«Սեւ Ծով» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Սեւ ծով'''<ref>{{ՏՈՒՏ|section=II.A.3|page=55}}</ref>, [[Ատլանտեան ովկիանոս]]ի ներքին ծով [[Թուրքիա|Թուրքիոյ]], [[Պուլկարիա|Պուլկարիոյ]], [[Ռումինիա|Ռումինիոյ]], [[Ուքրաինա|Ուքրանիոյ]], [[Ռուսաստան]]ի, [[Վրաստան]]ի եւ մասամբ ճանչուած [[Ապխազիա|Ապխազիոյ]] ափերու մօտ։ Կերչի նեղուցով կը միանայ [[Ազովի ծով]]ուն, Պոսֆորի նեղուցով՝ Մարմարա ծովուն եւ այնուհետեւ Դարդանելի նեղուցով՝ [[Էգէական Ծով|Էգէական]] եւ [[Միջերկրական Ծով|Միջերկրական ծովուն]]։ Մակերեսը՝ 422 հազար քմ² է։ Առաւելագոյն խորութիւնը՝ 2210 մեդր, ջուրի ծաւալը ծովուն մէջ՝ 555 000 քմ³ է։ Առաւել՝ մեծ ծոցերը՝ Կարկինտսկի, Կալամիտսկի, Դնեստրի եւ եպրի-Բուգի լիմաները՝ծովաբները՝ հիւսիս-արեւմտեան ափերու մօտ, ՍինուպիՍինօբ եւ Սամսունի՝ հարաւային ափերու մօտ։ Ծով կը թափուին [[Տանուպ]], [[Տնեսթր]], [[Հարաւային Պուկ]], [[Տնեփր]], [[Ռիոն]], [[Կզըլ ԻրմակՔըզըլըրմաք]] մեծ գետերը, ինչպէս նաեւ Հայկական լեռնաշխարհէն սկիզբ առնող ՃորոխՉորուհ գետը։ Առաւել մեծ նաւահանգիստները՝ [[Օտեսա]], [[Իլեիչովսք]], [[Նովոռոսիյսք]], [[Թուապսէ]], [[Փոթի]], [[Պաթում]], [[Քոսթանցա]], [[Պուրկաս]], [[Վառնա]], [[Տրապիզոն]], [[Սամսուն]], [[Զոնգուլդակ|Զոնկուլտակ]]<ref name="Գրգեարյան">Հ. Ղ. Գրգեարյան, Ն. Մ. Հարությունյան, Աշխարհագրական անունների բառարան (Հ-Ֆ), Երևան, «Լույս», էջ 290</ref>։

[[Սեւ ծով]]ու բնութենական իւրայատկութիւնը այն է, որ 150-200 մեթրէն աւելի խորութիւններուն մէջ՝ կեանք գոյութիւն չունի. պատճառը ծծմբաջրածնով հարուստ ջրային շերտն է։:

Ծովը կ'ողողէ Ռուսաստանի, Ուքրանիայի, Ռումինիոյ, Թուրքիոյ, մասամբ ճանաչուած Ապխազիոյ եւ Վրաստանի ափերը (ծովու շուրջ տեղակայուած տարածքները աւանդաբար կ'անուանեն «Սեւ ծովեան»)։ափերը։

Ք.ա. 6-5-րդ դարերու, առաջին յոյն ծովագնացները ծովը անուանած են Աքսենյոս ([[Աքսինեան Պոնտոս]] «''Անհիւրընկալ Ծով''») կամ Պոնտոս Մելաս («Սեւ ծով»)՝ նկատի ունենալով անոր փոթորկոտ ալիքներու պատճառած վնասները եւ դժվարութիւնները։դժուարութիւնները։ Մեր թուարկութեան սկիզբներուն յոյները, արդէն ծովը յուրացնելովիւրացնելով, անոր ափերուն գաղութներ հիմնելէն յետոյ, զայն վերանուանեցին [[Եւքսենյոս]] ([[Եւքսինեան Պոնտոս]] «''Հիւրընկալ ծով''»)։

[[Անանիա Շիրակացի]]ն (7-րդ դար) այս ծովը կը յիշատակէ «[[Պոնտոս]]» եւ «[[Պոնտական Ծով]]» անուններով։ 9-րդ դարուն, երեւան եկած է «Ռուսական ծով» անուանումը (այս անուանումը յիշատակուած է ռուսական տարեգրութիւններուն եւ նշուած է քարտեզներուքարտէսներու վրայ մինչեւ 8-15-րդ դարերը)։

15-16-րդ դարերուն թուրքերը, զաւթելով Մերձսեւծովեան շրջանը, ծովը անուանած են ԿարաԳարա ԴենիզՏենիզ («Չար (սեւ) ծով»՝ ոչ միայն այն պատճառով, որ եղած է մրրկածուփ ու վտանգաւոր, այլեւ, հնարաւոր է, նաեւ թուրք նուաճողներուն Մերձսեւծովեան շրջանի ժողովուրդներու ցոյց տուած դիմադրութեան պատճառով)։ Ծովու անուանման առաջացման մէկ այլ վարկած կապուած է աշխարհի կողմերը գոյներով նշելու հետ։ [[Ասիա|Ասիոյ]] ժողովուրդներու շատ լեզուներով սեւ գոյնը կը նշանակէ հիւսիս։ Այսպիսով, Սեւ ծովը «Հիւսիսային ծով» է։