«Արամ Հայկազ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ clean up, replaced: կ՛ա → կ'ա (2) using AWB
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ
| անուն ազգանուն =
| բնագիր ԱԱՀ =
| պատկեր = Aram Haykaz.JPG
| չափ = 200px
| նկարագրութիւն =
| ծնած է = [[22 Մարտ]], [[1900]]
| ծննդավայր = [[Շապին Գարահիսար]]
| վախճանած է = [[10 Մարտ]], [[1986]],
| վախճանի վայրը = [[Նիւ Եորք]]
| քաղաքացիութիւն =
| հպատակութիւն =
| ազգութիւն =
| ալմա մատեր =
| կրօնք =
| ազդուած է =
| ազդած է =
| գրքեր =
| աշխատանք =
| կարողութիւն =
| մասնագիտութիւն =
| ամուսին =
| ծնողներ = Արսէն եւ Իւղաբեր
| երեխաներ =
| պարգեւներ և մրցանակներ =
| կայքէջ =
| ստորագրութիւն =
}}
'''Արամ Հայկազ (Չեքենեան)''' ([[22''Արամ Մարտ]]Չեքենեան'', [[1900]], [[Շապին Գարահիսար]] - [[10 Մարտ]], [[1986]], [[Նիւ Եորք]]{{ԱԾ}}), ամերիկահայ արձակագիր։
 
== Կենսագրութիւն ==
Բուն անունով Արամ Չեքենեան։ Ծնած է [[Շապին Գարահիսար]]։ Նախնական կրթութիւնը ստացած է ծննդավայրին Ազգային վարժարանին մէջ։ 1915-ի Ամրան, երբ թուրքական զօրքը արդէն մօտեցած էր իրենց քաղաքին, 5000 հայեր այրելով իրենց տուներն ու դաշտերը կը բարձրանան լեռ, որու գագաթին հռովմէական հին բերդի մը մնացորդները կային։ Ասիկա յայտնի է Շապին Գարահիսարի ապստամբութիւն անունով։ Արամ Հայկազ ինք եւս մասնակցած է [[1915]]-ի ինքնապաշտպանութեան կռիւներուն, որ հետագային նկարագրած է «Շապին Գարահիսար Եւ Իր Հերոսամարտը» գործին մէջ ([[1957]])։ Մայրն (Իւղաբեր) <ref>[http://asbarez.com/arm/45142/ Գրող Արամ Հայկազ Հայաստան Վերադարձաւ]</ref> ու քոյրերը, օսմանցի թուրքերու կողմէ հայերու դէմ հալածանքին զոհերէն, բռնի կերպով իրենց բնօրրանէն կ'աքսորուին դէպի [[սուրիական անապատ]]ըանապատը: Սովահար եւ ընչազուրկ` անոնք կը հասնին գիւղ մը, ուր կը հանդիպին հայերու, որոնք [[իսլամութիւն]]ը ընդունելէ ետք կ'աշխատէին թուրքերու տուներուն մէջ: Ընդառաջելով իր մօր խնդրանքներուն` փոքրիկն Հայկազ եւս հաւատափոխ կը դառնայ: Յաջորդող չորս տարիներուն ան կ'ապրի քրտական ցեղախումբերու մօտ` ոչխարներ արածելով, բերքը հաւաքելով եւ հաւերը կերակրելով : Քիւրտ ընտանիքներու անմիջական հարեւանութեամբ ապրելով` ան կը սորվի անոնց սովորութիւնները, գաղտնիքները եւ խորամանկութեամբ` խոցելի կէտերը: Չորս տարի ետք կը յաջողի դուրս գալ Փոքր Ասիայէն: [[1919]]-ին կը փախչի Պոլիս եւ կ'ապաստանի Պոլսոյ որբանոցին մէջ, իսկ մէկ տարի ետք վերջնականապէս կը հաստատուի [[Նիւ Եորք]]։
 
== Գրական վաստակ ==
Տող 51 ⟶ 26՝
* «Երջանկութիւն (Պէյրութ, [[1978]])։
 
The Fall of the Aerie վերահրատարկուած է 2010-ին, ծննդեան 110-րդ տարեդարձին առթիւ Համազգայինի հայ կրթական եւ մշակութային միութեան «[[Համազգային]]ի» կողմէ<ref>http://www.armenianweekly.com/2011/02/09/hamazkayin-program/ Hamazkayin Program Marks 110th Anniversary of Aram Haigaz’s Birth - The Armenian Weekly - February 9th, 2010 - retrieved 1/21/2012</ref>։ 2009-ին Երեւանի մէջ տպագրուած են Մարգարիտ Խաչատրեանի կազմած Արամ Հայկազի նամակներու ընտրանին, 2010-ին՝ «Մոռցուած էջեր. 1924-1950» (Ա. հատոր), 2012-ին՝ «Մոռցուած էջեր. 1951-1960» (Բ. հատոր), 2013-ին՝ «Մոռացուած էջեր. 1961-1966» (Գ. հատոր), 2012-ին՝ «Պատմուածքներ» ժողովածուները։
 
Բացի առաջին գիրքէն՝ Արամ Հայկազ բոլոր գործերը գրած է հայերէն լեզուով եւ հրատարակած՝ Հայաստանի մէջ։ Ան շատ չէ խօսած է իր գրելու արուեստին մասին, բայց ըսած է. «Կրնամ ըսել, թէ գրա­կա­նու­թիւնը օգ­տա­գոր­ծե­լով եր­բեք քա­րոզ­չու­թիւն չեմ ըրած։ Մար­դու բան սոր­վեց­նե­լու մտա­հո­գու­թիւն եւ յա­ւակ­նու­թիւն չեմ ու­նե­ցած, բայց Հայ ըլ­լա­լուս հպարտութիւնը միշտ ներ­կայ է ամէն մէկ տո­ղիս մէջ»<ref>«Կարօտ» ժողովածու, երկրորդ մաս, Առաջաբան։</ref>
Տող 64 ⟶ 39՝
* [http://www.aztagdaily.com/archives/56504 Մեծարելով Արամ Հայկազն Ու Անոր Գրականութիւնը` Գրագէտ Յակոբ Պալեան Արծարծեց Հայութեան Եւ Հայ Գրականութեան Ցաւերը:]
 
[[Կատեգորիա:1900 ծնունդներ]]
[[Կատեգորիա:1986 մահեր]]
[[Կատեգորիա:22 Մարտի ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:10 Մարտի մահացածներ]]
[[Կատեգորիա:Շապին Գարահիսար ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:Նոր-Եորք մահացածներ]]