|
== Կենսագրութիւն ==
Նախնական կրթութիւննկրթութիւնը ստացած է ծննդավայրի Ներսէսեան եւ Մխիթարեան վարժարաններէն ներս։ [[1897]] թուականին, Հ․ Սերոբէ վ․ Ապտուլլահեանի հետ, մեկնած է [[Վենետիկ]], ուսանած հայագէտներ Յովհաննէս Թորոսեանի, Վ․Վարդան Հացունիի, Ա․Արսէն Ղազիկ Մ․ Ե․ ՊոտուրեանիՂազիկեանի մօտ, [[1902]] թուականին դարձած է [[Մխիթարեան Միաբանութիւն|Մխիթարեան միաբանութեան]] անդամ։
[[1902]]-ին Գեր․ [[ԻգնասիոսԻգնատիոս Կիւրեղեան]] Արքեպիսկոպոս աբբայէն վարդապետ կը ձեռնադրուի։
[[1903]] թուականին դասաւանդելդասաւանդած է Վենետիկի Մուրատ Ռափայէլեան վարժարանէնվարժարանին ներսմէջ, ուր անոր աշակերտած են [[Դանիէլ Վարուժան]]ը, ՎարդանՎահրամ Փափազեանը եւ ուրիշներ։
[[1909]] թուականին<nowiki/>ին եղած է «[[Բազմավէպ (գրական հանդէս)|Բազմավէպ]]»-ի խմբագիրը, [[1909]]-[[1912]] թուականներին՝<nowiki/>ին՝ մատենադարանապետ։ Այնուհետեւ [[Եղիսաբէթուպոլիս|Եղիսաբէթուպոլսոյ]] մէջ զբաղած է գիտական, լրագրական, մանկավարժական աշխատանքով։
[[1929]]-[[1959]] թուականներուն եղած է Թրանսիլվանիոյ Ֆրումոասա աւանի հունգարացած հայեու հոգեւոր առաջնորդը, այնտեղ հիմնած է տպարան, ծաւալած հրատարակչական, մանկավարժական բուռն գործունէութիւն։ 1959 թուականին տեղափոխուած է [[Խորհրդային Հայաստան]]։
== Աշխատութիւններ ==
Պոտուրեանը լոյս ընծայած է «Զարդանկարք [[Մլքէ թագուհու Ավետարան|Ավետարանի Մլքե թագուհվորթագուհւոյ]]» (1902 թուականին)։ Տպագրվել ենՀրատարակած նրաէ «Կոստանդին Երզնկացի ԺԴ. դարոդարու ժողովրդական բանաստեղծ ևեւ յուրիւր քերթվածներըքերթուածները» ([[1905]] թուականին), «Ադամգիրք Առաքել ՍյունեցվոՍիւնեցւոյ» ([[1907]] թուականին), «Առաքել ՍյունեցիՍիւնեցի ևեւ իր քերթվածներըքերթուածները» ([[1914]] թուականին), «[[Մարտիրոս Ղրիմեցի]] ևեւ իր քերթվածներըքերթուածները» ([[1924]]-[[1930]] թուականներին) ևեւ այլ գրքեր։գիրքեր։
Պոտուրեանի գրչինգրիչին ենկը պատկանումպատկանին [[ՀովհաննեսՅովհաննէս Երզնկացի|Հովհաննես ԵրզնկացուԵրզնկացիի]], [[Ֆրիկ (բանաստեղծ)|Ֆրիկի]]ի, ՀովհաննեսՅովհաննէս ԹլկուրանցուԹլկուրանցիի, Գրիգորիս ԱղթամարցուԱղթամարցիի, ԲաղդասարՊաղտասար Դպիրի ևեւ միջնադարյանմիջնադարեան այլ բանաստեղծներիբանաստեղծներու մասին ուսումնասիրութիւններ։
ԳրելԳրած է նաև բանասիրութեանըբանասիրութեան («Սրբազան Հայկազունք», 1902 թուականին, «Մխիթար եւ Մխիթարեանք», [[1922]] թուականին), մամուլի պատմութեանըպատմութեան («Հայ մամուլը տասնեհինգտասնհինգ տարունտարու մեջ․մէջ․ [[1894]]-[[1910]] թուականներինթուականներ») վերաբերող գործեր։
== Պարբերականներ ==
[[ՊուխարեստՊուխարեսթ|Պուխարեստի]]ի մէջ Պոտուրեան հրատարակած է «Մասիս» ([[1920]]-[[1922]] թուականնեուն), «Գաղութի Ձայն» (1923, 5 թիւ միայն), «Նաւասարդ» (1923-1924 թուականին, Հ․ Սիրունիի և Հ․ Աթանասեանի հետ), «Փարոս» (1924 թուականին, Վ․ Մեշտուճեանի հետ), նոյն տարին (1924) «Դիցաւան» գրական ամսագիրը, «Երկիր» (1925-1929 թուականներին), «Հայ Մամուլ» (1934-1942 թուականներուն, Հ․ Աթանասեանի հետ) պարբերականները, տարեցոյցներ («Գաղութահայ Տարեգիրք», 1939-1941 թուականներուն, «Ռումինահայ Տարեցոյց», 1935 թուականին, Հ․ Աթանասեանի հետ)։ Հայ ժողովրդիժողովուրդի տառապանքներնտառապանքները արտացոլուած են Պոտուրեանի «Սեւ Էջը» (1910 թուականին), «Արմենակին Յոյսերը» (1923 թուականին), «Կարմիր լուսին» (1927 թուականին) նովելներուննորավէպերուն մէջ։
Պոտուրեանը ստեղծագործածէստեղծագործած է նաեւ [[մանուկ]]ներու համար («Վէպիկներ», 1930 թուականին, «Հեքիաթներ», 1930 թուականին, թարգմանած է հունգարերենէ)։ Անոր որոշ երկերը թարգմանուած են ռումաներէն եւ հունգարերէն։ Կատարած է թարգմանութիւններ [[իտալերէն]]է եւ [[հունգարերէն]]է։ Պոտուրեան հայ հանրագիտական գրականութեան հիմնադիրներէն է։
== Աղբիւրներ ==
|
