«Յակոբ Սիրունի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Էսաեան Վարժարանէ դուրս շրջանաւարտներու միասնութիւնը ապահովելու նպատակով, 1908 թուականին, վարժարանի լրացուցիչ դասարանի(1900-1901) առաջին սաներէն՝ Կատարինէ Քիւտնէրեանին, Հ.Ճ. Համբարձումեանին հետ կը հիմնեն Էսաեան Սանուց Միութիւնը․ կ՛ըլլան նորակազմ Վարչութեան առաջին անդամները, իսկ պատուակալ անդամներ կ՛արձանագրուին [[Կոմիտաս Վարդապետ (արեւմտահայերէն)|Կոմիտաս Վրդ]]. եւ Մկրտիչ Էսաեան։ 1913թ․ Մարտէն Յունիս ամիսներուն ընթացքին, կը կազմակերպեն 6 գրական ասուլիսներու շարք մը, որոնց ընթացքին կը քննարկուին [[Լեւոն Շանթ]]ի «Հին Աստուածներ»ը, [[Գրիգոր Զօհրապ]]ի նորավէպերը, [[Դանիէլ Վարուժան]]ի «Հեթանոս Երգեր»ը, [[Ռուբէն Զարդարեան]]ի «Ցայգալոյս»ը, [[Յովհաննէս Սէթեան |Յովհաննէս Սէթեանի]]ի բանաստեղծութիւնները, [[Սիամանթօ|Սիամանթոյի]] «Ամբողջական Գործ»ը։ Ծրագրուած էր քննարկել ուրիշ գրողներու, բանաստեղծներու գործերն ալ, սակայն քաղաքական հետագայ պայմանները թոյլատու չեն ըլլար ու շարքը կ՚ընդհատի<ref>[http://www.agos.com.tr/tr/yazi/18450/esayeani-kragan-asulisnyeri-1913 Պոլսոյ Ակօս շաբաթաթերթ, գրական ասուլիս]</ref>։

Ռումանիա, սերտ կապեր կը հաստատէ [[Ն․Յորգա |Ն․Յորգայի]]յի հետ, ու մշակութային, հասարակական գործունէութիւն կը ծաւալէ ռումանահայութեան մէջ, նպաստելով հայագիտութեան և արևելագիտութեան տարածման։ Երկար տարիներ Արևելեան Եւրոպայի և Պալկանեան ուսումնասիրական հիմնարկներուն եւ համալսարաններուն մէջ կը դասաւանդէ՝ գրաբար, ժամանակակից հայերէն և թրքերէն։

* 1960-61թ․«Էջմիածին» ամսագրի մէջ լոյս կը տեսնեն իր ուսումնասիրութիւնները՝ [[Եղիշէ Արք. Դուրեան]]ի, [[Գարեգին արք. Խաչատուրեան|Գարեգին Արք. Խաչատուրեանի]], [[Մաղաքիա Արք. Օրմանեան |Մաղաքիա Արք. Օրմանեանի]]ի, Կոմիտաս Վարդապետի եւ ուրիշներու մասին։