«Արիստակէս Ալթուն-Տիւրրի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 22.
 
[[Պատկեր:Aivazovsky - View of Constantinople and the Bosphorus.jpg|մինի|Յովհաննէս Այվազոսկի ։ Պոլիս 19-րդ դար]]
'''Արիստակէս Ալթուն-Տիւրրի''' ծնած է Պոլիս Մարտ 1804ին։ Զաւակն էր Առաքէլ Ալթունեանին։ Հայրը կը փոխադրուի Ջմիւռնիա, ուր կը մեռնի որբ թողելով Արիստակէս՝ 4 տարեկան հասակին մէջ։ Արիստակէսը իր նախնական կրթութիւնը կը ստանայ տեղւոյն վարաժարանին մէջ, ուրկէ ետք Ռու անուն ֆրանսացիի մը վարժարանը կը յաճախէ եւ հոն կ՛ընտելանայ ֆրանսերէնի։ Դասընթացքը աւարտելէն վերջ կ՛երթայ Եգիպտոս, ուր Եուսուֆ Պէյ վարժարան մը բացած էր։ Հոն ուսմունքըուսումը կը կատարելագործէկատարելագործ ուսանելովու կը սորվի նաեւ իտալերէն և արաբերէն լեզուները։ Դպրոցը աւարտելէն ետք դեռ երիտասարդ հասակին կառավարական պաշտօնեայ կ'ըլլայկը դառնայ եւ քանի մը տարի ետք Մեհմետ Ալիի քարտուղար կ՛անուանուի։կը նշանակուի։ Արիստակէսի կինը ժամանակին շատ զարգացած հայ կիներէն էրեղած է եւ լաւ Ֆրանսագէտ։
 
Երբ էլմասը՝ արաբերէն թերթին խմբագրապետը, արտաքին գործոց նախարար կը նշանակուի, ինք ալ ժամանակ մը ետք կը դառնայ անոր խորհրդականը։ Դիւանագիտական խնդրոյ մը առթիւ Լուի Ֆիլիբ Ֆրանսայի թագաւորին գրուելիք պաշտօնագիր մը այնչափ յաջողութեամբ դրած է, որ Եգիպտոսի Խտիվը ՄեհմէետՄեհմետ Ալի փաշա Արիստակէտ Ալթունեանի ճակատը համբուրելով կ'ըսէ. "Օղլում Ալթուն, սէնինսենին իսմին Ալթուն տէյիլ, Տիւրրի տիր"։ (Կը նշանակէ՝ որդիս Ալթուն քու անունդ Ալթուն (արծաթոսկի) չէ, Տիւրրի (մարգարիտ) է"։ Ատկէ ետք Ալթուն մականունը կը փոխուի Ալթուն-Տիւրրիի։
[[Պատկեր:ModernEgypt, Muhammad Ali by Auguste Couder, BAP 17996.jpg|մինի|ձախից|Մեհմետ Ալի փաշա]]
Մեհմետ Ալի փաշայի մահէն ետք իր զաւակըզաւակը՝ Իպրահիմ փաշա, եւիսկ յետոյ Ապպաս փաշաները կը յաջորդեն, ինք պաշտօնէն կը քաշուի և տկար ըլլալով Ջմիւռնիա կը հաստատուի, քիչ ատեն վաճառականութեամբ զբաղելէ վերջետք կը հաստատուի Պոլիս: Պոլսոյ մէջ 1851ին՝ Ճէզայիրլեան Մկրտիչ ամիրայի հետ, Շամի մաքսերու վարձակալութիւնը կը ստանձնէ։
 
Ազգային գործերու մէջ մեծ մասնակցութիւն ունեցած է եւ: 1857ի Գերագոյն Ժողովի անդամակցած է։ Կարեւոր ներդրում ըրած է Ազգային Սահմանադրութեան հաստատման մէջ, ուր Աղաթոն Օտեանի եւ Ռուսինեանի հետ խմբագրած են Սահմանադրութեան օրէնք:
 
Ազգային երեսփոխան եղած է 1860Էն գրեթէ մինչեւ իր մահը ու ազգին շահերուն պաշտպան հանդիսացած։ Գրագէտ անձ, Ֆրանսերէնէ թարգմանած է «Գինովափէ» անուն վէպ մը։ Կը մահանայ 2 Յունուար 1888ին։