«Ալպանիա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 24.
|ամենամեծ_քաղաք = Մայրաքաղաք
|կառավարության_տեսակը =<small>Խորհրդարանական <br />[[Հանրապետութիւն]]</small>
|ղեկավար_կոչում_1 = Նախագահ
|ղեկավարի_անուն_1 = Պուեար Նիշանի<br /><small>Bujar Nishani<br />(2012-էն)</small>
|ղեկավար_կոչում_2 = Վարչապետ
|ղեկավարի_անուն_2 = Էտի Ռամայ<br /><small>Edi Rama<br />(2013-էն)</small>
|ինքնիշխանութեան_տեսակը =
|ինքնիշխանութեան_նշում = Կազմաւորում
|established_event1 = Արպենոնի Իշխանութիւն (Արպերիա)՝ Ալպանացիներու առաջին պետական կազմաւորումը
|established_event1 =
|established_date1 = 1190
|established_event2 = Անժուի Ալպանիոյ Թագաւորութիւն
|established_date2 = [[Փետրուար]] 1272
|established_event3 = Լեժուի Լիկայ
|established_date3 = 2 Մարտ 1444
|established_event4 = Անկախացում Օսմանեան Կայսրութենէ
|established_date4 = 28 Նոյեմբեր 1912
|established_event5 = Ալպանական Հանրապետութիւն
|established_date5 = 31 Յունուար 1925
|established_event6 = Ալպանիոյ Թագաւորութիւն
|established_date6 = 1 Սեպտեմբեր 1928
|established_event7 = Ալպանիոյ Ժողովրդական Հանրապետութիւն {{small|(2<sup>րդ</sup> հանրապետութիւն)}}
|established_event7 =
|established_date7 = 11 Յունուար 1946
|established_event8 = Ալպանիոյ Ժողովրդական Ընկերվարական Հանրապետութիւն {{small|(3<sup>րդ</sup> հանրապետութիւն)}}
|established_event8 =
|established_date8 = 28 Դեկտեմբեր 1976
|established_event9 = Ալպանիոյ Հանրապետութիւն {{small|(4<sup>րդ</sup> հանրապետութիւն)}}
|established_event9 =
|established_date9 = 29 Ապրիլ 1991<br><br>28 Նոյեմբեր 1998
|area_rank = 143<sup>րդ</sup>
|area = 28 748
|areami² = <!--Do not remove per [[WP:MOSNUM]]-->
|percent_water = 4.7
|population_estimate = 2 886 026<ref name="Statistics">{{cite web |publisher=Republic of Albania Institute of Statistics |title=Population of Albania 1 January 2016 |url=http://www.instat.gov.al/al/themes/popullsia/publications/books/2016/popullsia-e-shqipërisë,-1-janar-2016.aspx}}</ref>
|population_estimate =
|population_estimate_rank = <sup>րդ</sup>
|population_estimate_year = 2016
|population_census =2 821 977<ref name="Population and Housing Census 2011">{{cite web |title=Population and Housing Census 2011 |url=http://www.instat.gov.al/en/themes/population/publications/books/2012/main-results-of-population-and-housing-census-2011.aspx |publisher=INSTAT (Albanian Institute of Statistics)}}</ref>
|population_census =
|population_census_year = 2011
|population_density = 98
|population_densitymi² = 254
|population_density_rank = 63<sup>րդ</sup>
|GDP_PPP_year = 2016
|GDP_PPP = $ 34 282&nbsp;միլիար<ref name=imf2>{{cite web |url=http://www.imf.org/external/pubs/ft/weo/2015/02/weodata/weorept.aspx|publisher=Imf.org |date=14 September 2006 |accessdate=7 October 2014}}</ref>
|GDP_PPP =
|GDP_PPP_rank = <sup>րդ</sup>
|GDP_PPP_per_capita = $ 12 484<ref name=autogenerated1 imf2/>
|GDP_PPP_per_capita_rank = <sup>րդ</sup>
|GDP_nominal = $ 12.204&nbsp;billion<ref name="imf2"/>
|GDP_nominal_rank = <sup>րդ</sup>
|GDP_nominal_year = 2016
|GDP_nominal_per_capita =$ 4 444<ref name=autogenerated1 imf2/>
|GDP_nominal_per_capita_rank = <sup>րդ</sup>
|Gini =34.5<ref>{{cite web |url=http://hdr.undp.org/en/content/income-gini-coefficient |title=Income Gini coefficient |work=World Bank |publisher=UNDP |accessdate=3 July 2015 |archiveurl=http://www.webcitation.org/5rRcwIiYs |archivedate=23 July 2010 |deadurl=no}}</ref><!-- number only -->
|Gini =<!-- number only -->
|Gini_year = 2013
|Gini_category =
|HDI_year =2014
|HDI = {{increase}} 0.733<ref name="HDI">{{cite web |url=http://hdr.undp.org/sites/default/files/hdr_2015_statistical_annex.pdf|title=Human Development Report 2015 |year=2015 |publisher=United Nations |accessdate=14 December 2015}}</ref>
|HDI =
|HDI_rank = 85<sup>րդ</sup>
|HDI_category =
|currency = [[Ալպանական Լեք|Լեք]]
|currency_code = ALL
|country_code =
|time_zone = UTC+21 ([[ԱրեւելաեւոպականԿեդրոնաեւոպական Ժամանակ|EETCET]])
|utc_offset =
|time_zone_DST =
Տող 87.
|calling_code = 355
}}
 
'''Ալպանիան''' ([[ալպաներէն]]` Shqipսria, պաշտօնական անուանումը` '''Ալպանիայի Հանրապետութիւն''', ալբաներէն` ''Republika e Shqipսrisս'') պետութիւն է Պալքանեան թերակղզիի արեւմտեան մասին մէջ: Մայրաքաղաքը [[Դիրանա (Ալպանիա)|Դիրանան]] է:
 
Տող 114 ⟶ 113՝
=== Գրականութիւն ===
Ալպաներէն առաջին գրաւոր յուշարձանը Պ. Էնկըլիի «Մկրտութեան Բանաձեւ»-ն է ([[1462]]): [[1555]] թուականին հրատարակուած է Ալպաներէն առաջին գիրքը (Գ. Պուզուկու, «Մեշարի»):
[[Պատկեր:Selia Kuvendit.jpg|ձախից|մինի|180px|Ալպանիոյ Խորհրդարանի շէնքը]]
 
Ալպանիոյ նոր գրականութեան հիմնադիրներէն է Ֆրաշըրին («Սկանտերպէկի Պատմութիւնը», [[1898]]): Թուրքերու դէմ հայրենասիրական գաղափարներու քարոզներով հանդիսացած են բանագէտ Տ. Միտքըն, հրապարակախօս Ս. Ֆրաշըրին, իրականաբան բանաստեղծներ ԱՅ. Ճայուբին, Ն. Միետան, արձակագիր Մ. Քրամենըն: [[1930]]–ական թուականներուն Ալպանիոյ գրականութեան մէջ մուտք գործած են սոցիալական շարժառիթները: Երկրի ազատագրումէն ետք Ալպանիոյ գրականութեան հիմնական թեման շարունակած է մնալ ժողովրդական պատերազմը [[Իտալիա (արեւմտահայերէն)|Իտալա]]–[[Գերմանիա (արեւմտահայերէն)|Գերմանական]] ֆաշիստներու դէմ (Ֆ. Քեաթա, «Երգ Փարթիզան Պենքոյի Մասին», [[1950]], Դ. Շուտերիչի, «Ազատարարները», [[1952]]–[[1955]]): [[1950]]–[[1960]]-ական թուականներու վերջերուն կը ստեղծուին Ալպանիոյ պատմութեան տարբեր դէպքեր նկարագրող գիրքեր (Վ. Քոքոնայի «Կեանքի Ալիքներուն Մէջ», [[1961]], Չու. Զոձայի «Մեռեալ Գետը», [[1965]] վէպերը եւ այլն):
 
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Ալպանիա» էջէն