Ուիքիփետիա

«Ապարանի Սուրբ Խաչ Եկեղեցի» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Դիտել պատմությունը
← Նախորդ խմբագրումՅաջորդ խմբագրում →
Content deleted Content added
ՏեսողականԵլատեքստ
Տող 54.
Այս ամենէն հանդերձ, Աբարանի Սուրբ Խաչ եկեղեցին Քասախի (պազիլիք տաճարը) ոչ միայն վաղ քրիստոնէական շրջանի առաջնեկն է, այլեւ բարձրարժեք ճարտարապետական մէկ հորինվածք քարեղենի մարմնացումը [[Ավետարան]]ի լոյսի, սիրոյ ու ճշմարտութեան՝ զուսպ, առնական, միաժամանակ ջերմ ու մարդամոտ։ Այն իրավամբ հայ քրիստոնէական ճարտարապետութեան եզակի գոհարներու եւ բարձրարուեստ մէկ հուշարձան միանաւ պազիլիքներու շարքին։
 
== Տաճար ևեւ քահանաներ ==
[[1796]] թուականին [[Էրզրում]]ի վիլայեթի Դութաղ բնակավայրի քահանայ Տէր Հարութիւնը գերդաստանով տեղափոխուած է [[Արեւելեան Հայաստան]] եւ հանգրուանումհանգրուանուած է այդ տարիներուն գրեթէ աւերակ Աբարան գիւղին մէջ։ Անոր մահէն հետոյետք անորիր որդիները իրենց միացած գաղթականներու հետ Մայիս [[1816]] թուականին հիմնուածհիմնած են Աբարանը՝ նորոգելով Սուրբ Խաչ եկեղեցուոյ հարեւանութեամբ գտնուող մի քանի տուներ։
 
Սուրբ Խաչ եկեղեցին կրկին վերազարթուած է [[19-րդ դար]]իուն իր առաջին քահանայ Տէր Մարտիրոսի եւ անոր շուրջը համախմբուող ծխական համայնքի աղոթքներու։աղոթքներուն։
[[1860]] թուականին վախճանած է Տէր Մարտիրոսը եւ փոխարինուած է անոր որդին՝ Տէր Սահակը՝ քահանայագործելով եկեղեցին մինչեւ [[1918]] թուականը իրեն լծակ ունենալով կրտսեր եղբորը՝ Տէր Ռաֆայէլին։ Վերջինը ձեռնադրուած է [[1902]] թուականին՝ Խրիմեան Հայրիկի ձեռմամբ (Մկրտիչ Ա)։
 
Տեր Ռաֆայէլի աղօթքներով բժշկվուածբժշկուած էին հիւանդներ, դարձի ու ապաշխարհութեան ճանապարհի բռնուած հանցագործներ, աւազակներ։ Անոր աղօթքներով ցրուած էին կարկտաբեր ամպերը, բացուած էին երկնքի գոց դռները, եւ երկինք հառած շինականի աչքերը անձրեւած էին՝ խառնվելովխառնուելով որպէս օրհնութիւն տեղացող հորդառատ անձրեւի շիթերին։
Անոր ձեռբակալելու, աքսորելու ՉԿ-ի փորձերը միշտ ձախող էին երկնային միջամտութեամբ։
17 Յունուար [[1946]] թուականին 92-ամիա քահանան կնքած է իր մահկանացու՝ մահուան առաջ հասցնելով մկրտեց Աբարանի նորածիններուն։ Անոնց հետոյ աթեիզմը ամրապնդուած է նաեւ Աբարանին։
Բայց ծնվողները պիտի մկրտուէին եւ ննջողներն ալ պէտք ունէին հոգեհանգստի, որ ի պաշտոն կատարած է Տէր Յովհաննէս քահանան մինչեւ իր մահը՝ [[1959]] թուականը։թուականին։ Այնուհետեւ աբարանցիները ստիպուած էին հասնիլ [[Էջմիածին]] կամ [[Երեւան]]՝ հոգեւոր կարիքներու բավարարմանբաւարարման համար։
 
[[1974]] թուականին Աբարանի տարածքի հոգեւոր կարիքներու բաւարարումը հանձնուած է Տէր Յարութիւն քահանայ Եսաեանին։ Անոր մահէն ետք Աբարանի ծխական համայնքը եւ՛ կար, եւ՛ չկար։
 
Հոգեւոր կեանքը վերազարթոնք ապրած է եւ աշխոյժացածաշխուժացած է 1989 թուականին Աբարանի հոգեւոր հովիւ նշանակուած Տէր Մկրտիչ քահանայի գործունէութեամբ։
Աշնան, [[1993]] թուականին Տէր Մկրտիչ քահանայի [[Շուէտիա]] վերաբնակուելու հանգամանքով համայնքը կրկին մնացած է առանց հովիւի։
 
Արարատեան Հայրապետական թեմի Առաջնորդական փոխանորդ Գարեգին արքեպիսկոպոս Ներսիսեանի հոգածութեան շնորհիւ տարածքի հոգեւոր սպասաուորութիւնըսպասաւորութիւնը ստանձնած է Տէր Աթանաս վարդապետ Մովսիսեանը։
[[1996]] թուականին վերաբացուած Սուրբ Խաչ եկեղեցին հոգեւոր հովիւ նշանակուեցաւ Տէր Յարութիւն քահանայ Եսաեան Տէր Յարութիւնի կրտսեր որդին։
[[1997]] թուականին Սբ.Խաչ եկեղեցին կատարեց սարկաուագական ձեռնադրութիւն Տ.Նաուասարդ ձեռմամբ արքեպիսկոպոս Կճոեանի։ Ձեռնադրուեցան Յովհհանէս սարկաուագ ՎահանյեանըՎահանեանը, որ հիմա եկեղեցուոյ հոգեւոր հովիւն է եւ Հայկ սարկաուագ Պետրոսեանը, որ հետոյ վերանուանեցաւ Տէր Ղազար եւ քահանայութեան կոչուեցաւ Բիւրաուանի եկեղեցում։եկեղեցիին մէջ։
 
[[2001]] թվականինթուականին ՏերՏէր ՀարությունՀարութիւն քահանան տեղափոխվումկը էտեղափոխուի պաշտոնավարելու [[Աշտարակ]]ի Սուրբ ԿարմրավորԿարմրաւոր, Սուրբ Սարգիս ևեւ [[Թալին]]ի Սուրբ ԱստվածածինԱստուածածին եկեղեցիներում։եկեղեցիները։
Սուրբ Խաչ եկեղեցուեկեղեցուոյ ևեւ նրաանոր ծխական համայնքի կյանքումկիանքի նշանակալիցնշանակուած էր 2001 թվականիթուականի [[փետրվարիփետրուարի 22]]-ըին, երբ սուրբ Վարդանանց հիշատակին նվիրվածնուիրուած իր անդրանիկ Պատարագով հովվականհովուական պարտականություններպարտականութիւններ ստանձնեց նորընծանորընծայ ՏերՏէր Վիրապ քահանաքահանայ Ղազարյանը։Ղազարեանը։ Կարճ ժամանակումժամանակի նամէջ արժանացավան արժանացաւ համայնքի սիրուն ու վստահությանը՝վստահութեանը՝ շնորհիվշնորհիւ իր նվիրվածնուիրուած ծառայությանծառայութեան ևեւ ողջախոհ, հավասարակշիռհաւասարակշիռ ընթացքի։
 
Շուրջ 13 տարի իր բարեսեր ծառայությունըծառայութիւնը բերեց Սուրբ Խաչ եկեղեցունեկեղեցին ՏերՏէր Վիրապ քահանաքահանայ Ղազարյանը։Ղազարեանը։ ԱյնուհետևԱյնուհետեւ Վեհափառ Հայրապետի բարձր տնօրինությամբտնօրինութեամբ տեղափոխվեցտեղափոխուեցաւ ՈuկրաինաՈuկրանիա, ում էլոր փոխարինեց ՏերՏէր Օշին քահանաքահանայ ՀայրապետյանըՀայրապետեեանը ևեւ ՏերՏէր ՄուշեՄուշէ քահանաքահանայ Վահանյանը։Վահանեանը։
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Ապարանի_Սուրբ_Խաչ_Եկեղեցի» էջէն