«Հրաչեայ Աճառեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 3.
 
== Կենսագրութիւն ==
Հրաչեայ Աճառեան, Ծնած է [[Սամաթիա]], Կոստանդնուպոլիս՝ [[8 Մարտ]] [[1876 թուական|1876]]-ին։ Նախնական կրթութիւնը ստացածկը էստանայ Սահակեան Նունեան վարժարանէն, ապա իր ուսումը շարունակածկը էշարունակէ Պոլսոյ Կեդրոնական վարժարանըվարժարանէն ներս, ուրկէ շրջանաւարտ եղած էկ'ըլլայ [[1893 թուական|1893]]-ին։ Նոյն տարին պաշտոնաւարելուպաշտօնավարելու կը սկսի Գատըգիւղի Արամեան վարժարանին (1893) եւ [[Սանասարեան Վարժարան|Կարնոյ Սանասարեան վարժարանին]] (1894) մէջ։
 
1895ին1895-ին մեկնածկը էմեկնի [[Փարիզ]]՝ բարձրագոյն կրթութիւն ստանալու [[Սորպոն|«Սորպոն»ի]] համալսարանին մէջ, ուր աշակարտած էկ'աշակերտէ [[Անթուան Մէյէ|Անթուան Մէյէին]], 1898ինիսկ Սթրազպուրկին1898-ին մէջՍթրազպուրկի ալմէջ Հ. Հիւպշմանին։ ԿըԵրկար սկսիտարիներ ուսուցչագործելուսուցչութեան պաշտօն կը վարէ Էջմիածինի, Շուշիի, Նոր Պայազիտի, Նոր Նախիջեւանի, Թեհրանի, ԹավրիզիԹաւրիզի եւ Կարնոյ մէջ (1898)։ Աճառեան, Կարնոյ մէջ կը կազմէ [[Սանասարեան վարժարան]]ի ձեռագրերու ցուցակ՝ կորուստէ փրկելով հայ մշակոյթի որոշ արժէքներ։
 
1923ին կը հրաւիրուի Երեւանի պետականՊետական համալսարանՀամալսարան, ուր մինչեւ կեանքիիր կեանքին վերջը կ՚աշխատիկ'աշխատի որպեսիբրեւ դասախօս, նաեւ ամպիոնի վարիչ։
 
Աճառեան կը շրջի Պատմական Հայաստանի շատ վայրեր, կ'ուսումնասիրէ մագաղաթներ, յուշարձաններ՝ յատկապէս խորանալով շարք մը բարբառներու հետազօտութեան մէջ եւ զանազան նիւթեր կը հաւաքէ հայագիտութեան տարբեր ճիւղերու համար։ Գաւառական ուսուցիչի թափառական դրութիւնը Աճառեանին արգելք կը հանդիսանայ հրապարակելու իր կարեւոր աշխատութիւնները։ Խորհրդային կարգերու հաստատումէն ետք Աճառեան կը նշանակուի Պետական Համալսարանի դասախօս, եւ ամբողջապէս կը նուիրուի գիտական ու մանկավարժական աշխատանքներու եւ յաջորդաբար լոյս կ'ընծայէ բազմաթիւ գիտական աշխատութիւններ։
 
Ստալինեան խռովութիւններու հետեւանքով 1937 թուականին խորհրդային իշխանութիւնները Երեւանի մէջ անհիմնօրէն կը ձերբակալեն եւ մեղադրանք կ'առաջադրեն «հակայեղափոխական, հակախորհրդային, ազգայնամոլական գործունէութիւն» ծաւալելու համար: Աճառեան երկու տարի կը մնայ աքսորավայրին մէջ: 1939 թուականին արդար համարուելով ազատ կ'արձակուի եւ կը վերադառնայ Երեւան:
 
Իր կեանքի վերջին տարիներուն Աճառեան կը նուիրուի «Լիակատար քերականութիւն հայոց լեզուի» մեծածաւալ աշխատութեան՝ կազմուած 12 հատորներէ, ուր կը քննարկուի հայոց լեզուի քերականութիւնը եւ պատմական զարգացումը 562 լեզուներու համեմատութեամբ։ Բացի նշուած աշխատութիւններէն, Աճառեան շուրջ քառասուն տարի կ'աշխատակցի հայ բազմաթիւ պարբերականներու, տասնեակ մը յօդուածներ կը գրէ թէ՛ հասարակական հարցերու, եւ թէ՛ գիտական-լեզուաբանական ուղղութեամբ։ 1935 թուականին անոր կը շնորհեն Գիտական վաստակաւոր գործիչի կոչում, իսկ 1943 թուականին ան կ'ընտրուի Հայաստանի Գիտութիւններու Ազգային Ակադեմիայի անդամ։
<br />
== Աղբիւրներ ==