«Շնչառութիւն» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 111.
Արթուն եւ յարաբերական հանգիստի պայմաններուն մէջ չափահաս մարդը 1 վայրկեանի մէջ կը կատարէ մօտաւորապէս 16 շնչառական շարժում, քնացած ժամանակ՝ 12։
Շնչառութեան հիւթային կարգաւորումը տեղի կ'ունենայ արեան մէջ լուծուած զանազան քիմիական նիւթերով։ Մարմնի տարբեր անդամներու եւ արիւնատար անօթներուն մէջ կը գտնուին զանազան քիմիական ընկալիչներ, որոնց գրգռումէն շնչառական կեդրոնին ազդակահոսք կը հասնի արեան բաղադրութեան՝ թթուածինի,ածխաթթու կազի,ջրածինի իոններու պարունակութեան մասին եւ համապատասխանաբար կը կարգաւորուի շնչառութիւնը։
Երկարաւուն ուղեղին մէջ գտնուող կեդրոնները զգայուն են արեան մէջ եւ ողնուղեղային հեղուկին մէջ ածխածինի երկթթուակի մասնակի ճնշման եւ թթուայնութեան նկատմամբ։ Զգայարաններու երկրորդ խումբը կը չափէ զարկերակային արեան մէջ թթուածինի մասնակի ճնշումը։ Վերջիններս միասին յայտնի են իբրեւ ծայրամասային քիմիական ընկալիչներ, որոնք կը գտնուին աորտայի եւ քնային զարկերակներու պատերուն վրայ։
Այս բոլոր քիմիական ընկալիչներէն տեղեկութիւնը կը փոխանցուի շնչառական կեդրոններ՝ երկարաւուն ուղեղ եւ Վարոլեան կամուրջ, որոնք զարկերակային արեան մէջ ածխածինի երկթթուակի եւ թթուածինի բնականէն բարձր մասնակի ճնշման պարագային կը կարգաւորեն շնչառութիւնը՝ փոխելով անոր արագութիւնն ու խորութիւնը։ Ասոր միջոցով կը վերականգնի զարկերակային արեան մրջ ածխածինի երկթթուակի բնական մասնակի ճնշումը՝ 5.3 քՊա (40 մմ ս․ ս․), pH-ը՝ մինչև 7.4, եւ թթուածինի մասնակի ճնշումը՝ մինչեւ 13 քՊա (100 մմ ս․ ս․)։ Օրինակ վարժութիւնները կը բարձրացնեն աշխատող մկաններու կողմէ ածխածինի երկթթուակի արտադրութեան քանակը։ Այդ ածխաթթու կազը ցրման միջոցով կ'անցնի երակային արիւն եւ, ի վերջոյ, կը բարձրանայ զարկերակային արեան մէջ իր մասնակի ճնշումը։ Ասոր հետեւանքով կը դրդուին երկարաւուն ուղեղի ածխածինի երկթթուակի քիմիական ընկալիչները։ Շնչառական կեդրոնները ստանալով այդպիսի տեղեկութիւն, կը ստիպեն մեծցնել շնչառութեան արագութիւնն ու խորութիւնը մինչեւ այն աստիճանի, որ ածխածինի երկթթուակի եւ թթուածինի մասնակի ճնշումները զարկերակային արեան մէջ հաւասարին հանգստութեան ժամանակ եղած ցուցանիշներուն։ Թոքերու օդամատակարարման մասին շնչառական կեդրոնին կը տեղեկացնեն օդատար ուղիներուն եւ թոքաբշտիկներուն մէջ տեղադրուած ընկալիչները։ Օդին մէջ թթուածինի պակասը ակնթարթօրէն կը յաճախացնէ շնչառական շարժումները։ Շնչառական կեդրոնները կը հաղորդակցին շնչառական մկաններու հետ շնչառական ջիղերով, որոնցմէ կարեւորագոյնները ստոծանին ջիղաւորողներն են։
== Ծանօթագրութիւններ ==
| |||