«Ռաւեննայի էկզարքութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ . using AWB
Չ clean up, replaced: Հռոմ (արեւմտահայերէն) → Հռոմ (2) using AWB
Տող 1.
 
{{Արևելահայերեն|Ռավեննայի էկզարխություն }}
[[Պատկեր:Alboin's Italy-it.svg|350px|մինի|աջից|'''Exarchatus Ravennatis Ռավեննայի էկզարխութին Քարտէս, (584-751''')]]
Տող 16 ⟶ 15՝
[[576]] թուականին [[Հուստին Բ (արեւմտահայերէն)|Հուստին Բ]]-ը, օգտուելով լոմբարդներու մասնատուածութիւնէն, զօրք ուղարկեց Իտալիա վերագրաւելու կորսնցուցած տարածքները։ Սակայն տեղի ունեցած ճակատամարտին հռոմէական զորքը պարտուեցաւ, իսկ հրամանատարը սպաննուեցաւ։<ref>{{cite book |last=Հովհաննես Բիկլարցի |title=Ժամանակագրություն}}</ref> ։ [[Պալքան]]ներուն եւ արեւելքի մէջ շարունակուող հակամարտութիւնները հնարաւորութիւն չտուին կրկին փորձելու վերագրաւել հիւսիսային Իտալիան։
 
[[580]] թուականին [[Տիբերիոս Բ. (արեւմտահայերէն)|Տիբերիոս Բ.]] կայսրը հռոմական մասնատուած տիրոյթներէն ձեւաւորեց հինգ նահանագ կամ եպարքիա. [[Աննոնարիա (արեւմտահայերէն)|Աննոնարիան]], որ կ՝ ընդգրկէր Ռավեննան, [[Կալաբրիա (արեւմտահայերէն)|Կալաբրիան]], [[Կամպանիա (արեւմտահայերէն)|Կամպանիան]], [[Եմիլիա (արեւմտահայերէն)|Եմիլիան]] ու [[Լիգուրիա (արեւմտահայերէն)|Լիգուրիան]] եւ [[Հռոմ (արեւմտահայերէն)|Հռոմն]]ն ընդգրկող [[Ուրբիկարիա (արեւմտահայերէն)|Ուրբիկարիան]]։ Այսպիոսվ 6-րդ դարու վերջը ձեւաւորուցաւ շատ թէ քիչ կայուն իրավիճակ։ Հիմնական դեր ունէր քաղաքացիական, ռազմական ու նաեւ եկեղեցական իշխանութիւն ունեցող եկսարքոսը, որ կը կառավարէր Ռավեննան իր արուարձաններով հիւսիսի մէջ մինչեւ Պո գետը, որուն կողմը կը գտնուէր Վենետիկի դքսութեան տարածքը, եւ հարաւը մինչեւ [[Մարեքիա (արեւմտահայերէն)|Մարեքիա]] գետը, ուրկէ կ՝ ըսկսէր Պենտապոլիսի դքսութիւնը։ Երկու դքսութիւններն ալ անուանապէս կ՝ ենթարկուէին Արեւելեան Հռոմէական կայսրութեանը։<ref>{{cite journal |last =Հալենբեք|title =Պավիան և Հռոմը. լոմբարդական միապետությունն ու պապականությունը ութերորդ դարում}}</ref>։
 
== Էկզարխութիւն ==
Էկզարխութիւնը կազմուած էր շարք մը դքսութիւններէ (օրինակ - [[Հռոմ (արեւմտահայերէն)|Հռոմի]]ի, [[Վենեցիա (արեւմտահայերէն)|Վենեցիայի]], [[Կալաբրիա (արեւմտահայերէն)|Կալաբրիայի]], [[Նեապոլ (արեւմտահայերէն)|Նեապոլի]], [[Պերուգիա (արեւմտահայերէն)|Պերուգիայի]], [[Պենտապոլիս (արեւմտահայերէն)|Պենտապոլիսոյ]], [[Լուկանիա (արեւմտահայերէն)|Լուկանիայի]] եւ այլն), որոնք հիմնականին կ՝ ընդգրկէին [[Ապենինեան թերակղզի]]ի ծովափնեայ շրջանները, քանի որ Իտալիոյ խորքը կը գտնուէր լոմբարդներու կայուն ենթակայութեան տակ։
 
Կայսերական այս տիրույթներու քաղաքացիական եւ ռազմական ղեկավար եկսարքոսը, որ կը նստէր Հռավեննայի մէջ, կը ներկայացնէր Կոստանդնուպոլսոյ մէջ գտնուող կայսրին։ Շրջապատող տարածքը, որ հիւսիս կը հասնէր մինչեւ Պո գետ, բաժնելով զայն [[Վենետիկ (արեւմտահայերէն)|Վենետիկէն]] եւ մինչեւ Պենտապոլիս Ռիմինի հարաւը, կը գտնուէր եկսարքոսի ուղիղ ղեկավարութեան տակ։ Նեղ իմաստով երբ այդ տարածքը կ՝ ընդգրկէր Ռավեննայի էկզարխութիւնը։ Կայսրութեան միւս իշխանութիւնները Իտալիոյ մէջ կը կառավարէին դքսերու եւ magistri militium-ներու կողմէն, որոնք շատ թէ քիչ ենթակայ էին եկսարքոսին։ Կոստանդնուպոլսոյ տեսակիւնէն էկզարխութիւնը կազմուած էր Իտալիոյ նահանգով։
Տող 47 ⟶ 46՝
 
== Ծանօագրութիններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}
 
[[Կատեգորիա:Պատմութիւն]]