«Գուրգէն Մահարի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
HoMen (քննարկել | Ներդրումներ) No edit summary Պիտակ: Տեսողական խմբագրիչը անջատուած է |
HoMen (քննարկել | Ներդրումներ) No edit summary |
||
Տող 1.
'''Գուրգէն Մահարի''' (աւազանի անունով՝ Գուրգէն Աճէմեան) ([[Օգոստոս 1]], [[1903 թուական|1903]], Վան - [[Օսմանեան Կայսրութիւն|Օսմ.Կայսրութիւն]] - [[17 Յունիս]] [[1969 թուական|1969]]),Պալանգա (Լիթվա կամ՝ Լիթուանիա) բանաստեղծ, արձակագիր։<ref name="գմ">https://azator.gr/?p=10834 Ազատ Օր օրաթերթ, թիւ 10834, 1 Օգոստոս 2018, Ն․ </ref>{{Տեղեկաքարտ Անձ▼
| անուն ազգանուն = Գուրգէն Մահարի
| բնագիր ԱԱՀ =
Տող 27.
== Կեանք ու գործունէութիւն ==
Ծնած է [[Վան]]։ Մանկութեան եւ պատանութեան տարիները կ՛անցընէ Վան։ Նախակրթութիւնը կը ստանայ ծննդավայրին Երամեան վարժարանին մէջ եւ հազիւ աւարտած՝ վրայ կը հասնի Ա․ Համաշխարհային պատերազմը։ Կանուխէն հայրը կը կորսնցնէ։ Ցեղասպանութեան ժամանակ, «կ՛ապրի» [[Վանի Ինքնապաշտպանութիւն (1915)|Վանի ինքնապաշտպանական կռիւները]] ու ռուսական բանակին նահանջով կը հետեւի գաղթին՝ դէպի [[Երեւան]]։ Գաղթի ճամբուն, մեծ մայրը կը մահանայ եւ կը կորսնցնէ մայրն ու հարազատները։ Կը պատսպարուի [[Թիֆլիս]]<nowiki/>ի, Ալեքսանդրուպոլսոյ (այժմ Կիւմրի) եւ [[Երեւան]]ի որբանոցներուն մէջ։
▲'''Գուրգէն Մահարի''' (աւազանի անունով՝ Գուրգէն Աճէմեան) ([[Օգոստոս 1]], [[1903 թուական|1903]], Վան - [[Օսմանեան Կայսրութիւն|Օսմ.Կայսրութիւն]] - [[17 Յունիս]] [[1969 թուական|1969]]),Պալանգա (Լիթվա կամ՝ Լիթուանիա) բանաստեղծ, արձակագիր։<ref name="գմ">https://azator.gr/?p=10834 Ազատ Օր օրաթերթ, թիւ 10834, 1 Օգոստոս 2018, Ն․ </ref>
[[1918]]-թուականէն, առաջին բանաստեղծութիւնները լոյս կը տեսնեն Երեւանի «Վան-Տոսպ» եւ «Աշխատանք» թերթերուն մէջ։
Կը վերագտնէ մայրն ու հարազատները։
Կ՛աւարտէ Երեւանի համալսարանի լեզուագրական բաժինը։ <ref>Գուրգէն Մահարի, կենսագրութիւն Wikiwand https://www.wikiwand.com/hy/%D4%B3%D5%B8%D6%82%D6%80%D5%A3%D5%A5%D5%B6_%D5%84%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D6%80%D5%AB</ref>
1922 թուականին կը հրատարակուի իր բանաստեղծութիւններուն առաջին հատորը՝ «Արտամետեան գիշերներ» խորագրով, իսկ 1932-ին, «Մրգահաս» խորագրով բանաստեղծութիւններուն երկրորդ հատորը կը ձօնէ Եղիշէ Չարենցին։
կը մտնէ Հայաստանի Պրոլետարական Գրողներու Ընկերակցութեան մէջ: Կ'աւարտէ Երեւանի պետական համալսարանի պատմագրական ճիւղը: 1922 թուականին լոյս կ'ընծայէ իր առաջին գրքոյգը: Հետս հետէ լոյս կ'ընծայէ «Երէք ագիտկայ« «Տիրանիկ» «Շիրակի Ջրացքը», «Երկու պօէմ» գործերը:
[[1925]] թուականին [[Եղիշէ Չարենց|Ե. Չարենցի]] եւ Արմենի հետ հիմը կը դնէ «Հայաստանի Մրոլետական Գրողներու Նոյեմբերական Միութեան»: 1929 թուականին լոյս կը տեսնէ « Սիրոյ, Խանգի եւ Նիցցայի պարտիզպանների մասին» արձակ երկերու ժողովածուն, 1930 թուականին « Մանկութեանս եւ պատենեութեանս» վիպակը, իր ինքնակենսագրութիւնը որ կը հասնի մինչեւ 15 տարեկան գառնայը, որուն ռուսերէն թարգմանութիւնը մեծ ընդունելութիւն գտաւ: 1935 թուականփն Պետհրատը հրատարակեց չափածոյ երկերու չքեղ մէկ ժողովածուն՝ «Մրգահաս» խորագրով: Մահարի կարք մը գործերը թարգմանուած են [[Ռուսերէն|ռուսերէնի]], թուրքերէնի, վրակերէնի եւ [[Ուքրաներէն|ուքրաներէնի]]: Բազմաթիւ բանաստեղծութիւնները խորհրդաձին երաժշտագետներու կողմէ ձայնագրուած են եւ կը վայելէն լայն ժողովըրդականութիւն: Գ.Ատէմեանն (Մահարի) ալ 1937 թուականին ուրիշներուն հետ շնորհազուրկներու ցանկին մէջ մտաւ իբրեւ թրոցկիստ կամ ազգայնական:Առաջին գրութիւնները բանաստեղծութիւններ են, [[1918 թուական]]էն սկսեալ՝ թերթերու մէջ։ 1920ական տարիներուն կը հրատարակէ քանի մը գրքոյկ-ժողովածուներ, իսկ 1930-ականներուն՝ կ՛արտադրէ նաեւ արձակ, սկսած՝ «Մանկութիւն եւ Պատանեկութիւն» ինքնակենսագրական վէպէն ([[1930 թուական|1930]])։
[[1936 թուական|1936]]-[[1937 թուական]]ի հալածանքներուն՝ կ՛աքսորուի [[Սիբիր|Սիպերիա]], ուրկէ կը վերադառնայ միայն [[1950]]-ական տարիներուն՝ քայքայուած առողջութեամբ։ Այսուհանդերձ, կը շարունակէ գրել՝ կեանքի վերջին շրջանին արտադրելով նոր վէպեր։
Տող 38 ⟶ 47՝
== Գործերէն ==
'''Բանաստեղծական ժողովածուներ'''
* «Մանկութիւն եւ Պատանեկութիւն»▼
*«Մրգահաս»
*«Ծովի երգեր»
* «Հնձաններ»
*«Անդունդն ի վեր»
*«Անանձնական»
*«Պոեմներ»
'''Արձակագրութիւններ''' (ինքնակենսագրական գործեր)
* «Մանկութիւն»
* «Երիտասարդութեան Սեմին»
* «Այրուող Այգեստաններ» ▼
▲* «Այրուող Այգեստաններ»
=== Վիպակ ===
{{անաւարտ}}▼
«Ծաղկած փշալարեր»․ թարգմանուած ռուսերէնի, ֆրանսերէնի եւ անգլերէնի։
▲<br />{{անաւարտ}}
{{DEFAULTSORT:Մահարի, Գուրգէն}}
| |||