«Յակոբ Յակոբեան (գրող)» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Յակոբ Մնացական ՅակոբԵան''' ([[29 Մայիս]], [[1866 թուական|1866]], [[Գանձակ]], [[Ելիզավետպոլի նահանգ]] – [[13 Նոյեմբեր]], [[1937 թուական|1937]], [[Թիֆլիս]] Սովետական հայ գրող,: hիմնադիրն է հայկական ընչազուրկ բանաստեղծութեան։ Կ'անուանի «Հայկական Մաքսիմ Կօրքի» Պոլշէվիկ մամոլի կողմէ։<ref>газета "Путь правды", 13 сентября 1914 (in Russian)</ref>

Ծնած է [[Գանձակ|Գանձակ,]]ի մէջ [[1866 թուական|1866-]]ին, արհեստաւոր ընտանիքի մը մէջ։ Յակոբեանի հայրը իր տղան քահանայ կամ արհեստաւոր դարձնելու նպատակ ուներունէր, բայց մայրը յաջողեցաւկը յաջողի զաւակը կիմնազիաճեմարան ղրկելու։ուղարկել։ ՔանիՃեմարանին որ կիմնազիոյ մէջ արգիլուած էրէին [[հայերէն]] լեզուն եւ գրականութիւնը, ՅակոբեանըՅակոբեան կը կազմակերպերկազմակերպէր դասէ դուրս հաւաքոյթներ մի քանի մը գրասէր աշակերտներուն հետ, որուորոնց ընթացքին հայերէն կը կարդային եւ գրականութիւն կը քննարկէին։

ՅակոբեանըՅակոբեան տակաւին կիմնազիոյճեմարանի 6–րդ դասարանդասարանի ուսանող, մասնակցած է աշակերտական գաղտնի հաւաքոյթներու եւ գրած էգրած՝ բանաստեղծութիւններ։ Իրեն «Հիւսիսի ագռաւը» իր բանաստեղծութիւնը կը փակցնէ եկեղեցուոյեկեղեցւոյ պատին։պատին, Ասորորու պատճառաւ կը վռնդուիվռնտուի կիմնազիայէն։ճեմարանէն։ Դուրս մնալով կիմնազիայէն, ՅակոբեանըՅակոբեան կը մեկնի Թիֆլիս, դեղատունուր մտնելովդեղատան իբրեւմը աշակերտ։ Կ'սկսիաշկերտ կը դառնայ։ Կը սկսին զրկանքներով, դառնութիւններով, եւ թափառումներով լի կեանքի տարիները։ ԹողնելովԴեղատունէն դեղատունը՝հեռանալով՝ ՅակոբեանըՅակոբեան այս անգամ կը մեկնի [[Պաքու]]՝ նաւթահանքերուն մէջ սեւագործութիւնբանուորութիւն կ'ընէ, Սեւապա քաղաքին մեխանիկականմեքենագիտական գործարանի մեխանիկական գրանցողը կ'ըլլայ,մը գանձապահի պաշտoնը կ'ստանայկը ստանձնէ, jետոյյետոյ ալ ԷյզենշմիդիԷյզենշմիտի գործարանի հաշուապահութիւնը կ'ընէ։հաշուապահութիւնը։ [[1894 թուական|1894-]]ին, վերադառնալով Թիֆլիս, ՅակոբեանըՅակոբեան մի քանի հիմնարկներունմը հիմնարկներու հաշուապահական պաշտօնները կը տանիվարէ, մինչեւ Սովետական կարգերու հաստատումը՝ [[1922|1921 թուականթուականին]]ին։:

ՎախճանածՄահացած է Թիֆլիսին մէջ, [[1935 թուական|1935-]]ին։

Յակոբ ՅակոբԵանիՅակոբեանի գրական գործունեութիւնըգործունէութիւնը կ՝սկսիկը 1893սկսի թուականին։1893-ին։ Սկզբնական շրջանի բանաստեղծութիւնները տպագրուած են [[«Մուրճ»|«Մուրճի»]] մէջ։ [[«Նոր հոսանք»]] ամսագրինամսագիրին մէջ տպագրուած են «Մաքառման ժամին», «ԷտապըԷթափը», «Գործարան», «Գիւղը հարավումհարաւում» ևեւ այլ բանաստեղծութիւններ։ Առաջին շրջանուածԱզդուած է ազգային գրողներշունչով զորեղների ազդեցութեան տակգրողներէն, ամենէն ավելի ալյատկապէս՝ [[ՊատկանյանՌափայէլ ՌափայելՊատկանեան|Ռ. ՊատկանյանիՊատկանեանէն]]։

* ԲանաստեղծություններԲանաստեղծութիւններ, Երեւան, 1935, 300 էջ:

* Ընտիր երգերերկեր, ՅերեւանԵրեւան, 1936, 150 էջ:

* ԵրգերԵրկեր, Երեւան, 1951, 494 էջ:

* ԵրգերիԵրկերի ժողովածու, հատ. 1–4, Երեւան, 1955–1958:

* Բանաստեղծութիւններ ևեւ պոեմներ, Երեւան, 1958, 103 էջ:

* Բանաստեղծութիւններ ևեւ պոեմներ, Երեւան, 1966, 111 էջ:

* Յակոբեան Յակոբ, [[Շուշանիկ Կուրղինյան|ԿուրղինյանԿուրղինեան Շուշանիկ]], [[Արազի|Արազի ՄովսեսՄովսէս]], ԵրգերԵրկեր, Երեւան, 1982, էջ 14–196:

* Սովետահայ գրականութեան պատմութիւն, հատոր առաջին (1917-1941, հատորը ներառվախներառած է «Յակոբ Յակոբեան» գլուխը, որ գրած է Ասատուր Ասատրեանը), Երեւան, ՀՍՍՀ ԳԱ, 1961, 800 էջ։

* ԱրսենԱրսէն ՏերտերեանՏէրտէրեան, Հայոց նոր գրականութեան պատմութիւն։ 19-20-րդ դդ. (սղագրուած դասախոսութիւններդասախօսութիւններ ձեռագրիձեռագիրի իրավունքովիրաւունքով), պրակ 7, ՀՅ. ՀակոբեանՅակոբեան, Երեւան, Երեւանի համալսարանի հրատարակչութիւն, 1939, 76 էջ։

* Պետրոսեան, Հ., «Հայ գիտնականներ, հրապարակախոսներհրապարակախօսներ, ժուռնալիստներ», Երեւան, 1960, էջ 353-356։

* Սուրխաթեան «Հայ ԳրականությունԳրականութիւն», Հատոր 2