«Պետրոս Ադամեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 17.
 
== Կեանք ==
'''Պետրոս Ադամեան''', հայ թատրոնի յայտնի դերասան, ծնած [[Պոլիս|Կ․ Պոլսոյ]] Ղալաթա թաղին մէջ [[1849]] (կամ 1850)-ին։ 8-9 տարեկանին կը դրուի թաղական վարժարան, սակայն Պետրոս չհետաքրքրուելով դպրոցով, 14 տարեականին կը սկսի այցելել Արեւելեան թատրոն։ Առաջին անգամ բեմ կը բարձրանայ, «Վիլհէլմ աշխարհակալ» գործին մէջ, սպայի մը դերով: Այնքան ազդու կերպով կ՝արտասանէ, իր միակ ըսելիք «մեռիր դաւաճան» խօսքերը, որ մէկ անգամուայ մէջ իրեն սպասած ապագայի վճիռը կուտայ։ Առաջին անգամ խաղալով Ս․ Հէքիմեանի առաջնորդութեամբ, [[1867]]-ին բեմ դուրս եկաւ իբրև դերասան։ [[1869]]-ին խաղալով Վարդովեանի խումբին մէջ, անցաւ [[Ռուսաստան|Ռուսիա]]՝ [[Նոր Նախիջևան]], շարք մը ներկայացումներ կուտայ։ Այդտեղ լսելով, որ [[Պոլիս|Կ․ Պոլսոյ]] հրդեհը լափած է իր հօր կարողութիւնը՝ Պոլիս կը վերադառնայ։
 
[[1879]]-ին [[Տփիւիսից]] ստացած հրաւէրի համաձայն կոուգայկու գայ [[Կովկաս]], ուր «Սէր առանցԱռանց համարմանՀամարման» թատերախաղով հիմք կը դնէ շարք մը ներկայացումներու։ Կարճ ժամանակի մէջ Ադամեանի անունն այնքան կ՝ընդհանրանայ, որ թատրոնը կը լեցուի ոչ միայն հայերով, այլ եւ օտարազգիներով։ [[1880]] եւ [[1881]]ի ամառները կ՝անցնէ Կովկասեան գաւառական հայ քաղաքներու մէջ, իսկ [[1882]]-ին կ՝երթայ [[Ռուսաստան|Ռուսիա]] եւ կը խաղայ Ն․ [[Նովգորոդ|Նովկորոտ]], [[Մոսկվա|Մոսկուա]] եւ այլ քաղաքներու մէջ։ [[1884]]-ին դերեր կ՝առնէ [[Պետերբուրգ|Բեդերպուրկի]] մէջ, ուր մեծ յաջողութիւն գտնալով կ՝այցելէ բազմաթիւ մեծ քաղաքներ: Վերջապէս [[1886]]-ին նորէն [[Տփխիս]] կը վերադառնայ, ուր խումբ կազմելով դարձեալ Ռուսիա կ՝երթայ, իսկ ձմրան թատերաշրջանին կը խաղայ Տփխիսի մէջ։ [[1887]]-ին Պաթումով կրկին Ռուսիա կ՝երթայ այցելելով Կէրճ, Սիմֆերոբոլ, Թէոդոսիա եւ Օտեսսա, իսկ [[1888]]-ին [[Մոսկվա|Մոսկուա]], [[Կազան]] եւ [[Պոլիս|Կ․ Պոլիս]], ուր նոյնպէս խումբ կազմելով կը սկսի խաղալ գաղդիական նոր թատրոնի մէջ։ Այնտեղի յաջողութիւններէն ոգեւորուած, [[1889]]-ին կ՝անցնի [[Զմյուռնիա|Զմիւռնիա]] եւ շարք մը ներկայացումներ կու տայ, սակայն այնտեղից արդէն հիւանդ Կ․ Պօլիս կը վերադառնայ։ [[1890]]-ին բժիշկները կը յայտնեն, որ ան թոքախտ ունի։
 
Կ․ ՊօլսիՊոլսոյ ռուս դեսպանը, որ Ադամեանին շատ կը յարգերյարգէր, կը սկսի այդ հիւանդութեան առաջքը առնել տեղաւորելով զայն ռուս ս․ Նիկողայեսեան հիւանդանոցին մէջ, սակայն չնայած ամենամեծ եւ լուրջ խնամքին՝ Ադամեանը չկարողացաւ բուժուիլ,չբուժուեցաւ եւ դուրս գալով 2 յունիս [[1891]]-ին մեռաւ Կ․ ՊօլսոյՊոլսոյ մէջ։
 
== Բեմական գործունէութիւն ==
[[1888]] դեկտ․ 3-ին տօնուեցաւ անորԱդամեանի բեմական գործունէութեան 25- ամեայ յօբելեանը։ Ադամեան շատ անգամ խաղցած էր ռուս եւ այլազգի դերասաններու հետ, իր դերը խաղալով հայերէն կամ ֆրանսերէն, փորձելովեւ նաեւփորձած էր նոյնիսկ ռուսերէն իսկ խաղալ, սակայն չէր յաջողած։ Պետրոս Ադամեան եւե՛ւ նկարիչ էր, եւե՛ւ բանաստեղծ, եւե՛ւ վիպասան, լեզուաբան, քննադատ եւայլն։եւ Նաայլն։ Ան խաղցած էր կըզանազան խաղարդերեր՝ Համլէթ, Քին, Քօրրատօ, Օթելլօ, Ուրիէլ Աքոսթա, Լիր, Նարցիս եւայլն։եւ այլ դերեր։
 
== Գրական վաստակըվաստակ ==
 
* Շէքսպիր եւ իր Համլէթ ոբերգութիւնը տպուած [[1887]]
Տող 32.
* Անկոչ հիւր (վէպիկ, տպուած հանդէս գրականութեան եւ պատմութեան մէջ [[1888]])
 
Անոր մնացած գրուածքներու մէկ մասը ժողվուածհաւաքուած է «Քերթուաք եւԵւ թարգմանութիւնըԹարգմանութիւնը» գիրքին մէջ [[Վենետիկ]]։ [[1896]]։
 
{{DEFAULTSORT:Ադամեան, Պետրոս}}