«Ալպանիա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Ալպանիան [[Իտալիա (արեւմտահայերէն)|Իտալիայէն]] կ'առանձնանայ [[Ոթրանթոյի Նեղուց]]ով: Հիւսիս-արեւելքի բաժնին մէջ սահմանակից է մասամբ ճանչցուած [[Քոսովո]]յին, հիւսիս-արեւմուտքէն՝ [[Մոնդենեկրո]]յին, արեւելքէն՝ [[Մակեդոնիա (արեւմտահայերէն)|ՄակեդոնիոՄակեդոնիոյ]]յ, հարաւ-արեւելքէն՝ [[Յունաստան]]ին:

Անուանումը կը ծագի իլլիրիական ''olba'' բառէն, որ կը նշանակէ լեռ կամ լեռնային երկիր։ Միւս մեկնաբանումը լատիներէն է ալպիս-ը կը նշանակէ սպիտակ, 12-րդ 12-13-րդ դարերու ընթացքին երբ [[Վենետիկ (արեւմտահայերէն)|վենետիկվենետիկցիները]]ցիները ափ դուրս եկան այս երկրին մէջ բնակիչները անոնց դիմաւորեցին իրենց սպիտակ ազգային տարազով։ ''Shqipսria'' ինքնանուանումը կը նշանակէ «արծուի երկիր» ([[ալբաներէն]] արծիւ՝ ''shqiponjս'')։ Ըստ այլ վարկածի, այդ անուանումը կը ծագի ալբաներէն ''shqip''` «խօսիլ հասկնալի» բառէն։<ref>[http://www.slideshare.net/mskh/bararan3-s-v#btnNext Աշխարհագրական եւ պատմական անձնանուններու բառարան]</ref>

Ալպանիոյ տարածքին պահպանուած են [[Պրոնզի Դար]]ու գեղարուեստական մշակոյթի նմուշներ, հին քանդակներ, [[Խճանկարչութիւն|խճանկարխճանկարներ]]ներ, [[Խեցեգործութիւն|խեցեղէն]]: Միջնադարեան գեղանկարչութեան բարձրարուեստ գործերէն են՝ Օնուֆրի Նէոքասթրացիի, անոր որդի Նիքոլայի (16-րդ դար), Դաւիթ Սելենիցացիի (18-րդ դար) որմնանկարները, Կոստանդին Շպատարակուի, եղբայրներ Ատանաս եւ Կոստանդին Կորչացիներու (18-րդ դար) սրբապատկերները։