«Գինի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Չ →‎top: clean up, replaced: {{lang-lat → {{lang-la using AWB
Տող 1.
'''Գինեգործութիւնը''' [[խաղող]]էն [['''գինի]]''' ստանալու աշխատանքին ամբողջութիւնն է<ref>{{Cite web|url=https://hy.wikipedia.org/wiki/%D4%B3%D5%AB%D5%B6%D5%A5%D5%A3%D5%B8%D6%80%D5%AE%D5%B8%D6%82%D5%A9%D5%B5%D5%B8%D6%82%D5%B6%D5%A8_%D5%80%D5%A1%D5%B5%D5%A1%D5%BD%D5%BF%D5%A1%D5%B6%D5%B8%D6%82%D5%B4|title=Գինեգործությունը Հայաստանում|last=|first=|date=|website=|publisher=|accessdate=}}</ref>, որ կը սկսի խաղողի ընտրութեամբ և կ՝աւարտի գինիի շշալցմամբ։ Գինեգործութեան և խաղողի մասին գիտութիւնը կոչուած է [[էնոլոգիա]]։ Գգինեգործութեամբ զբաղուող մասնագէտը կը կոչուի գինեգործ։
 
Գոյութիւն ունի առաջնային և երկրորդային գինեգործութիւն։ Առաջնային գինեգործութեան հիմնական գործընթացը սպիրտային [[խմորում]]ն է, երբ քաղցուին վրայ կ՛աւելցնեն խմորասունկերու մաքուր մշակումը (2-3%), խմորումը կարող է ընթանալ նաև խաղողին մեջ պարունակվուող բնական խմորասունկերով։ Խաղողի քաղցուի [[շաքար]]ի [[Խմորում|խմորման]] հետեւանքով կ՛առաջանան [[էթիլ սպիրտ]] եւ [[ածխաթթու գազ]], ինչպես նաև՝ խմորման երկրորդային նիւթերը։ Անապակ գինիներ պատրաստելու համար քաղցուն կ՛ենթարկեն լիակատար խմորման, իսկ կիսաքաղցր, թունդ և աղանդերային գինիներ ստանալու համար՝ մասնակի խմորման։
 
'''Գինեգործութիւնը Հայաստանի մէջ''', [['''գինի]]'''ի արտադրութիւնը [[Հայաստան|Հայաստանի մէջ]]։ Ըստ գինեգործութեան համաշխարհային կազմակերպութեան (OIV) [[2007 թվական|2007 թուականի]] տվեալներուն, այդ տարուան ընթացքին հայ գինեգործները արտադրած են 43 հազար հեկտոլիտր [['''գինի]]'''։
 
[[Հայաստան]]ի տաք կլիման կ՝ապահովէ քաղցրահամ [[խաղող]], որմէ կարելի է պատրաստել բարձրորակ քաղցր գինիներ։ [[Հայաստան]]ը գինեգործութեամբ տարածաշրջանի առաջատար երկիրն է։ [[Հայաստան|Հայաստանի մէջ]] արտադրուած գինիները կը յատկանշուին [[ալկոհոլ]]ի բարձր պարունակութեամբ:
Տող 22.
 
[[Նորավանք]]ի մօտակայքին եւս յայտնաբերուեր են միջնադարեան գինեգործական կենտրոններ։ [[2011 թվական|2011 թուականին]][[Հայաստան|Հայաստանի Հանրապետութեան]] [[Արենի]] համալիրով, պեղումներու ընթացքին հայտնաբերուած է աշխարհի հնագույն գինեգործական հնձանը, որ ունի 6000 տարուան հնութիւն:[[Պատկեր:Գինու գործարան.JPG|մինի|Գինիի գործարանի տակառները Արենիի մէջ]]
'''Գինի''' ({{lang-latla|vinum}}), ալքոհոլային ըմպելիք (բնական թնդութիւնը՝ 9-16%, թունդացուած՝ 16-22%), որ կը ստացուի խաղողի կամ մրգա–պտղային հիւթի ամբողջական կամ մասնակի խմորման միջոցով (երբեմն [[սպիրտ]]ի կամ այլ նիւթերու աւելացմամբ)։
 
2010-11 թթ. Արենի գիւղի մօտ գտնուող քարանձաւին մէջ կատարուած պեղումներու ընթացքին հնագէտները յայտնաբերած են խաղողի տրորման, խմորման եւ պահպանման համար նախատեսուած կաւէ անոթներ, բաժակներ եւ խաղողի կորիզներ, ինչը կ'ապացուցէ, որ [[Հայաստան]]ի մէջ գինի սկսած են պատրաստել աւելի քան 6000 տարի առաջ<ref>[https://www.azatutyun.am/a/2273174.html Հայաստանի մէջ, յայտնաբերուած է աշխարհի ամենահին գինու հնձանը ]</ref>։
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Գինի» էջէն