«Լեւոն Աթաբեկեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎Ծանօթագրութիւններ: removed: (արւմտ․) using AWB
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Բժիշկ}}
| անուն = '''Լևոն Նիկողայոսի Աթաբեկեան''' ({{ԱԾ}}), հայ բանաստեղծ, բժիշկ, հասարակական գործիչ։
| բնագիր անուն =
| պատկեր = [[Պատկեր:Levon Atabekyan.jpg|160px]]
| պատկերի լայնություն = 240px
| նկարագրություն =
| ծննդյան անուն =
| ծնվել է = [[1877 թուական|1877]]
| ծննդավայր = [[Շուշի]], Ռուսիոյ կայսրութիւն
| վախճանվել է = [[1918 թուական|1918]], [[24 Մարտ]]
| վախճանի վայր = [[Պաքու]]
| մահվան պատճառը =
| ազգություն = [[հայ]]
| քաղաքացիություն =
| դավանանք =
| այլ անուններ =
| կրթություն = [[Շուշիի ռեալական ուսումնարան]]<br />Լայպփզիկ եւ Թիւ­րինկէն քա­ղաք­նե­րու հա­մալ­սա­րան­նե­ր
| մասնագիտություն = բանաստեղծ<br />բժիշկ<br /> հասարակական գործիչ
| կոչում =
| մասնագիտացում =
| հայտնի աշակերտներ =
| ակտիվ տարիներ =
| գործատու =
| աշխատավայր =
| պաշտոն =
| ընկերություն =
| գիտաշխատող =
| ամուսին =
| զավակներ =
| ծնողներ =
| պարգևներ =
| ծանոթագրություն =
| ստորագրություն =
| կայք =
| վիքիպահեստ =
}}
'''Լևոն Նիկողայոսի Աթաբեկեան''' (3 ([[15 Սեպտեմբեր|15]] ) [[Սեպտեմբեր]], [[1877 թուական|1877]], [[Շուշի]], [[Ռուսիոյ Կայսրութիւն]] - [[24 Մարտ]] [[1918 թուական|1918]], [[Պաքու]]), հայ բանաստեղծ, բժիշկ, հասարակական գործիչ։
 
== Կենսագրութիւն ==
Ծնած է [[Շուշի]]ին մէջ Արցախի Ջրաբերդի շրջանի՝ Կուսապատ գիւղի մէջ բնակուող մելիքական տոհմի մէ։ Կրթութիւնն ստացած է ծննդավայրի [[Շուշիի ռեալական ուսումնարան|ռեալական դպրոցի մէջ]], այնուհետեւ ուսումը շարունակած է [[Գերմանիա|Գերմանիոյ]] մէջ՝ հետեւելով ընկերային գիտութիւններու, Զուիցերիոյ մէջ՝ բժշկութեան։ Բժշկական կրթութիւնն ստացած է [[Գերմանիա|Գերմանիոյ]] մայրաքաղաք [[Պերլին]]ի եւ Զուիցերիոյ [[Զիւրիխ]] քաղաքի համալսարաններուն մէջ։ 1903 թուականեն բժշկական եւ հասարակական-քաղաքական գործունէութիւն ծաւալած է [[Պաք­ու]]ի մէջ, [[Թիֆ­լի­ս]]ի մէջ, [[Երեւան]]ի մէջ, [[Գան­ձա­կ]]ի մէջ, Շուշիի մէջ եւ այլուր։ Պաքուի մէջ անոր ջանքերով հիմնադրուած է [[թոքատապ|թոքախտավորներու]] առաջին հիւանդանոցը։
1903 թուականեն բժշկական եւ հասարակական-քաղաքական գործունէութիւն ծաւալած է [[Պաք­ու]]ի մէջ, [[Թիֆ­լի­ս]]ի մէջ, [[Երեւան]]ի մէջ, [[Գան­ձա­կ]]ի մէջ, Շուշիի մէջ եւ այլուր։ Պաքուի մէջ անոր ջանքերով հիմնադրուած է [[թոքատապ|թոքախտավորներու]] առաջին հիւանդանոցը։
 
== Հասարակական Գործունէութիւն ==
Տող 48 ⟶ 12՝
1918 թուականի մարտին որպես Հայոց Ազգային խորհուրդի Բաքվի մասնաճիւղի անդամ մտած է Հաշտարար պատգամավորական խումբի (Աթաբեկեան, ռուս Տենեժքին, թաթար Աղաեւ) մէջ, որը նպատակ ունեցած է դադրեցնիլ Պաքուի մէջ եւ համայն Ազրպէյճանի մէջ ծայր առած ազգամիջեան արիւնահեղութիւնը։ Խումբով շրջած են Պաքուի փողոցներով եւ հակամարտող կողմերուն յորդորել խաղաղութիւնը վերականգնել։
 
Երեք ընկերներով զոհուած են 1918 թուականի [[24 Մարտ|Մար­տ 24]]-ին]] Պաքուի մէջ, հայկական ջարդերու ժամանակ՝ սպիտակ դրօշը ձեռքին հաշտարար բանախօսի առաքելութիւն կատարելու ընթացքին՝ 43 տարեկանին։
 
== Գրական Գործունեութիւն ==
1900-ականներու սկիզբներեն գրած է խոհական, քաղաքական քառեակներ, բանաստեղծութիւններ եւ ժողովրդական մոտիվներով զրոյցներ, որոնք լոյս տեսած են պարբերական մամուլի մէջ («Բանբեր գրականութեան եւ արուեստի», «Գեղարուեստ» եւ այլն)։ 1913-ին [[Պաքու]]ի մէջ լոյս ընծայած է իր բանաստեղծութիւններու ժողովածուն։ Անոր լաւագոյն գործերեն է «Ապստամբութիւն» պոէմը, որը հրատարակուած է մի քանի անգամ եւ զետեղուած դասագիրքերու մէջ։<ref>{{cite book|author=Գառնիկ Ստեփանյան|title=Կենսագրական բառարան, հատոր Ա|publisher=«Հայաստան»|location=Երեւան|year=1973|page=էջ 38}}</ref>։ Գործածած է «Ար­նոլտ» «Էլ­­ուենտ», «Էրազ­մոս», «Լ. Ա.», «Սմբա­տ­եան Ս. (Սմբ.)», «Սմբա­տեան Սմբատ», «Րի.» եւ «Րի­խարտ» ծածկանունները։ Հայրենակիցնեու հետ նախընտրած է խօսիլ Արցախի բար­բա­ռով։
1900-ականներու սկիզբներեն գրած է խոհական, քաղաքական քառեակներ, բանաստեղծութիւններ եւ ժողովրդական մոտիվներով զրոյցներ, որոնք լոյս
տեսած են պարբերական մամուլի մէջ («Բանբեր գրականութեան եւ արուեստի», «Գեղարուեստ» եւ այլն)։ 1913-ին [[Պաքու]]ի մէջ լոյս ընծայած է իր բանաստեղծութիւններու ժողովածուն։ Անոր լաւագոյն գործերեն է «Ապստամբութիւն» պոէմը, որը հրատարակուած է մի քանի անգամ եւ զետեղուած դասագիրքերու մէջ։<ref>{{cite book|author=Գառնիկ Ստեփանյան|title=Կենսագրական բառարան, հատոր Ա|publisher=«Հայաստան»|location=Երեւան|year=1973|page=էջ 38}}</ref>։ Գործածած է «Ար­նոլտ» «Էլ­­ուենտ», «Էրազ­մոս», «Լ. Ա.», «Սմբա­տ­եան Ս. (Սմբ.)», «Սմբա­տեան Սմբատ», «Րի.» եւ «Րի­խարտ» ծածկանունները։ Հայրենակիցնեու հետ նախընտրած է խօսիլ Արցախի բար­բա­ռով։
 
== Մէջբերումներ Լեւոն Աթաբեկեանէ ==
Տող 83 ⟶ 46՝
 
{{DEFAULTSORT:Աթաբեկեան, Լեւոն}}
 
[[Կատեգորիա:20-րդ դարի արևելահայ Բանաստեղծներ]]
[[Կատեգորիա:187720-րդ ծնունդներդարի արևելահայ բանաստեղծներ]]
[[Կատեգորիա:1918 մահեր]]
[[Կատեգորիա:Շուշի ծնվածներ]]
[[Կատեգորիա:Բաքու մահացածներ]]
[[Կատեգորիա:Աթաբեկյաններ]]
[[Կատեգորիա:24 Մարտի մահացածներ]]