Ուիքիփետիա

«Անգլերէն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
Չ oգտվելով ԱՎԲ
No edit summary
Տող 1.
{{Արևելահայերեն|Անգլերեն}}
{{ԱՀ}}
{{Տեղեկաքարտ Լեզու
'''Անգլերէն''' (English), [[Արեւմտագերմանական լեզուներ|արեւմտագերմանական լեզու]], որով առաջին անգամ խօսած են վաղ միջնադարեան Անգլիոյ մէջ, որ այսօր կը համարուի համաշխարհային լեզու{{sfn|Crystal|2003a|p=6}}{{sfn|Wardhaugh|2010|p=55}}։ Ան մոտ 60 ինքնիշխան պետութիւններու [[պաշտոնական լեզու]]ն է, կը համարուի [[Միացեալ Թագաւորութիւն|Միացեալ Թագաւորութեան]], [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ|Միացեալ Նահանագներ]]ու, [[Քանատա]]յի, [[Աւստրալիա|Աւստրալիոյ]], [[Իրլանտա]]յի եւ [[Նոր Զելանտա]]յի ամենատարածուած լեզուն, որուն հետ ամենէն շատ կը խօսին [[Քարիպեան կղզիներ]]ուն մէջ, [[Ափրիկէ]]ի եւ Հիւսիսային Ասիոյ մէջ{{sfn|Crystal|2003b|pp=108–109}}: Ան առաւել տարածուած երրորդ մայրենի լեզուն է աշխարհի մէջ Մանտարինէն եւ Սպաներէն յետոյ{{sfn|Ethnologue|2010}}: Անգլերէնը երկրորդ լայնորեն ուսումնասիրուող լեզուն է Միանցեալ Ազգերու, [[Եվրոպական Միություն|Եւրոպական Միութեան]] եւ աշխարհի այլ երկիրներու համար, ինչպէս նաեւ տարածաշրջանային այլ կազմակերպութիւնների համար։▼
|գույն =
|անվանում = Անգլերէն
|ինքնանվանում = English
|մատենագիր_նմուշ =
|մատենագիր_նմուշի_լայնությունը = 250px
|մատենագիր_նմուշի_նկարագիրը =
|երկրներ = [[Պատկեր:Flag of USA.svg|22px]] [[ԱՄՆ (արեւմտահայերէն)|Միացեալ Նահանգներ]]<br />[[Պատկեր:Flag of UK.svg|22px]] [[Միացեալ Թագաւորութիւն]]<br />[[Պատկեր:Flag of Canada.svg|22px]] [[Քանատա]]<br />
[[Պատկեր:Flag of India.svg|22px]] [[Հնդկաստան (արեւմտահայերէն)|Հնդկաստան]]<br /> [[Պատկեր:Flag of Australia.svg|22px]] [[Աւստրալիա]]<br /> [[Պատկեր:Flag of New Zealand.svg|22px]] [[Նոր Զելանտա]] <br /> [[Պատկեր:Flag of Ireland.svg|22px]] [[Իրլանտա]]
|շրջաններ =
|լեզվակիրների թիվ =
|ռեյտինգ =
|կատեգորիա =
|դասակարգում =
|գրեր =
|պաշտոնական լեզու =
|ԳՕՍՏ 7.75–97 =
|ISO1 =
|ISO2 =
|ISO3 =
|քարտեզ =
|քարտեզի_լայնությունը = 270px
|քարտեզի_նկարագիրը =
|քարտեզ2 =
|քարտեզի_լայնությունը2 = 270px
|քարտեզի_նկարագիրը2 =
}}</pre>
▲'''Անգլերէն''' (English), [[Արեւմտագերմանական լեզուներ|արեւմտագերմանական լեզու]], որով առաջին անգամ խօսած են վաղ միջնադարեան Անգլիոյ մէջ, որ այսօր կը համարուի համաշխարհային լեզու{{sfn|Crystal|2003a|p=6}}{{sfn|Wardhaugh|2010|p=55}}։ Ան մոտ 60 ինքնիշխան պետութիւններու [[պաշտոնականպաշտօնական լեզու]]ն է, կը համարուի [[Միացեալ Թագաւորութիւն|Միացեալ Թագաւորութեան]], [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ|Միացեալ ՆահանագներՆահանագներու]]ու, [[Քանատա]]յի, [[Աւստրալիա|Աւստրալիոյ]], [[Իրլանտա]]յի եւ [[Նոր Զելանտա]]յի ամենատարածուած լեզուն, որուն հետ ամենէն շատ կը խօսին [[Քարիպեան կղզիներ]]ուն մէջ, [[Ափրիկէ]]ի եւ Հիւսիսային Ասիոյ մէջ{{sfn|Crystal|2003b|pp=108–109}}: Ան առաւել տարածուած երրորդ մայրենի լեզուն է աշխարհի մէջ Մանտարինէն եւ Սպաներէն յետոյ{{sfn|Ethnologue|2010}}: Անգլերէնը երկրորդ լայնորեն ուսումնասիրուող լեզուն է ՄիանցեալՄիացեալ Ազգերու, [[Եվրոպական Միություն|Եւրոպական Միութեան]] եւ աշխարհի այլ երկիրներու համար, ինչպէս նաեւ տարածաշրջանային այլ կազմակերպութիւնների համար։
 
Անգլերէնը զարգացում կ’ապրիկ'ապրի 1400 տարիներու ընթացքին։ Լեզուն վաղ շրջաններուն կոչուած է [[Հին անգլերէն]], երբ [[անկլո-ֆրանսական բարբառներ]]ը Մեծ Բրիտանիա բերած են [[Անգլո-Սաքսոններ|Անկլո-Սաքսոնական]] բնակիչներու կողմէ 5-րդ դարուն։ Միջին անգլերէնի սկիզբը կը համարուի 11-րդ դարը, երբ նորմանտացիները զաւթեցին Անգլիան{{sfn|Crystal|2003b|p=30}}: Վաղ ժամանակներուն անգլերէնի սկիզբը 15-րդ դարն է, որ հիշուած է տպագրական ներդրումներ բերելով [[Լոնտոն]], [[Քինգ Ջեյմսի Աստվածաշունչ|Քինկ Ճէյմզի Աստուածաշունչի]] տարբերակով, ինչպէս նաեւ ձայնաւորներու լայն փոփոխութիւններով<ref>{{cite web|title=''How English evolved into a global language''|url=http://www.bbc.co.uk/news/magazine-12017753|date=20 December 2010|publisher=BBC|accessdate=9 August 2015}}</ref>: [[Բրիտանական կայսրություն|Բրիտանական կայսրութեան]] աշխարահռչակ ազդեցութեան միջոցով ժամանակակից անգլերէնը համաշխարհային տարածում գտաւ 17-20-րդ դարերու կէսերուն։ Անգլերէնը դարձաւ միջազգային ճառերու առաջատար լեզու, հաղորդակցման հիմնական լեզու է շարք մը տարածաշրջաններու եւ մասնագիտական ոլորտներու մէջ, ինչպիսին է գիտութիւնը եւ այդ ամենը թերթերու, գիրքերու, հեռագիրի, հեռախօսի, ձայնագրիչներու, ռատիոյի, արբանեակային հեռուստատեսութեան եւ համացանցի միջոցով, ինչպէս նաեւ նպաստեց Միացեալ Նահանգներու առաջացման՝ որպէս համաշխարհային գերտերութիւն{{sfn|The Routes of English|2015}}:
 
Ժամանակակից անգլերէնի մէջ կան քիչ ձեւաբանական խոնարումներխոնարհումներ, իսկ շարահիւսութիւնը ընդահուրընդհահուր առմամբ անջատ կը դիտուի։ Անգերէնի հիմքին մէջ [[օժանդակ բայ]]երն են, բարդ ժամանակաձեւերու, բայի կերպերու եւ եղանակի ճիշտ շարադասութիւնը, ինչպէս նաեւ [[Կրավորական սեռ|կրաւորական]] կառուցուածքը, [[Հարցական նշան|հարցականի]] եւ ժխտականի ձեւերը։ Չնայած տարբեր շրջաններու մէջ խօսակցական անգլերէնի նկատելի փոփոխութիւններուն՝ ցանկացած անգլիախօս աշխարհի տարբեր տեղերէն ընդունակ է ազատ հաղորդակցման։ Շեշտերու տարբերութիւնները կը նկատուի միայն անգլիախօսներու հնչիւնային եւ հնչիւնաբանական տարբերութիւններու մէջ, մինչդեռ բարբառները եւս կ’արտացուլուինկ'արտացուլուին քերականական եւ բառային տարբերութիւններ։
 
== Ծանօթագրութիւններ ==
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Անգլերէն» էջէն