«Անտերս Ռէթսիւս» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎top: clean up, replaced: Լեզու sv → lang-sv using AWB
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
| անուն ազգանուն = Անտէրս Ռէթսիւս
| բնագիր ԱԱՀ = Anders Adolph Retzius
| պատկեր = Anders Retzius.jpg
| չափ =
| նկարագրութիւն =
| ծնած է = [[13 Հոկտեմբեր]] [[1796 թուական|1796]]
| ծննդավայր = [[Լունտ]]
| վախճանած է = [[18 Ապրիլ]] [[1860 թուական|1860]]
| վախճանի վայրը = [[Սթոքհոլմ]]
| քաղաքացիութիւն = {{դրոշ|Շվեդիա}} [[Շուէտ]]
| հպատակութիւն =
| ազգութիւն =
| ալմա մատեր = [[Լունտի Համալսարան]]<br>
[[Քոփընհակընի Համալսարան]]
| կրօնք =
| ազդուած է =
| ազդած է =
| գրքեր =
| աշխատանք =
| կարողութիւն =
| մասնագիտութիւն = Կազմաբանագէտ
| ամուսին =
| ծնողներ = [[Անտերս Եահան Ռէթսիւս]]
| երեխաներ = [[Կուսթաֆ Ռէթսիւս]]
| պարգեւներ և մրցանակներ =
| կայքէջք =
| ստորագրութիւն =
}}
'''Անտերս Ատոլփ Ռէթսիւս''' ({{lang-sv|Anders Adolph Retzius}} [[Լունտ]] [[13 Հոկտեմբեր]] [[1796 թուական|1796]]&nbsp;– [[Սթոքհոլմ]] [[18 Ապրիլ]] [[1860 թուական|1860]]), եղած է շուէտացի կազմաբանագէտ եւ [[Սթոքհոլմ]]ի Թագաւորական հաստատութեան ղեկավարը: [[Կուսթաֆ Ռէթսիւս]]ին հայրը եղած է:
 
== Ուսում ==
Ան ընդունուած է [[Լունտի Համալսարան]]ը 1812-ին, որտեղ սորված է բժշկագիտութիւն եւ ուսանողներու փոխանակումով շարունակած է ուսումը [[Քոփընհակընի Համալսարան|Քոփընհակընի]] մէջ մինչեւ 1818-ին արտոնուած բժշկագիտութեան տոքթոր դառնալը: [[Եոնս Եաքոպ Պերսելիւս]]ին հետ ունեցած ընկերութեան միջոցաւ 1824-էն վաղ ան նշանակուեցաւ Թագաւորական հաստատութեան կազմաբանութեան փրոֆեսոր:
 
== Գործունէութիւն ==
Յաջորդած քանի մը տասնամեակներուն ան ըրած է շատ կազմաբանական բացայայտումներ, զորօրինակ՝ [[ակռա]]ներու եւ գանկի մանր մասերու, մկանային եւ նեարդայի համակարգերու վերաբերեալ: Ան նաեւ մարդաբանական հետազօտումներ ըրած է, կատարած է գանկաչափական ուսումնասիրութիւններ: Ան կը համարուի շատ ճանչուած եւ ընտրուած եղած է իր ժամանակի գիտական աքատեմիաններուն շատերուն ներս: Ան ներմուծած է սեփալական դասիչը, որ [[Մարդ (արեւմտահայերէն)|մարդումարդ]]ու գլխի լայնութեան եւ երկարութեան յարաբերութիւնն է:<br>
 
Ռէթսիւսը ուսումնասիրած է տարբեր ռասաներու գանկերու տեսակներու տարբերութիւնները, եւ, քանի որ ատոն շատ կը տարբերէին, ան կը հաւատար, թէ ռասաներն ունեն առանձին ծագումներ:<ref>Peter Rowley-Conwy, From Genesis to Prehistory: The Archaeological Three Age System and its Contested Reception in Denmark, Britain, and Ireland, 2007, p. 120</ref><br>
Ռէթսիւսը ուսումնասիրած է տարբեր ռասաներու գանկերու տեսակներու տարբերութիւնները, եւ, քանի որ ատոն շատ կը տարբերէին, ան կը հաւատար, թէ ռասաներն ունեն առանձին ծագումներ:<ref>Peter Rowley-Conwy, From Genesis to Prehistory: The Archaeological Three Age System and its Contested Reception in Denmark, Britain, and Ireland, 2007, p. 120</ref> Ռէթսիւսը նաեւ ինքզինքը շուէտներու խմելու սովորութեան դէմ պայքարին մէջ դրսեւորած է, որն այդ ատենները զգալիորէն տարածուած էր շուէտական հանրութեան մէջ: 1826-ին ան ընտրուեցաւ Շուէտի թագաւորական գիտութիւններու աքատեմիոյ անդամ:
<br>
1826-ին ան ընտրուեցաւ Շուէտի թագաւորական գիտութիւններու աքատեմիոյ անդամ:
 
Անտերս Ռէթսիւս թաղուած է [[Սթոքհոլմ]]ի [[Նորրա պեկրավնինկսփլաթսէն]] գերեզմանատանը<ref>https://iservice.stockholm.se/open/Hittagraven/Pages/Search.aspx</ref>:
 
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}
{{Արտաքին յղումներ}}
 
[[Կատեգորիա:1796 ծնունդներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:13 Հոկտեմբերի ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:1860 մահեր]]
[[Կատեգորիա:18 Ապրիլի մահացածներ]]