«Քրիստոնէութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Ավելացվել է 2 բայտ ,  3 տարի առաջ
Չ
→‎Քրիստոնէական Փիլիսոփայութիւնը: clean up, replaced: միջեւ: → միջեւ։ , մէջ: → մէջ։ using AWB
Content deleted Content added
Չ →‎Քրիստոնէական Փիլիսոփայութիւնը: clean up, replaced: միջեւ: → միջեւ։ , մէջ: → մէջ։ using AWB
Տող 68.
 
== Քրիստոնէական Փիլիսոփայութիւնը ==
Քրիստոնէութեան` երկիր մուտք գործելուն զուգահեռ սուր պայքար մղուած է [[հեթանոս]]ական եւ քրիստոնէական գաղափարախօսութիւններու միջեւ:միջեւ։ Այնուհանդերձ, [[Հելլէնութիւն|Հելլենութեան]] գիտութեան եւ դաստիարակութեան համակարգի աւանդոյթները գոյատեւած են, բազմաթիւ եկեղեցական գործիչներ [[Յունաստան|Յուն]]ական կրթութիւն ստացած են [[Անտիոք]]ի, [[Կեսարիա]]յի, Եդեսիայի, [[Աթէնք]]ի հռետորական եւ քերականական դպրոցներուն մէջ:մէջ։ Հայ քրիստոնէական ջատագովական մտքի ձեւաւորման վրայ ուժեղ ազդեցութիւն ունեցած են Յունալեզու ջատագովութիւնը եւ հայրաբանութիւնը, յատկապէս «Կապադովկեան Հայրերու» կրօնափիլիսոփայական ժառանգութիւնը: Գաղափարական միտուածութեամբ եւ հարցադրումներով հայ քրիստոնէական ջատագովական փիլիսփայութիւնը շատ ընդհանրութիւններ ունէր թէ` յունալեզու եւ թէ` [[Լատիներէն|լատինալեզու]] ջատագովական մտքի հետ, բայց եղած են նաեւ որոշ առանձնայատկութիւններ ([[հայրենասիրութիւն]], ազգային ինքնագիտակցութեան զարթօնք եւ ազգային-ազատագրական շարժումներու ծաւալում), որոնք ալ պայմանաւորուած են նախ եւ առաջ [[Հայաստան]]ի մէջ քրիստոնէութեան հաստատումը: Հայ ջատագովները մտահոգուած էին ոչ միայն քրիստոնէական կրօնի պաշտպանութեամբ, այլեւ այդ վարդապետութեան գաղափարներն ազգի, հայրենիքի եւ ազգային ինքնութեան պահպանմանը ծառայեցնելու խնդիրով: Մերժելով հեթանոսական փիլիսոփայութեան ելակետային սկզբունքները` հայ ջատագովները մշակած են քրիստոնէութեան ոգուն համապատասխանող գոյաբանական, իմացաբանական, բարոյագիտական եւ մարդաբանականքննադատելով հին փիլիսոփաներու [[Կրկնապաշտութիւն|կրկնապաշտ]]ական, [[նիւթապաշտ]]ական եւ արարչագործութիւնը մերժող տեսութիւնները` անոնք հիմնաւորած են միաստուածութեան գաղափարը:
 
Հայ ջատագովները ձգտած են հեթանոսական գիտութիւնը եւ փիլիսոփայութիւնը «քրիստոնէացնել», յարմարեցնել քրիստոնէական վարդապետութեան ոգիին: Այս իմաստով անոնք չեն հակադրել հաւատքը եւ բանականութիւնը, աստուածաբանութիւնը եւ փիլիսոփայութիւնը: 5-րդ դարու երկրորդ կիսուն Հայաստանի մէջ սկսած է փիլիսոփայութեան աշխարհիկ գիտական ուղղութեան ձեւաւորումը, որուն մեծապէս նպաստած է յունական դպրոցը: