«Յունարէն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 10.
Յունարէնի զարգացման շրջաններ<ref>В. П. Нерознак, Греческий язык // Лингвистический энциклопедический словарь. — С. 118.</ref>.
 
* Նախնայունարէն.≈ Ք.ա. 160017-րդ դարէն սկսեալ:
*Միքէնական յունարէն, գործածուած եւ զարգացած Հոմերական Երկերու շրջանին:
 
*Դասական ([[Հին յունարէն]]) (XIV դՔ․ա. Ք․Ա․14-րդ Ք․Ե․Ք․ա․ IV4-րդ դ.դար),
** արխաիկՀելլենիստական շրջան (Ք․Ա․ XIVՔ․ա. 4-րդ VIII դդՔ.ե. 8-րդ դար),
* Միջին յունարէն, Ե. դար —Ժը. դար):
** դասական շրջան (Ք․Ա․ VIII - IV դդ.),
* Արդի յունարէն (Ժը. դարէն մինչեւ մեր օրերը):
** հելլենիստական շրջան (Ք․Ա․ IV - I դդ.)
** ուշ յունարէնի փուլ (Ք․Ե․ I—IV դդ.),
* բիւզանդերէն (միջին յունարէն, V—XV դդ.), յոյներիու ու Բիւզանդիոյ ժողովուրդի լեզուն։ Գիտնականներէն ոմանք չեն ընդունիր այդ եզրը՝ պատճառաբանելով, որ այդ ժամանակ լեզուն միաբնոյթ չէ եղած։ Անոնք կը կարծէն, որ այդ շրջանին միասին գոյութիւն ունեցած են հին յունարէնն ու վաղ նոր յունարէնը։
* նոր յունարէն (XV դարէն մինչեւ մեր օրերը), Բիւզանդիոնի մէջ, Օսմանեան Թուրքիոյ մէջ, ապրած յոյներու լեզուն, ինչպէս նաեւ ժամանակակէն [[Յունաստան]]ի ու Կիպրոսի Հանրապետութիւններու պաշտօնական, խօսակցական ու գրական լեզուն։ Նոր յունարէնը ձեւավորուած է XVIII—XIX դարերուն հիւսիսային բարբառներու հիման վրայ։ Նոր յունարէնը ընդգրկուած է, այսպէս կոչուած, Լեզուներու Պալքանեան միութեան մէջ<ref name="Нерознак119">Нерознак В. П. Греческий язык // Лингвистический энциклопедический словарь. — С. 119.</ref>։
 
Հին յունարէնը բաժնուած էր բազմաթիւ բարբառներու։ Ընդունուած է առանձնացնել բարբառներու չորս խումբ՝ արեւելեան (հոնիական, ատտիկեան բարբառներ), արեւմտեան (դորիական), արկդոկիպրոսեան (հարաւախէյան) եւ էոլեան (հիւսիսախէյան)։ Ատտիկեան բարբառի հիման վրայ ալ հետագային ([[Ալեքսանդր Մակեդոնացի|Ալեքսանդր Մակեդոնացու]] արշաւանքներէն ետք) ձեւաւորուած է համայունական լեզուն՝ այսպէս կոչուած կոյնեն (κοινή), որ դարձաւ պաշտօնական ու խօսակցական լեզու [[Միջերկրական Ծովու]]ու արեւելեան ափին ձգուող հսկայական տարածքներուն։ Կոյնէէն առաջացած են ժամանակակէն յունարէնի գրեթէ բոլոր բարբառները։ Բացառութիւն կը կազմէ մէկուսացած ցակոնեան բարբառը կամ լեզուն (յուն.՝ τσακωνικά), որ աւանդաբար առաջացած կը համարուի դորիական բարբառէն<ref name="Нерознак119">Нерознак В. П. Греческий язык // Лингвистический энциклопедический словарь. — С. 119.</ref
 
Հին յունարէնի քերականական կառուցուածքը բաւական բարդ էր. գոյականը ունէր հոլովման երեք տիպ, հինգ հոլով, բայը ունէր խոնարհման մի քանի տիպ, բազմաթիւ էին դերանունները, նախդիրներն ու մասնիկները։
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Յունարէն» էջէն