«Լեւոն Աթաբեկեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

| պատկեր = [[Պատկեր:Levon Atabekyan.jpg|160px]]

| կրթություն = [[Շուշիի ռեալական ուսումնարան]]<br />Լայպ­ցիգԼայպփզիկ ևեւ Թյու­րինԹիւ­գենրինկէն քա­ղաք­նե­րիրու հա­մալ­սա­րան­նե­ր

'''Լևոն Նիկողայոսի Աթաբեկեան''' (3 ([[187715 Սեպտեմբեր|15]], սեպտեմբերի 3(15) Սեպտեմբեր,1877, [[Շուշի (արեւմտահայերէն)|Շուշի]] -, [[1918Ռուսիոյ Կայսրութիւն]], - [[Մարտի 24|մար­տի 24Մարտ]],1918, [[ԲաքուՊաքու]]), հայ բանաստեղծ, բժիշկ, հասարակական գործիչ։

Ծնած է [[Շուշի (արեւմտահայերէն)|Շուշիին]]ի մէջ Արցախի Ջրաբերդի շրջանի՝ Կուսապատ գյուղիգիւղի մէջ բնակվողբնակուող մելիքական տոհմի մէջ։։մէ։ Կրթութիւնն ստացած է ծննդավայրի [[Շուշիի ռեալական ուսումնարան|ռեալական դպրոցի մէջ]], այնուհետևայնուհետեւ ուսումը շարունակած է [[Գերմանիա (արեւմտահայերէն)|Գերմանիոյ]]ի մէջ՝ հետևելովհետեւելով սոցիալականընկերային գիտութիւններիգիտութիւններու, [[Շվեյցարիա]]իԶուիցերիոյ մէջ՝ բժշկութեան։ Բժշկական կրթութիւնն ստացած է Գերմանիաի [[Գերմանիա (արեւմտահայերէն)|Գերմանիոյ]] մայրաքաղաք Բեռլինի[[Պերլին]]ի ևեւ ՇվեյցարիայիԶուիցերիոյ Ցյուրիխ[[Զիւրիխ]] քաղաքի համալսարաններիհամալսարաններուն մէջ։

1903 թվականենթուականեն բժշկական ևեւ հասարակական-քաղաքական գործունեութիւնգործունէութիւն ծաւալած է ծավալել [[Բաքու|ԲաքՊաք­ուի մէջու]]ի մէջ, [[Թիֆլիս|Թիֆ­լի­ս]]ի մէջ, [[Երևան|Երև­ան]]ի մէջ, [[Գանձակ|Գան­ձա­կ]]ի մէջ, Շուշիի մէջ ևեւ այլուր։ ԲաքուիՊաքուի մէջ անոր ջանքերով հիմնադրուած է [[թոքատապ|թոքախտավորներու]] առաջին հիւանդանոցը։

== Հասարակական գործունեությունԳործունէութիւն ==

Սկիզբը եղած է [[ՀՅԴ]] անդամ ևեւ անոր երիտասարդական-ձախակողմեան թևիթեւին պարագլուխը։ Յետոյ ընդունուած է սոցիալիստընկերվար-հեղափոխականներույեղափոխականներու (էսէռներու) շարքերը, գլխավորածգլխաւորած հայ էսէռներու կազմակերպութիւնը։ Դառնալով էսէռ, այնուհանդերձ պահպանած է ընկերական կապերը նախկին կուսակիցներու հետ։ 1909-1912 թթ.12-ին ընդհատակյաընդհատակեայ կուսակցական գործունեութեանգործունէութեան համար ցարական ժանդարմերիանժանտարմերիան ձերբակալած է նրան։անոր։ Արգելափակուած է ԴոնիՏոնի ՌոստովիՌոսթովի, Գանձակի, ՆովոչերկասկիՆովոչերքասսկի ևեւ Սանկտ ՊետերբուրգիՓետերսպուրկի բանտերիբանտերու մէջ։ [[1917]] թուականի [[Փետրվարեան Յեղափոխութիւն (արեւմտահայերէն)|փետրվարեան հեղափոխութիւնիցյեղափոխութիւնէն]] յետոյ ընտրուած է Անդրկովկասեան կոմիսարիատի, ապա՝ Անդրկովկասեան ՍեյմիՍէյմի անդամ, սակայն ժխտական վերաբերմունք ունենալով այդ մարմիններու նկատմամբ, չէ մասնակցած դրանցատոնց աշխատանքներուն։

1917 թուականի դեկտեմբերին եղած է Հայոց Ազգային խորհրդիխորհուրդի ԲաքվիՊաքուի մասնաճիւղի փոխնախագահը, այնուհետև՝շարքայինայնուհետեւ՝ շարքային անդամը։

1918 թուականի մարտին որպես Հայոց Ազգային խորհրդիխորհուրդի Բաքվի մասնաճիւղի անդամ մտած է Հաշտարար պատգամավորական խումբի (Աթաբեկեան, ռուս ԴենեժկինՏենեժքին, թաթար ԱղաևԱղաեւ) մէջ, որը նպատակ ունեցած է դադարեցնելդադրեցնիլ ԲաքուիՊաքուի մէջ ևեւ համայն ԱդրբեջանիԱզրպէյճանի մէջ ծայր առած ազգամիջեւնազգամիջեան արյունահեղութիւնը։արիւնահեղութիւնը։ Խումբով շրջած են ԲաքուիՊաքուի փողոցներով ևեւ հակամարտող կողմերուն հորդորելյորդորել խաղաղութիւնը վերականգնել։

Երեք ընկերներով զոհուած են [[1918]] թուականի [[Մարտի24 24Մարտ|մարՄար­տիտ 24]]-ին ԲաքուիՊաքուի մէջ, հայկական ջարդերու ժամանակ՝ սպիտակ դրոշըդրօշը ձեռքին հաշտարար բանախոսիբանախօսի առաքելութիւն կատարելու ընդացքին՝ընթացքին՝ 43 տարեկանին։

== Գրական գործունեութիւնԳործունեութիւն ==

1900-ականականներու թուականներու սկզբներենսկիզբներեն գրած է խոհական, քաղաքական քառյակներքառեակներ, բանաստեղծութիւններ ևեւ ժողովրդական մոտիվներով զրոյցներ, որոնք լույսլոյս

տեսած են պարբերական մամուլի մէջ («Բանբեր գրականությանգրականութեան ևեւ արվեստիարուեստի», «ԳեղարվեստԳեղարուեստ» ևեւ այլն)։ 1913-ին [[Բաքու|ԲաքուիՊաքու]]ի մէջ]] լոյս ընծայած է իր բանաստեղծութիւններու ժողովածուն։ անորԱնոր լավագոյնլաւագոյն գործերեն է «Ապստամբութիւն» [[պոեմ]]ըպոէմը, որը հրատարակվածհրատարակուած է մի քանի անգամ ևեւ զետեղուած դասագրքերիդասագիրքերու մէջ։<ref>{{cite book|author=Գառնիկ Ստեփանյան|title=Կենսագրական բառարան, հատոր Ա|publisher=«Հայաստան»|location=Երևան|year=1973|page=էջ 38}}</ref>։ ԳործածելԳործածած է «Ար­նոլդնոլտ» «Էլ­­վենտուենտ», «Էրազ­մոս», «Լ. Ա.», «Սմբա­տ­յանեան Ս. (Սմբ.)», «Սմբա­տյանտեան Սմբատ», «Րի.» ևեւ «Րի­խարդխարտ» ծածկանունները։ Նրա «Ապս­տամ­բու­թյուն» պոեմը հրատարակուած է մի քանի անգամ, զետեղուած դասագրքերի մէջ։ Հայրենակիցնեու հետ նախընտրած է խոսիլխօսիլ [[Ղարաբաղի բարբառ|Ղա­րա­բա­ղիԱրցախի բար­բա­ռ]]ով։ռով։

{{քաղվածք|ԱմենԱմէն ծրա­գիր ես դէն կը շպրտեմ, եթէ նա գե­րեզ­ման­նե­րով մի­այն պի­տի ծած­կէ իմ հայ­րե­նի եր­կի­րը։|}}