«Մխիթար Հերացի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
Չ →Գրականություն: removed: (արւմտ․) (3) using AWB |
Չ →Կենսագրութիւն: clean up, replaced: յունարեն → յունարէն using AWB |
||
Տող 33.
Մասնագիտական կրթութինը ստացած է Կիլիկիա Հայաստան։ Գիտա-բժշկական գործունէութիւնը ծաւալած է Սիս մայրաքաղաքը ու կաթողիկոսանիստ Հռոշկլայ ամրոցը՝ [[Ներսէս Շնորհալի]] եւ [[Գրիգոր Դ Տղայի]] հովանաւորութեամբ։ Տիրապետած է յունարէն, արաբերէն, եւ պարսկերէն։ 12-րդ դարու 60-ականներուն արդէն ունէր մէծ բժշկապետի համբաւ:
Մխիթար Հերացի գրի առած է բժշկական գրքեր, որոնցմէ բացի մասունքներէն, ուրիշ ոչ մէկ բան հասած է։ Անոր գիրքը կո կոչուի «[[Ջերմանց Մխիթարութիւն]]» եւ գրուած է [[1184]] թուականին, ժամանակի Գրիգոր կաթողիկոսի առաջարկութեամբբ։ «Անուանեցաք «Ջերմաց մխիթարութիւն», այս կը մխիթարէ բժիշկ ուսմամբ, իսկ հիւանդ առողջութեամբ»: Ան գրած է նաեւ ակնաբուժական գիրք, որտէղ նկարագրած է աչքի հիւանդութիւններու տեսակները եւ անոնց բուժման դեղերը։ Ներսէս Շնորհալի կաթողիկոսը (1098-1173 թ) անոր անուանած է բժշկապետ եւ աստղագետ։ Հերացիի մասին շատ քիչ կենսագրական տեղեկութիւններ ունինք։ Այդ տեղեկութիւններոպ սկզբնաղբիւրը կը համարուի իր գրքի ներածականի բովանդակութիւնը, որոնց կը պարզուի, որ ան ծնած է 12-րդ դարու առաջին կիսուն ժամանակահատուածը (մօտ 1120 թ), Պարսկաստանի Խոյ քաղաքը, պատմական Հայաստանի Խոռիխոռունեաց իշխաններու պատկանոծ շրջան, որ Զարեւանդ գաւառի հարեւանութեամբ կազմած է մէկ միասնական վարչական միաւոր՝ Ուրմիո լճի հիւսիս-արեւմտեան կողմը։ Փոքր հասակէն սիրած է բժշկութիւնն ու իմաստութեան արուեստը։ Հերացի մասնագիտական գրքերէն ոչ մէկը մեզ հասած է, անոնց մնացած են հատուածներ, որոնք կը պահուին Մատենադարանը։ Հերացիի գրքերէն մէկուն բովանդակութիւնը, ինչպէս ինքը մատնանշած է, կը պարփակէ միայն ժերման երեք տեսակներու ախտաճանաչման եւ բուժման մէջ, եւ այն չէ ծաւալուած ամբողջ բժշկական գիտութիւններու բնագաւառը։ Ան լաւապէս տերապետած է [[արաբերէն]]ին, [[պարսկերէն]]ին եւ [[
== Գրականություն ==
| |||