|
[[Պատկեր:Odysseus Tiresias Cdm Paris 422.jpg|մինի]]
'''Ոդիսական''' ([[հին յունարէն]]՝ {{lang-grc|Ὀδυσσεία}}), [[Հոմերոս|Հոմերոսին]]ին վերագրուող պոէմներէն երկրորդը ([[Իլիական|Իլիականէն]]էն ետք)։ Գրուած է, հաւանաբար, Ք.Ա. 8-րդ դարուն։
Ի տարբերութիւն «Իլիականի»` «Ոդիսականի» թեման ոչ թէ հերոսական է, այլ [[Հեքիաթ|հեքիաթայինհեքիաթ]]ային, արկածային եւ [[Կենցաղ|կենցաղայինկենցաղ]]։ային։ Կը պատմէ Իթակէ կղզիի արքայ Ոդիսեւսի` [[Տրոյական պատերազմէնպատերազմ]]էն ետք տուն վերադառնալու ճանապարհին տասը տարի տեւած արկածներուն, ինչպէս նաեւ Իթակէի մէջ Ոդիսեւսին սպասող հաւատարիմ կնոջը՝ Փենելոփէին բաժին ինկած փորձութիւններուն մասին։
«Ոդիսականը» նոյնպէս բաժնուած է 24 գիրքերու կամ երգերու։ Կառուցուածքի առումով «Իլիականի» համեմատ «Ոդիսական»ը աւելի բարդ է։ Պոէմը կը սկսի պատմութեան կէսէն, իսկ նախորդող իրադարձութիւններուն մասին կը տեղեկանանք կեդրոնական երգերէն։ Գլխաւոր հերոսի կերպարը աւելի վառ արտայայտուած է։
<br />
== Հայերէն թարգմանութիւնները ==
1848-ին [[Վենետիկ|Վենետիկի]]ի [[Մխիթարեան Միաբանութիւն|Մխիթարեան միաբանութեան]] հրատարակչութիւնը գրաբարով լոյս կ՛ընծայէ «Ոդիսական»-ը՝ Հ. Եղիա Վ. Թոմաճանի թարգմանութեամբ<ref>[https://archive.org/search.php?query=Homerosi%20Odisakan Homerosi Odisakan]</ref>։ Գոյութիւն ունի «Ոդիսական»ի երկու [[աշխարհաբար]] [[թարգմանութիւն]], որոնք կատարած են Սիմոն Կրկեաշարեանը եւ Համազասպ Համբարձումեանը<ref>Ոդիսական / Հոմերոս; Յուն. բնագրէն թարգմ.՝ Ս. Գրքաշարեան; Խմբ.՝ Ս. Վահունի. - Երեւան։ Հայպետհրատ, 1957. - 368 էջ ; 24 սմ. Ծանօթագր., էջ՝ 345-356 Բառարան, էջ՝ 356-367 Կրկեաշարեան, Սիմոն Միսակի, 1923 - թարգմ. Վահունի, Սուրէն Վահանի, 1910-1983 խմբ. Յունական գրականութիւն</ref><ref>Հոմերոս, Ոդիսական, թարգմ. Հ. Համբարձումեանի, ԵՊՀ, 1988 թ.</ref>։
== Համառոտ բովանդակութիւնը ==
[[Պատկեր:Beginning Odyssey.svg|մինի|301x301փքս]]
Տրովադա քաղաք-պետութեան արքայազն Ալեքսանդրը առեւանգում է յունական Սպարտա պետութեան թագաւոր Մենելայոսի կնոջը՝ Հեղինէին։ Հեղինէն [[Զեւս|Զեւսի]]ի դուստրն էր եւ ունէր առասպելական գեղեցկութիւն։ Հեղինէի առեւանգումը կը դառնայ Տրոյական պատերազմի պատճառ։ Պատերազմին յունական զօրքերոււ հրամանատարը Ագամեմնոնն էր։ Յոյներու կողմէ պատերազմին կը մասնակցէին Աքիլլեսը, Պարտոկլեսը, հնարամիտ Ոդիսեւսը եւ ուրիշներ։ Ոդիսեւսը իր հնարամտութեամբ վերջ կը դնէ տրոյական պատերազմին։ Անոր խորհուրդով կը պատրաստեն փայտէ մեծ ձի մը, որուն որուն մէջ կը թաքնուին քանի մը յոյն հերոսներ՝ Ոդիսեւսը անոնցմէ։ Ձին կը ձգէ քաղաքի դարպասներուն առաջ, իսկ յունական զօրքը կը թաքնուի հարեւան կղզիներուն մէջ, այդպիսով ձգելով տպաւորութիւն, որ յոյները ընդունած են իրենց պարտութիւնը եւ վերադարձած տուն։ Տրոյացիները փայտէ ձին ներս կը տանին, եւ կը տօնեն իրենց «յաղթանակը»։ Գիշերով, երբ խրախճանքէն հարբած տրոյացիները քնած են, յոյն հերոսները դուրս կու գան ձիէն, կը կոտորեն քաղաքի պահակազօրը, եւ կը բանան դարպասները։ Յունական զօրքը կը ներխուժէ Տրովադա, որու բնակչութիւնը կամ սուրի կը քաշուի, կամ կը գերուի։ Հինաւուրց քաղաքը կրակի կը մատնուի եւ կ՛աւերուի։ Հեղինէն կը վերադարձուի ամուսնուն, իսկ յոյները տուն կը մեկնին հսկայական աւարով։
[[Պատկեր:Arnold Böcklin 008.jpg|մինի|281x281փքս|Ոդիսեւս եւ Քալիբսօ]]
10 տարի Ոդիսեւսը մասնակցած է տրոյական պատերազմին։ 10 տարի ալ կը պահանջուի որ վերադառնայ հայրենիք՝ Իթակէ կղզի։
Տուն վերադարձած Ոդիսեւսի խորհուրդով Փենելոփէն մրցոյթ կը կազմակերպէ։ Ոդիսեւսի աղեղէն անոնք պէտք է նետ արձակէին, որ պէտք է անցնէր 12 օղակներու միջով։ Ոչ ոք կրնայ անգամ լարել այդ աղեղը։ Այդ բանը կրնայ ընել Ոդիսեւսը, որ կերպարանափոխուած էր, եւ որդիին հետ մէկտեղ կը կոտորէ բոլոր ներկայ գտնուողներուն։ Այնուհետեւ որդիին եւ կնոջ հետ կը շարունակէ թագաւորել։
<br />
{{Ծնթ․ցանկ}}
* [http://grapaharan.org/index.php/%D5%88%D5%A4%D5%AB%D5%BD%D5%A1%D5%AF%D5%A1%D5%B6 Ոդիսականը գրապահարանին մէջ]
{{Արտաքին յղումներ}}
[[Կատեգորիա:Գրական ստեղծագործութիւններ այբբենական կարգով]]
[[Կատեգորիա:Հին Յունական գրականութիւն]]
[[Կատեգորիա:Կրօնքը Հին Յունաստանի մէջ]]
[[Կատեգորիա:Գիրքեր այբբենական կարգով]]
| 
