«Այբուբեն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 2.
{{արևելահայերեն|Այբուբեն}}
{{Կը խմբագրեմ|[[Մասնակից:ԱյգեՊան|ԱյգեՊան]] ([[Մասնակցի քննարկում:ԱյգեՊան|քննարկում]]) 13:12, 7 Մայիսի 2016 (UTC)}}
'''Այբուբեն''', տվեալ լեզուն սպասարկող [[տառ]]երու (գիրերու) կայուն յաջորդական կարգ։ Աբուբենի տառերը կ'արտասանուէն իրենց անուներով:<br />
Հայերէնի այբուբենի անուանումը կազմուած է մեր այբուբենի առաջին երկու տառերուն՝ ա-ի՝ այբ եւ բ-ի՝ բեն անուններէն։<br />
== Հայերէնի Այբուբեն ==
[[Հայերէն]]ի այբուբենն ունի 38 տառ, որոնցմէ 36-ը ստեղծած է [[Մեսրոպ Մաշտոց (արեւմտահայերէն)|Մեսրոպ Մաշտոցը]] 405 թուականին, իսկ Օ եւ Ֆ տառերը այբուբենին մէջ մտցուած են 12-13<sup>-րդ</sup> դարերուն:
 
{| class="wikitable"
|-
Տող 12 ⟶ 15՝
| '''<big><big>[[Ճ]]</big></big>''' || ճէ || '''<big><big>[[Մ]]</big></big>''' || մեն || '''<big><big>[[Յ]]</big></big>''' || յի || '''<big><big>[[Ն]]</big></big>''' || նու || '''<big><big>[[Շ]]</big></big>''' || շա || '''<big><big>[[Ո]]</big></big>''' || ո || '''<big><big>[[Չ]]</big></big>''' || չա || '''<big><big>[[Պ]]</big></big>''' || պէ || '''<big><big>[[Ջ]]</big></big>''' || ջէ
|-
| '''<big><big>[[Ռ]]</big></big>''' || ռա || '''<big><big>[[Ս]]</big></big>''' || սէ || '''<big><big>[[Վ]]</big></big>''' || վեւ || '''<big><big>[[Տ]]</big></big>''' || տիւն || '''<big><big>[[Ր]]</big></big>''' || րէ || '''<big><big>[[Ց]]</big></big>''' || ցօ || '''<big><big>[[Ւ]]</big></big>''' || '''վիւն || '''<big><big>[[Փ]]</big></big>''' || փիւր || '''<big><big>[[Ք]]</big></big>''' || քէ
|-
| || || || || || || || || || || || || || ||style="background:#F0DC82| '''<big><big>Օ</big></big>''' ||style="background:#F0DC82| օ ||style="background:#F0DC82| '''<big><big>Ֆ</big></big>''' ||style="background:#F0DC82| ֆէ
Տող 18 ⟶ 21՝
|}
== Այլ Լեզուներու Այբուբեններ ==
Եւրոպական լեզուներու մեծ մասի այբուբենները հիմնուած են լատինական գիրերուն վրայ: <br />
Լայնօրէն տարածուած են նաեւ կիւրեղեան գիրերը: <br />
*[[հայերէն]]ի այբուբեն
*[[յունարէն]]ի այբուբեն, {{Լեզու el|[[Պատկեր:Greekalphabet.svg|160px]]}}
*[[եբրայերէն]]ի այբուբեն, {{Լեզու he|[[Պատկեր:Alefbet ivri.svg|80px]]}}
Տող 26 ⟶ 29՝
**[[արաբերէն]]ի այբուբեն
**[[պարսկերէն]]ի այբուբեն
**ույղուրերէնի այբուբեն
*[[քորիերէնքորէերէն]]ի այբուբեն` հանկըլ, {{Լեզու ko|[[Պատկեր:Hang-Cool 1.png|40px]]}}
*կիւրեղեան գիրերու հիմքով ստեղծուած՝
**սլավոնական լեզուներ՝
Տող 37 ⟶ 41՝
***ովսերենի այբուբեն
***թաճիքերէնի այբուբէն
**թիւրքական լեզուներ՝
***ղազախերէնի այբուբեն
***ղրղզերէնի այբուբեն
***պաշքիրերէնի այբուբեն
**այլ լեզուներ՝
***չեչեներէնի այբուբեն
Տող 53 ⟶ 57՝
****սլովաքերէնի այբուբեն
****սլովեներէնի այբուբեն
***թուրքական լեզուներ
****ազրպէյճաներէնի այբուբեն
****[[թուրքերէն]]ի այբուբեն
****ուզպեքերէնի այբուբեն
***ուկորա-ֆիննական լեզուներ՝
****հունկարերէնի այբուբեն
****ֆիններէնի այբուբեն
****էսթոներէնի այբուբեն
****այլ լեզուներ՝
*****վիեթնամերէնի այբուբեն
*****պասքերէնի այբուբեն
== Դուրսի Յղումներ ==
* Մայքլ Էւերսընի [http://www.evertype.com/alphabets/index.html Եւրոպայի այբուբենները] {{Յղում en}}* Այբուբենի թանգարան [http://www.jaars.org/museum/alphabet/index.htm] {{Յղում en}}{{ՎՊԵԱ|Alphabets}}
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Այբուբեն» էջէն