«Շիրին Էպատի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ clean up, replaced: [Իրան (արեւմտահայերէն) → [Իրան (3), Թեհրան (արեւմտահայերէն) → Թեհրան using AWB
Տող 7.
| նկարագրութիւն =
| ծնած է = [[21 Յունիս]] [[1947 թուական|1947]]
| ծննդավայր = Համատան, [[Իրան (արեւմտահայերէն)|Իրան]]
| վախճանած է =
| վախճանի վայրը =
| քաղաքացիութիւն = {{դրոշ|Իրան}} [[Իրան (արեւմտահայերէն)|Իրան]]
| հպատակութիւն =
| ազգութիւն =
Տող 29.
}}
 
'''Շիրին Էպատի''' ({{Լեզու fa|شیرین عبادی}}, {{Լեզու en|Shirin Ebadi}}, ծն.[[21 Յունիս]] [[1947 թուական|1947]], Համատան, [[Իրան (արեւմտահայերէն)|Իրան]]), իրանցի իրաւաբան, դատաւոր, մարդու իրաւունքի աշխուժակ, գրող, [[Նոպէլեան Մրցանակ]]ի տիրացած (2003), նախկին քաղբանտարկեալ, Աւրորա մրցանակի ընտրող յանձնաժողովի անդամ<ref>AURORA PRIZE [https://auroraprize.com/hy/aurora/article/multimedia/11595/%25D4%25B1%25D5%25BE%25D6%2580%25D5%25B8%25D6%2580%25D5%25A1%25D5%25B5%25D5%25AB-%25D5%25A1%25D5%25A6%25D5%25A4%25D5%25A5%25D6%2581%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25A9%25D5%25B5%25D5%25B8%25D6%2582%25D5%25B6%25D5%25A8.-%25D5%2587%25D5%25AB%25D6%2580%25D5%25AB%25D5%25B6-%25D4%25B7%25D5%25A2%25D5%25A1%25D5%25A4%25D5%25AB Աւրորայի ազդեցութիւնը. Շիրին Էպատի]</ref>
== Կենսագրութիւն ==
Շիրին Էպատին [[1947 թուական]]ին Իրանի Համատան քաղաքը ծնած է, առեւտրային իրաւունքի փրոֆեսօր Համատանի գլխաւոր նախկին նոտար եղած Մոհամմատ Ալի Էպատի ընտանիքին մէջ։ [[1969 թուական]]ին Էպատին Թեհրանի համալսարանի իրաւունքի եւ քաղաքագիտութեան ֆաքուլթին աւարտած է եւ կես տարի փորձաշրջան անցնելէն ետք դատաւոր նշանակուած է։ [[1971 թուական]]ին ան թեզ մը ապշտպանած [[1975 թուական]]ին [[Թեհրան (արեւմտահայերէն)|Թեհրանի]]ի քաղաքային դատարանը գլխաւորած առաջին կին դատաւորը դարձած է։ Շատ իրանցիներու նման սկզիբնապէս իրանական յեղափոխութիւնը ողջունած ըլլալով ան շուտով կը դառնայ յեղափոխութեան դաժան քննադատը<ref>Ազատութիւն Ռատիոկայան [https://www.azatutyun.am/a/1808552.html Շիրին Էպատի. «Իրանին Մէջ Դատավարութիւնները Եգիծանք են Արդարադատութեան Հանդէպ»]</ref>, քանի որ ըստ նոր իշխանութեան կինը պետք չէ, որ որոշումներ կայացնի տղամարդոց համար: Էպատին տասը տարիէ աւել չէ կրցած աշխատիլ իրաւական ոլորտէն ներս, բայց այդ ընթացքին ան անվճար իրաւաբանական գործունեութիւն ծաւալած է։ Երկար տարիներ Էպատին անցկացուցած է մենախուցէն ներս՝ դառնալով Իրանի մարդու իրաւունքի թիւ մեկ աշխուժակը, հիմնեցաւ Մարդու իրաւունքի պաշտպանի կեդրոնը եւ օգնեց կազմակերպելու «Մեկ միլիոն ստորագրութիւն» ժողովրդական նախաձեռնութիւնը։ <br>
[[Պատկեր:Ebadi.jpg|ձախից|240px]]
1990 թուականին ան հնարաւորութիւն ստացաւ դասախօսելու Թեհրանի համալսարանէն ներս։ Ան մեծ դեր խաղցաւ Իրանի 5-րդ նախագահ Մոհամմատ Խաթամիի 1997 թուականի նախագահի ընտրութիւններուն։ Էպատին կը համարուի արեւելքի շարք մը երկիրներու, նաեւ Բրիտանական Քոլամպիայի համալսարանի, Թորոնթոյի համալսարանի պատուաւոր տոքթոր։ 2009 թուականի Յունիսին Իրանին մէջ աճող բռնաճնշումներու հետեւանքով ստիպուած լքած է երկիրը։ 2004 թուականին Forbes պարբերական Շիրին Էպատիին ընդգրկած է «Աշխարհի հզօրագոյն 100 կիներ» ցանկին մէջ։ Ան նաեւ ընդգրկուեր է «Բոլոր ժամանակներու 100 ամենաազդեցիկ կիներ» ցանկին մէջ<ref>http://www.vedomosti.ru/library/articles/2012/11/30/intervyu_shirin_ebadi_pravozaschitnica</ref><ref>http://www.forbes.ru/forbes-woman-photogallery/337323-svobodnyy-vybor-10-laureatok-nobelevskoy-premii-mira</ref>։