'''Աբելեան Յովհաննէս''' ([[1865]] - [[1936]]), հայ դերասան։
Ծնած է [[Չամախ]]:։ Սկզբնական կրթութիւն ստացած է՝ ծուխի դպրոցին մէջ, ուր [[1875]] թուականին ուսման շրջանն աւարտելով մէկ տարի յետոյ մտած է [[Բագուի Ռէալական ուսումնարան|Պաքուի Ռիալական ուսումնարան]]ի Ա. բաժանմունքը:բաժանմունքը։ Մինչեւ [[1884]] թուականը մնալով Ռիալական ուսումնարանին մէջ՝ դեռ ուսումը չաւարտած, ձգելով ուսունարանը սկսած է ծառայել [[Բաքու|Պաքու]]ի մասնաւոր գրասենեակներուն մէջ:մէջ։ Սակայն այդտեղ ալ տեսնելով, որ իր միտքը գործի վրայ չէ եւ զինք աւելի կը հետաքրքեն թատերական հարցերը, այդ ալ ձգելով կը նուիրուի հայ բեմին:բեմին։ Դեռ աշակերտական սեղանէն սկսած է մասնակցիլ, ռուս ներկայացումներուն՝ իբրեւ սիրողական, եւ առաջին անգամ Պաքուի Մարդասիրական ընկերութեան դահլիճին մէջ բեմ դուրս գալով ու բաւական յաջող խաղալով իր դերը՝ ներկայացման ներկայ գտնուող [[Երուսաղէմ]]ի միաբան՝ Մամբրէ վարդապետէն, մեծ խրախուսանքի կ՛արժանանայ ու նուէր կը ստանայ՝ «Սանդուխտ» ողբերգութեան հայ-ֆրանսերէն օրինակը:օրինակը։ Այս յաջողութենէն ոգեւորուած, քիչ յետոյ ան բեմ դուրս կու գայ, արագ յառաջդիմութիւն ցոյց տալով, իբրեւ դերասան :։ Անկէ մի քանի տարի առաջ ան պտըտած էր [[Եվրոպա|Եւրոպա]], այցելելով եւրոպայի գլխաւոր քաղաքները ու հետեւած՝ [[Եվրոպա|Եւրոպա]]յի նշանաւոր դերասաններու բեմադրութիւներուն:բեմադրութիւներուն։ Աբելեանը խաղցած է, ինչպէս Կովկասեան, համարեայ, նոյնպէս ալ [[Ռուսաստան|Ռուսիոյ]]ի բոլոր հայկական քաղաքներուն մէջ:մէջ։ Ձմեռուան թատերաշրջաններուն, առհասարակ դերեր կ՝առներ Թիֆլիսի եւ Բաքույի մէջ:մէջ։ [[1902]] թուականին կը հրաւիրուի Տփխիսի (Թիֆլիսի) հայ դրամատիքական ընկերութեան կողմէ, որուն կ՝անդամակցէր ցարդ:ցարդ։ Աբելեանը յայտնի դերասաններէն մէկն եղած է:է։ Անոր դերերն են՝ Օթելլոն, Լիրը, Էտկարը, Պետրուչիոն, Տոքթոր Ծտոքման, Օսուալտ Էրնանին եւ այլ նման դերեր:դերեր։ Հայ բեմի համար թարգմանած է բազմաթիւ թատրերգներ, որոնք կը բեմադրուին մինչեւ օրերս:օրերս։ Գրութիւններ գրած է նաեւ հայ թերթերու մէջ:մէջ։
