«Շնչառութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
Նոր էջ «'''Շնչառութիւն''', արտաքին միջավայրէն օդի անցումը դէպի թոքեր եւ հակառակ ուղղութեամբ, որուն ընթաց...»: |
No edit summary Պիտակ: Տեսողական խմբագրիչը անջատուած է |
||
Տող 36.
Շնչառութիւնը ունի նաեւ այլ կարեւոր գործառոյթներ։ Անիկա կ'ապահովէ խօսքի, խնդալու եւ զգացումները արտայայտելու մեքանիզմները։ Կ'օգտագործուի նաեւ դարձաշարժման իրագործման համար, ինչպէս՝ յօրանջելը, հազալը եւ փռնկտալը։ Կենդանիներ, որոնք չունեն բաւարար քանակութեամբ քրտնագեղձեր եւ չեն կրնար քրտնարտադրութեամբ [[Ջերմակարգաւորում|ջերմակարգաւորուիլ]], կրնան կորսնցնել ջերմութիւնը ծանր շնչառութեան ժամանակ շոգիացման միջոցով։ [[Պատկեր:Respiratory system complete en.svg|thumb|right|Շնչառական համակարգ]]
== Շնչառական դրութեան կառուցուածքը ==
Շնչառութիւնը տեղի կ'ունենաճ է շնչառութեան դրութեան համակարգով, որ բաղկացած է քիթի խոռոչէ, քիթըմպանէ, կոկորդէ, շնչափողէ, ցնցուղներէ եւ թոքերէ։ Շնչառական համակարգերուն մէջ կը տարբերին '''օդատար ուղիներ''' եւ կազային փոխանակութիւն կատարող անդամներ՝ '''թոքեր'''։
==Օդատար ուղիներ==
Շնչառութեան համակարգի այն բաժինները, որոնցմով մթնոլորտային [[օդ]]ը կը թափանցէ [[թոք]]եր, կը կոչուին '''օդատար ուղիներ''', որոնք կաթնասուններուն մօտ ներկայացուած են վերի շնչառական ուղիներով (քիթի խոռոչ, ըմպան, կոկորդ) եւ ստորին շնչառական ուղիներով (շնչափող եւ ցնցուղներ)։ Օդատար ուղիները կը նկարագրուին իբրեւ շնչառական ծառ։ Վերին շնչառական ուղիները կը կազմեն ճիւղերը, որոնք աստիճանաբար կը նեղանան։ Մարդուն շնչառական ծառը կրնայ պարունակել մինչեւ 23 այդ տեսակի ճիւղաւորումներ, մինչ այդ [[Մուկ|մուկերը]] ունին միմիայն 13 հատ։ Կողքային բաժինները (շնչափող եւ ցնցուղներ) կը կազմեն ստորին օդատար ուղիները։ Հետագայ բաժանումներուն մէջ, ինչպէս շնչառական ցնցուղները, ալվէոլային խողովակները եւ ալվէոլները, տեղի կ'ունենայ կազային փոխանակումները<ref>{{cite book|title=Human physiology : the basis of medicine|last1=Pocock|first1=Gillian|last2=Richards|first2=Christopher D.|date=2006|publisher=Oxford University Press|isbn=978-0-19-856878-0|edition=3rd|location=Oxford|page=316}}</ref><ref name="Levitzky2013_1">{{cite book|title=Pulmonary physiology|last1=Levitzky|first1=Michael G.|date=2013|publisher=McGraw-Hill Medical|isbn=978-0-07-179313-1|edition=Eighth|location=New York|page=Chapter 1. Function and Structure of the Respiratory System}}</ref>։
Շնչափողը եւ հիմնական ցնցուղներու սկզբնական մասերը կը գտնուին թոքերէն դուրս, իսկ մնացեալ մասերը կը մտնեն ու կը տարածուին [[Թոքեր|թոքերու]] բոլոր մասերուն մէջ։
| |||