</ref>
 
*Սեպտեմբեր [[2016 թուական|2016]] Հանրապետական Ցուցահանդէս Նուիրուած Հայաստանի Անկախութեան 25 ամեակին։ [[Երեւան]] <ref>[http://tarakdjian.com/?page_id=2504&lang=hy Ցուցահանդէսներ հաւաքական]</ref>
*Սեպտեմբեր [[2015 թուական|2015]] ԱՐՈՒԵՍՏ եւ ՅԻՇՈՂՈՒԹԻՒՆ Ցուցահանդէս Նուիրուած Հայոց Ցեղասպանութեան 100 ամեակին Arta Gallery [[Թորոնթօ]], [[Գանատա]]
 
*Ապրիլ [[2015]] Հանրապետական Ցուցահանդէս, նուիրուած Հայոց Ցեղասպանութեան 100 ամեակին։ Կազմակերպուած Մշակոյթի Նախարարութեան եւ Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան կողմէ: [[Երեւան]]
*Հոկտեմբեր [[2014]] (Scvlptvre), [[Քեպէք]]ի Քանդակագործներու Առաջին Ցուցահանդէս։ Մոնրէալ, [[Գանատա]]
*Սեպտեմբեր [[2011]] Համահայկական Ցուցահանդէս, կազմակերպուած Սփիւռքի նախարարութեան եւ Հայաստանի Նկարիչներու Միութեան կողմէ, նուիրուած Հայաստանի անկախութեան 20 ամեակին:[[Երեւան]],
*Մայիս [[2011]] [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ]]ու [[Հիւս. Գարոլինա |Հիւս. Գարոլինա]]յի Միջազգային Մանրարուեստի 20-րդ Ցուցահանդէս (20th International Miniature Art Show)
*Ապրիլ [[2010]] [[Թեքէեան Մշակութային Միութեան |Թեքէեան Մշակութային Միութեան]] Ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]],[[Գանատա]]▼
 
*2001 Գանատահայ Արուեստագետներու շրջուն ցուահանդէս, կազմակերպուած Համազգային Մշակութային Միութեան կողմէ, նուիրուած [[Հայաստանի Քրիստոնէութեան 1700 ամեակ |Հայաստանի Քրիստոնէութեան 1700 ամեակ]]ին։ Տիթրոիթ, [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|ԱՄՆ.]] [[Թորոնթօ]] եւ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]▼
▲*Ապրիլ [[2010]] [[Թեքէեան Մշակութային Միութեան |Թեքէեան Մշակութային Միութեան]] Ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]],[[Գանատա]]
*Մարտ [[2001]] [[Քէպէք |Քէպէք]]ի Արուեստագէտ Բժիշկներու Միութեան Ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]▼
▲*2001 Գանատահայ Արուեստագետներու շրջուն ցուահանդէս, կազմակերպուած Համազգային Մշակութային Միութեան կողմէ, նուիրուած [[Հայաստանի Քրիստոնէութեան 1700 ամեակ |Հայաստանի Քրիստոնէութեան 1700 ամեակ]]ին։ Տիթրոիթ, [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|ԱՄՆ.]] [[Թորոնթօ]] եւ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]
 
▲*Մարտ [[2001]] [[Քէպէք |Քէպէք]]ի Արուեստագէտ Բժիշկներու Միութեան Ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]
*Մարտ [[2000]] (L’Actualité Médicale) ի հրատարակչութեան կազմակերպած արուեստի ցուցահանդէս։ [[Մոնրէալ]], [[Գանատա]]
== Պատկերասրահ ==
Տող 111 ⟶ 103՝
== Տես նաեւ ==
* [https://hy.wikipedia.org/wiki/%D5%85%D5%B8%D6%82%D5%BD%D5%B8%D6%82%D6%86_%D5%94%D5%A1%D6%80%D5%B7%D5%AB_%D5%AF%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%B6%D5%A4%D6%80%D5%AB_(%D5%95%D5%BF%D5%BF%D5%A1%D5%BE%D5%A1)Յուսուֆ Քարշի կիսանդրին (Օթթաուա)]
 
== Ծանօթագրութիւններ ==▼
{{Ծնթ․ցանկ}}
 
{{DEFAULTSORT:տարագճեան,Մկրտիչ }}
Տող 116 ⟶ 111՝
[[Կատեգորիա:Հայ բժիշկներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Հայ քանդակագործներ (արւմտ․)]]
 
▲== Ծանօթագրութիւններ ==
{{ծանցանկ}}
 
[[Կատեգորիա:Գանատայի յուշարձաններ]]
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Մկրտիչ_Տարագճեան» էջէն