«Փիեռ Օկիւսթ Ռենուար» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
 
'''Փիեռ Օկիւստ Ռենուար''' ({{ԱԾ}}), Ֆրանսացի աշխարհահռչակ գեղանկարիչներէն մէկը: [[Տպաւորապաշտութիւն|Տպաւորապաշտութեան]] ''impressionnisme'' շարժման հիմնադիրներէն, նկարչութեան ապստամբ գաղափարներով (այդ տարիներուն համար)։ Եղած է նաեւ [[Քանդակագործութիւն|քանդակագործ]], վիմագրիչ, ներկամատիտի նկարիչ, փորագրիչ եւ գծագրիչ։
Եղած է նաեւ [[Քանդակագործութիւն|քանդակագործ]], վիմագրիչ, ներկամատիտի նկարիչ, փորագրիչ եւ գծագրիչ։
 
Կերպարանական նկարիչ, հետաքրքրուած ընդհանրապէս կենդանագրերու եւ մերկ կանացի նկարչութեամբ։ Կը կերպաւորէ ներկելու անպիսի ինքնատիպ ձեւ մը, որ կը գերազանցէ իր սկզբնական շրջանի ունեցած ազդեցութիւններուն՝ [[Ժան Օնորէ Ֆրակոնար|Ֆրակոնար]], Քուրպէ ''Gustave Courbet,'', Մոնէ ''Claude Monet'' եւ իտալական որմանկար։ Նաեւ կը հետեւի [[Վերածնունդ|Վերածնունդի]] մեծ աւանդութեան, մասնաւորաբար Թիցիանօ ''Tiziano'' դպրոցինը, երբ [[1881 թուական|1881]] թուականին [[Իտալիա]] կ՛այցելէ։
 
Իր գործը կը յատկանշեն գոյներուն ջերմութիւնը, գորովը եւ պատկերներէն բխող՝ ուրախ կենցաղ մը։
 
Կեանքին 60 տարուան ընթացքին, ստեղծած է մօտաւորապէս 4․000 պատկերներ։<ref>[https://www.babelio.com/livres/Renoir-Ecrits-et-propos-sur-lart/594940, Ռենուարին արուեստին շուրջ {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.taschen.com/pages/fr/catalogue/art/all/44920/facts.renoir_peintre_du_bonheur.htm Ռենուար, երջանկութեան նկարիչը{{ref-fr}}]</ref>
 
<ref>[https://www.babelio.com/livres/Renoir-Ecrits-et-propos-sur-lart/594940, Ռենուարին արուեստին շուրջ {{ref-fr}}]</ref> <ref>[https://www.taschen.com/pages/fr/catalogue/art/all/44920/facts.renoir_peintre_du_bonheur.htm Ռենուար, երջանկութեան նկարիչը{{ref-fr}}]</ref>
 
== Կենսագրական գիծեր ==
 
=== Մանկութիւն ===
Փիեռ Օկուստ Ռենուար, ծնած է 25 Փետրուար, [[1841 թուական|1841]] թ․, [[Ֆրանսա|Ֆրանսայի]]յի Լիմոժ քաղաքը, բազմազաւակ (թիւով՝ եօթը) ընտանիքի վեցերորդ զաւակն է։ Հայրը՝ Լէոնառ Ռենուար դերձակ էր իսկ մայրը՝ Մարգրիտ Մեռլէ՝ դերձակուհի։
 
[[1844 թուական|1844]] թ․, ընտանիքին տնտեսական վիճակին բարելաւման պատճառներով, [[Փարիզ]] կը փախադրուին։ Կը հաստատուին ''rue de la Bibliothèque'' թիւ՝ 16։ [[1855 թուական|1855]]<nowiki/> թ․, ընտանիքը կը տեղափոխուի ''Argenteuil'' փողոց, թիւ 23։ Նախնական կրթութիւնը կը ստանայ թաղի դպրոցին մէջ։
[[Պատկեր:Frédéric Bazille - Renoir.jpg|մինի|132x132փքս|Ռենուար - գործ՝ Ֆրետերիք Պազիլ, 1867թ․ ]]
[[Փարիզ|Փարիզ,]], Օկուստ 13 տարեկան հասակին «''Lévy Frères & Compagnie'' » ընկերութեան յախճապակի զարդարող աշխատանոցին մէջ կ՛աշակերտէ։ Իսկ երեկոները կը յաճախէ Գծագրութեան եւ զարդային արուեստի Դպրոցը․ մինչեւ [[1862 թուական|1862]] թ․։ Միաժամանակ, երաժշտութեան դասերու կը հետեւի, ունենալով ուսուցիչ՝ Շառլ Կունօ․ վերջինս կը նշմարէ ուսեալ եւ օժտեալ Ռենուար աշակերտը։
 
=== Տպաւորապաշտութեան սկզբնական քայլեր ===
[[1858 թուական|1858]] թ․, 17 տարեկանին, որպէսզի ապրուստը ապահովէ հովահարներ կը ներկէ եւ կնքանշաններ կը գունաւորէ իր փորագրիչ եւ զինանշանագէտ եղբօր Հենրիին համար։
[[Պատկեր:Renoir - william-sisley-1864.jpg!PinterestLarge.jpg|մինի|139x139փքս|«Ուիլիամ Սիսլէյի կենդանագիրը - ''Portrait de William Sisley''». գործ Ռենուար]]
[[1862 թուական|1862]] թ․, կը յաջողի [[Փարիզ|Փարիզի]] Գեղարուեստի Դպրոցի ''École des Beaux-Arts de Paris'' մուտքի քննութիւններուն։ Կը մտնէ Շառլ Կլէյրի ''Charles Gleyre'' աշխատանոցը, ուր Քլոտ Մոնէի ''Claude Monet'', Ֆրետերիք Պազիլին ''Frédéric Bazille'' եւ Ալֆրետ Սիսլէյին ''Alfred Sisley'' կը հանդիպի։ Ամուր բարեկամութիւն մը կ՛առաջանայ այս չորս երիտասարդներուն միջեւ․ անոնք յաճախ նկարելու համար Ֆոնթէնպլոյի անտառը ''forêt de Fontainebleau'' կ՛երթան (հետագային անոնք պիտի կոչուին՝ տպաւորապաշտներ): Իրենց գործերը սկիզբին հեգնութեան պատճառ կ՛ըլլան եւ անոնց մուտքը [[Փարիզ|Փարիզի]] հռչակաւոր «Սալոն»ը ''Salon'' ընդհանրապէս կ՛արգիլուի։ Օրապահիկի համար, Ռենուար, պարբերաբար կը նկարէ եւ գործերը կը ցուցադրէ «Արտաքսուածներու Սալոն»ը կոչուած սրահի մը մէջ։ Ուսուցիչին՝ Շառլ Կլէյր, հետ կապերը հետզհետէ կը խանգարուին եւ երբ ան թոշակի կ՛ելլէ [[1864 թուական|1864]] թ․, Ռենուար դպրոցը կը ձգէ։ Նոյն թուականին, իր առաջին գործը՝ Էսմերալտա ''l’Esméralda'' մեծ յաջողութեանբ կը ցուցադրուի, սակայն ան, ցուցադրութենէն ետք, զայն կ՛ աւրէ։
Ուսուցիչին՝ Շառլ Կլէյր, հետ կապերը հետզհետէ կը խանգարուին եւ երբ ան թոշակի կ՛ելլէ [[1864 թուական|1864]] թ․, Ռենուար դպրոցը կը ձգէ։ Նոյն թուականին, իր առաջին գործը՝ Էսմերալտա ''l’Esméralda'' մեծ յաջողութեանբ կը ցուցադրուի, սակայն ան, ցուցադրութենէն ետք, զայն կ՛ աւրէ։
 
[[1865 թուական|1865]] թ․, Ռենուարին երկու գործեր կ՛ընդունուին եւ կը ցուցադրուին [[Փարիզ|Փարիզի]] «Սալոն»ին մէջ․ «Ուիլիամ Սիսլէյի կենդանագիր»ը ''Portrait de William Sisley'' եւ «Ամառուան իրիկուն»ը:
 
Այդ տարիներուն, Ռենուարին ընկերուհին եւ բնորդը Լիզ Թրեհօն է ''Lise Tréhot''։ Ան, [[1867 թուական|1867]] թ․, կը կենայ իբրեւ բնորդ «Լիզ հովանոցին տակ» նկարին համար, ու երբ պատկերը կը ցուցադրուի [[1868 թուական|1868]] թ․, [[Էմիլ Զոլա]] ''Émile Zola'' երիտասարդ լրագրողին գովական քննադատութիւններուն կ՛արժանանայ։ Սակայն, ընդհանուրին մէջ քննադատութիւնները գէշ են եւ լրագրութեան էջերէն ծաղրանկարներ կը հրատարակուին, օրինակ՝ Պերթալինը ''Bertall'''''։'''
[[Պատկեր:Monet - Impression, Sunrise.jpg|մինի|110x110փքս|«Տպաւորիչ․ արեւածագը» - ''Impression, soleil levant'' Քլոտ Մոնէ]]
Այս շրջանին, Ռենուար կը բնակի Քռուազի սիւռ Սէն ''Croissy-sur-Seine'' շրջանը։ Բացօթիայ ժողովրդային վայր եւ բախտորոշ՝ անոր կեանքին համար․ ան կը փոխէ երանգապնակ ու ոճ։ Կը սորվի լոյսով խաղալ, սեւ գոյնը չգործածել շուքի համար։ Այսուհետեւ կը սկսի Ռենուարի նկարչութեան տպաւորապաշտ շրջանը։ Մոնէ կը նախընտրէ տեսարաններ նկարել եւ Ռենուարը՝ տիպարներ։ [[1870 թուական|1870]] - [[1871 թուական|1871]] թ․ Ֆրանսագերմանական կամ՝ Ֆրանսափրուսական ''guerre franco-allemande de 1870 - guerre franco-prussienne'' պատերազմի ընթացքին, Ռենուար կը կանչուի ծառայել հեծելազօրքին․ յաջորդաբար Պորտօ ''Bordeaux'' եւ Թառպ ''Tarbe'' քաղաքները կը ներկայանայ։ Ծանրօրէն կը հիւանդանայ եւ կը մտնէ Պորտոյի հիւանդանոցը։ [[1871 թուական|1871]] թ․ [[Մարտ]] ամսուան ընթացքին կ՛ապազինուի եւ [[Փարիզ]] կը վերադառնայ։ Հոն կ՛իմանայ իր բարեկամներէն՝ Ֆրետերիք Պազիլին մահուան լուրը։
[[Պատկեր:Auguste Renoir - Dance at Le Moulin de la Galette - Musée d'Orsay RF 2739 (derivative work - AutoContrast edit in LCH space).jpg|մինի|Ռենուար - «Կարկանդակի ջաղացքին Պարը - ''Bal du Moulin de la Galette'' »․ կը գտնուի Օռսէյի թանգարանը|330x330փքս]]
[[1870 թուական|1870]] - [[1871 թուական|1871]]<nowiki/>թ․ Ֆրանսագերմանական կամ՝ Ֆրանսափրուսական ''guerre franco-allemande de 1870 - guerre franco-prussienne'' պատերազմի ընթացքին, Ռենուար կը կանչուի ծառայել հեծելազօրքին․ յաջորդաբար Պորտօ ''Bordeaux'' եւ Թառպ ''Tarbe'' քաղաքները կը ներկայանայ։ Ծանրօրէն կը հիւանդանայ եւ կը մտնէ Պորտոյի հիւանդանոցը։ [[1871 թուական|1871]] թ․ [[Մարտ]] ամսուան ընթացքին կ՛ապազինուի եւ [[Փարիզ]] կը վերադառնայ։ Հոն կ՛իմանայ իր բարեկամներէն՝ Ֆրետերիք Պազիլին մահուան լուրը։[[Պատկեր:Auguste Renoir - Dance at Le Moulin de la Galette - Musée d'Orsay RF 2739 (derivative work - AutoContrast edit in LCH space).jpg|մինի|Ռենուար - «Կարկանդակի ջաղացքին Պարը - ''Bal du Moulin de la Galette'' »․ կը գտնուի Օռսէյի թանգարանը|alt=|330x330փքս]][[1873 թուական|1873]] թ․ իր Նոթր Տամ տէ Շամփ փողոցին ''rue Notre-Dame-des-Champs'' վրայ գտնուող աշխատանոցը կը ձգէ եւ կը տեղափոխուի աւելի ընդարձակի մը, փողոց Սէն Ժոռժ ''rue Saint-Georges''։ Իսկ, [[1876 թուական|1876]] թ․ համեստ աշխատանոց մը կը վարձէ թիւ 12 Քոռթօ փողոցին վրայ r''ue Cortot'' ([[1960 թուական|1960]] թ․ Մոնմարթի ''musée de Montmartre - Jardins Renoir'' թանգարան կը դառնայ)։
[[1873 թուական|1873]] թ․ իր Նոթր Տամ տէ Շամփ փողոցին ''rue Notre-Dame-des-Champs'' վրայ գտնուող աշխատանոցը կը ձգէ եւ կը տեղափոխուի աւելի ընդարձակի մը, փողոց Սէն Ժոռժ ''rue Saint-Georges''։ Իսկ, [[1876 թուական|1876]] թ․ համեստ աշխատանոց մը կը վարձէ թիւ 12 Քոռթօ փողոցին վրայ r''ue Cortot'' ([[1960 թուական|1960]] թ․ Մոնմարթի ''musée de Montmartre - Jardins Renoir'' թանգարան կը դառնայ)։
 
[[1874 թուական|1874]] թ․, տպաւորապաշտ նկարիչներու առաջին ցուցադրութեան Ռենուար կը ցուցադրէ եօթը գործեր։ Յաջողութիւն չեն ունենար եւ ծաղրանքի առարկայ կը դառնան։
 
*տպաւորապաշտ անունը կ՛ որակուի [[1872 թուական|1872]]<nowiki/> թ․ Մոնէի «Տպաւորիչ՝ արեւածագը» ''Impression, soleil levant'' նկարէն։
 
[[1876 թուական|1876]] թ․ տպաւորապաշտ նկարիչներու երկրորդ ցուցադրութեան Ռենուար կը ցուցադրէ 15 գործեր․ հանրութեան անդրադարձը՝ դրական է։
 
[[1878 թուական|1878]] թ․ տպաւորապաշտ նկարիչներու երրորդ ցուցադրութեան համար, Ռենուար կը ցուցադրէ իր գլուխ-գործոցը՝ «Կարկանդակի ջաղացքին Պարը» ''Bal du Moulin de la Galette'' (կը վերջացնէ [[1877 թուական|1877]] թ․ Մոնմարթ)։ Նկարը կը գնէ տպաւորապաշներու մեկենաս՝ Կուստաւ Քայպոթ ''Gustave Caillebotte'' '''։''' Իսկ «Տիկին Ժոռժ Շառփանթիէ եւ զաւակները» ''Madame Charpentier et ses enfants'' նկարը, մեծ գնահատանքի կ՛արժանանայ։
 
==== '''Պատկերասրահ''' ====
''Այս ժամանակաշրջանի գլխաւոր գործերը''<gallery>
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Autoportrait 1876.jpg|Ռենուար․ ինքնանկար, 1876թ․
Պատկեր:Renoir Riding in the bois de Boulogne.jpg|Ռենուար․ 1873 թ․ - «Հեծեալներ Պուլոյնը անտառին մէջ»
Պատկեր:Auguste Renoir - A Girl with a Watering Can - Google Art Project.jpg|Ռենուար, 1876թ․ «Ցնցուղով աղջնակը»
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 090.jpg|Ռենուար, 1872 թ․ ''«Pont-Neuf»''
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Girl crocheting.jpg|Ռենուար - «Օրիօրդը կը կռասեղէ» ''Jeune femme au crochet'' 1875թ''․''
Պատկեր:Lise Sewing - 1866.jpg|Ռենուար - «Լիզը կը կարէ» ''Lise (Tréhot) cousant'' 1866թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 115.jpg|Ռենուար - 1876թ․, «Վիքթոր Շոքէ» ''Victor Chocquet''․ Ռենուարի մեկենասներէն
Պատկեր:Portrait of jean-frederic bazille.png|Ռենուար - «Ֆրետերիք Պազիլը աշխատանքի պահուն» ''Frédéric Bazille peignant à son chevalet'' 1867թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 108.jpg|Ռենուար, 1868թ․« Նշանածները» ''Les Fiancés (կամ՝ Le Ménage Sisley)''
Պատկեր:Renoir - woman-with-a-parrot-henriette-darras-1871.jpg!PinterestLarge.jpg|Ռենուար, 1871թ․, «Կինը եւ թութակը» ''Femme à la perruche''
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 045.jpg|Ռենուար, 1876թ․, «Կարկանդակի ջքղացքին պարտէզին հովանոցին տակ» ''Au jardin - Sous la tonnelle au moulin de la Galette''
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Patineurs.jpg|Ռենուար «Չմշկողները» ''Les Patineurs'', 1868թ․
Պատկեր:La Grenouillère (Auguste Renoir) - Nationalmuseum - 19486.tif|Ռենուար «Գորտնոցը» ''La Grenouillère'' 1869թ․
Պատկեր:La Promenade, by Pierre-Auguste Renoir, edited.jpg|Ռենուար «Պտոյտը» ''La Promenade'' 1870թ․
Պատկեր:La Loge Pierre-Auguste Renoir 1874.jpg|Ռենուար «Պատշգամը »''La Loge'' 1874թ․
Պատկեր:Swing-Renoir.jpeg|Ռենուար «Կախօրրանը» ''La Balançoire, 1876թ․''
Պատկեր:Renoir - Madame Georges Charpentier et ses enfants.jpg|Ռենուար․ 1878թ․, «Տիկին Ժոռժ Շառփանթիէ եւ զաւակները » ''Madame Charpentier et ses enfants''
Պատկեր:Auguste Renoir - After the Luncheon - Google Art Project.jpg|Ռենուար, 1879թ․ «Նախաճաշը վերջացաւ» ''La Fin du déjeuner''
</gallery>
 
=== Դասական նկարչութիւն ===
[[Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Luncheon of the Boating Party - Google Art Project.jpg|մինի|330x330փքս|«Մակոյկով պտտողներուն նախաճաշը» ''Le Déjeuner des canotiers'' ,1880-1881 թ]]
[[1880 թուական|1880]]<nowiki/>ական թուականներուն Ռենուար կ՛ապրի թշուառութեան մէջ․ նկարած գործերը չի կրնար ծախել։ Այդ պատճառաւ, կ՛որոշէ այլեւս տպաւորապաշտ բարեկամներուն հետ որեւէ գործ չցուցադրել եւ վերադառնալ [[Փարիզ|Փարիզի]] «Սալոն»ը․ միակ ճամբան դէպի ճանաչում։
[[Պատկեր:Renoir - the-cafe-1875.jpg!PinterestLarge.jpg|ձախից|մինի|285x285փքս|«Սուրճը» ''Le Café'' 1878թ․]]
[[1878 թուական|1878]] թ․ «Սալոն»ին մէջ կը ցուցադրէ մէկ գործ միայն՝ «Սուրճը» ''Le Café'' եւ շնորհիւ «Տիկին Ժոռժ Շառփանթիէ եւ զաւակները» նկարին, կը սկսի ճանցուիլ եւ նկարներու ապսպրանքներ ունենալ։ Ռենուարին աչքին, իր արուեստը դրական բնոյթ կ՛առնէ․ ա'լ աւելի կը փնտռէ լոյսին ազդեցութիւնը, դրոշմուած հակադրութիւնները, ընդգծուած շրջագիծերը․ օրինակ՝ «Մակոյկով պտտողներուն նախաճաշը» ''Le Déjeuner des canotiers'' գործին մէջ 1880-1881 թ․ (հակառակ անոր թէ դեռ գործը շատ մօտ է [[1870 թուական|1870]]-ական թուականներու նկարածներուն)։ Այս նկարին մէջ կը նկատուի Ռենուարին նոր սիրուհին եւ բնորդը՝ Ալին Շառիկօ ''Aline Charigot''։ Կ՛ամուսնանան [[1890 թուական|1890]] թ․։
 
[[1881 թուական|1881]] - [[1883 թուական|1883]] թուականներուն կը կատարէ հետաքրքրական ճամբորդութիւններ․-
* Հարաւային Ֆրանսա, ուր Փօլ Սեզանին կը հանդիպի,
 
* Հարաւային Ֆրանսա, ուր Փօլ Սեզանին կը հանդիպի,
 
* Հիւսիսային Ափրիկէ ([[Մարոք]] եւ [[Ալճերիա]])․ կը ներշնչուի տեսարաններ եւ բազմաթիւ գործեր կը ստեղծէ,
*[[Սպանիա]], [[Մատրիտ]], ուր Տիեկօ ՎԵլասկեսին ''Diego Velázquez'' կը հանդիպի,
*[[Իտալիա]]։ [[1880 թուական|1880]] թուականէն արդէն, տարբերելու խայծը Ռենուարին պատած է։ Ու երբ [[Ֆլորանս|Ֆլորանսի]]ի եւ [[Վատիկան]] մէջ յաջորդաբար մօտէն կը տեսնէ Թիցիանոյի գործերը եւ Վատիկանի «Ռափայէլին Սրահներ»ուն մէջ հսկայ որմանկարները, կը զգայ թէ տպաւորապաշտութեան հետ վերջացած է, ոչինչ ունի տալիք․ անելի մը մէջ բանտարկուած կը զգայ։ Կ՛որոշէ ստեղծել յաւիտենական արուեստ մը եւ աւելի «լուրջ»․ նոյնիսկ կը հաւատայ, թէ չի գիտեր նկարել։ [[1982 թուական|1982]] թ․, կը ճանչնայ Ռ․ Վակներ աշխարհահռչակ յօրինողին վերջինին Փալերմօ տան մէջ։ Վակներին դիմանկարը եռեսունհինգ վայրկեանի մէջ կը նկարէ։
 
[[1885 թուական|1885]]<nowiki/> թ․ կը բախտաւորուի մանչ զաւակով մը․ կը ձգէ ընթացքի մէջ եղող նկարները եւ մայրութեան նկարներու ստեղծման կը նուիրուի։
 
Ռենուար ստեղծագործական «կեանքին» կը վերադառնայ «Լոգանք առնող կիներ» ''Les Grandes Baigneuses'' գործով, [[1887 թուական|1887]] թ․։ Սակայն ժխտական քննադատութիւններու կ՛ենթարկուի։ Նոյնիսկ զայն մոլորուած, խենթացած կ՛որակեն։
 
Այս շրջանին, Ռենուարի նկարելու ոճը խիստ, պաղ ու կծող գոյներով կը յատկանշուի։
 
[[1888 թուական|1888]] թ․, սիրուհին եւ բնորդը՝ Ալին Շառիկօ, զայն կը համոզէ մեկնիլ եւ ճանչնալ իր ծննդավայրը՝ Էսուա ''Essoyes։'' Ռենուար, հետեւեալ գիրը կը գրէ Պերթ Մոռիսօ բարեկամին․- «''Champagne'' -ի մէջ գիւղական կեանք կ՛ապրիմ, որպէսզի հեռու մնամ սուղի նստող Փարիզի բնորդներէն։ Գետեզերքին՝ լուացքով կը զբաղիմ։»։
 
==== Պատկերասրահ ====
''Այս ժամանակաշրջանի գլխաւոր գործերը''
<gallery>
Պատկեր:Pierre Auguste Renoir Les pecheuses de moules a Berneval.jpg|Ռենուար «Ձուլականջներու ձկնորսներ, Պեռնվալ» ''Les pecheuses de moules a Berneval'' 1879թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Fillette au faucon.jpg|Ռենուար «Աղջնակն ու բազէն» ''Fillette au faucon'' 1880թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Suzanne Valadon - Dance at Bougival - 02.jpg|Ռենուար «Պար՝ Պուկիվալի վայրը» ''Dance at Bougival'', 1883թ․
Պատկեր:Auguste Renoir - La danse à la campagne.jpg|Ռենուար «Պար՝ գաւառին մէջ» - Danse à la campagne, 1883թ.
Պատկեր:Renoir, Pierre-Auguste - The Two Sisters, On the Terrace.jpg|Ռենուար «Երկու քոյրերը» ''Les Deux Sœurs'' 1881թ․
Պատկեր:Renoir Mlles Cahen d Anvers.jpg|Ռենուար «Ամվերսի Քաէն օրիորդները» ''Mlles Cahen d Anvers'', 1881թ․
Պատկեր:Jeunes Filles en noir by Pierre-Auguste Renoir 159.jpg|Ռենուար «Սեւ հագած երիտասարդուհիներ» Jeunes Filles en noir, 1881թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Richard Wagner.jpg|Ռենուար, «Ռ․ Վակներին կենդանագիրը», 1882թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 122.jpg|Ռենուար «Հովանոցները» ''Les Parapluies 1881-1886 թ․''
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Baigneuse assise.jpg|Ռենուար «Լոգցող կին, նստած» ''Baigneuse assise'' 1882 -1885թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Jeune Fille lisant.jpg|Ռենուար «Աղջնակը կ՛ընթերցէ» ''Jeune Fille lisant'' 1886թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir, French - The Large Bathers - Google Art Project.jpg|Ռենուար «Լոգցող կիներ » ''Les Grandes Baigneuses'', 1887 թ․
</gallery>
 
Տող 99 ⟶ 100՝
[[1890 թուական|1890]]-էն մինչեւ [[1900 թուական|1900]] թ․ երկարող տասնամեակին ընթացքին, Ռենուար նկարելու ոճը կրկին կը փոխէ։ Տպաւորապաշտ եւ խիստ ոճի խառնուրդ մըն է նորը, օրինակ՝ «Երկու աղջիկ դաշնակի վրայ» ''Jeunes filles au piano'' գործը․ այս նկարը ֆրանսական պետութիւնը կը գնէ 1892թ․ եւ զայն կը ցուցադրէ Փարիզի Լիւքսենպուրկի թանգարանին մէջ ''musée du Luxembourg'', 1892թ․։
 
[[1884 թուական|1884]]<nowiki/> թ․, կը ծնի Ժանը։ Ռենուար կրկին մայրութեան մասին կը նկարէ։ Փոքրիկ Ժանին եւ հետագային եկող մնացեալ զաւակներուն հոգ տանող եւ ստնտու Կապրիէլ Ռենար ''Gabrielle Renard'' կը դառնայ Ռենուարին մուսան եւ նոր բնորդը։
 
[[1896 թուական|1896]] թուականին, առաջին անգամ ըլլալով բնակարանի տէր կը դառնայ։ Էսուա ծննդավայրին մէջ տուն մը կը գնէ եւ ընտանիքը բոլոր ամառները, մինչեւ Ռենուարին մահը, հոն կը հաւաքուի։ Նաեւ զբօսանքի՝ խաղերու, փիք-նիքի, ձկնորսութեան, լողի զբօսավայր մըն է։
Տող 106 ⟶ 107՝
[[Պատկեր:La Balayeuse, Renoir 1899.jpg|մինի|154x154փքս|«Աւլողը» ''La Balayeuse'' 1899 թ․   ]]
[[Պատկեր:Claude Monet 1899 Nadar crop.jpg|մինի|147x147փքս|Մոնէ|alt=|ձախից]]
[[1897 թուական|1897]]<nowiki/>թ․ թ․ հեծիկ ընելու ատեն կ՛իյնայ եւ աջ ձեռքը կը կոտրէ։ Առողջութիւնը կը վատթարանայ։ Յօդացաւերը կը սաստկանան եւ կամաց-կամաց քալելէ կը հրաժարի, [[1905 թուական|1905]]<nowiki/>թ․ թ․ (մարմնին մէջ աճած յօդացաւերը արդէն1892 թուականէն սկսած էին լրջօրէն խանգարել Ռենուարին առողջութիւնը)։
 
[[1899 թուական|1899]] թ. բարեկամներէն՝ Ալֆրետ Սիսլէյ կը մահանայ։ Մոնէ, նիւթապէս նեցուկ կանգնելու համար իրենց մահացած ընկերոջ ընտանիքին, նկարներու վաճառք մը կը կազմակերպէ։ Ռենուար վաճառքի կը նուիրէ «Աւլողը» գործը։
 
Ռենուար, բազմաթիւ ֆրանսացի մտաւորականներու, արուեստագէտներու նման, օրինակ՝ Էտկար Տեկա ''Edgar Degas'' , Ժոզէ Մարիա Տը Հերեդիա ''José-Maria de Heredia'', Ժիւլ Վեռն ''Jules Verne'', Վինսան Տ՛ Ենտի ''Vincent d'Indy'', Ժիւլ Լիոմեդր ''Jules Lemaître'' մաս կը կազմէ «Ֆրանսա հայրենիքի Դաշնակցութիւն» ''Ligue de la patrie française'' քաղաքական կազմակերպութեան (կ՛առաջանան Տրէյֆուս հարցէն ''Affaire Dreyfus'' ետք, եւ տասնամեակներ ետք փաստուեցաւ թէ քարոզչութեան, լրտեսութեան եւ դատական խաղ մըն էր)։
 
[[1903 թուական|1903]] թ․ ընտանեօք Քանյը սիւռ Մեռ ''Cagnes-sur-Mer'' կը փոխադրուին ([[Միջերկրական Ծով|Միջերկրական ծովուն]] մօտերը)․ շրանին կլիման աւելի նպաստաւոր է Ռենուարի առողջութեան համար։ Ռենուար, արեւմտեան կողմը գտնուող բլուրի մը վրայ տարածուող դարաւոր ձիթենիներով լեցուն հսկայ հողատարածք մը կը գնէ, որպէսզի հողամասը չիյնայ ոեւէ պատահական գնողի մը ձեռքը․ կը հիանար ձիթենիներուն շուքի մթութեան (1907 թ․ ընտանիքին բնակարանն ալ կը կառուցուի)։
Տող 116 ⟶ 117՝
Հոն կ՛ապրի ընտանիքին հետ։ Ռենուարին բարեկամներն ալ յաճախ կ՛այցելեն․ կ՛օգնեն առօրիային, կտաւներուն եւ նկարելու կերպերու պատրաստութեան։ Այս շրջանին գործերը յատկապէս դիմանկարներ, մեռեալ բնութիւն, առասպելական տեսարաններ եւ մերկ կերպարանքներ են։
 
Ռենուար ճանցուած արուեստագէտ մըն է այլեւս։ Աշխարհի ամէն կողմ գործերը կը ցուցադրուին՝ [[Եւրոպա]], [[Ամերիկայի Միացեալ Նահանգներ|Ա․Մ․Ն․]], «<nowiki/>[[Փարիզ|Փարիզի]]ի աշնանային Սալոն»ներուն ''Salons d'automne''։ Նկարչութեան նոր մեթոտներ (ձեւեր) կը փորձէ։ Նաեւ կը սկսի քանդակագործել, հետեւելով իր նկարներուն վաճառական՝ Ամպռուազ Վոլարի քաջալերանքին, հակառակ անոր թէ ձեռքերը ձեւազեղծուած են ''polyarthrite rhumatoïde-''ի պատճառաւ։ Անոր մատներուն եղունգները խրուած են ձեռքի ափերուն միսին մէջ եւ հանածոյէ նուրբ վիրակապիկներ ձեռքերը կը պաշտպանեն․ կ՛ըսուի թէ ասկէ յառաջ եկած է «ներկելու վրձինին» առասպելը։
 
==== Պատկերասրահ ====
''Այս ժամանակաշրջանի գլխաւոր գործերը''<gallery>
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - La Marchande de poissons.jpg|«Ձկնավաճառը» ''La Marchande de poissons'' 1889թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - La Laveuse.jpg|«Լուացք ընողը» ''La Laveuse'' 1891թ․
Պատկեր:Auguste Renoir - Young Girls at the Piano - Google Art Project.jpg|«Երկու աղջիկ դաշնակի վրայ» ''Jeunes filles au piano'' 1892թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Paysage à Beaulieu.jpg|Պոլիոյէն տեսարան մը ''Paysage à Beaulieu'' 1893թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Jeunes Filles dans un jardin.jpg|«Աղջիկներ Մոնմարթի պարտէզի մը մէջ» ''Jeunes Filles dans un jardin à Montmartre'' 1893-1895թ''․''
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Jeunes Filles au bord de la mer.jpg|«Աղջիկներ՝ ծովեզերքը» ''Jeunes Filles au bord de la mer'' 1894թ․
Պատկեր:Gabrielle et Jean, by Pierre-Auguste Renoir, from C2RMF cropped.jpg|«Կապրիէլ եւ Ժան» ''Gabrielle et Jean'' 1895թ''․ Ժանը Ռենուարին զաւակն է իսկ Կապրիէլը՝ ստնտուն''
Պատկեր:Pierre Auguste Renoir La famille d artiste.jpg|«Արուեստագետին ընտանիքը» ''La Famille de l'artiste'' 1896թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Springtime in Essoyes.jpg|«Էսուա՝ գարուն» ''Printemps à Essoyes,'' 1900թ''․''
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Jean Renoir dessinant.jpg|«Ժան Ռենուար կը գծագրէ» ''Jean Renoir dessinant'' 1901թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Terrasses à Cagnes.jpg|«Քանյը՝ տանիքներ» ''Terrasses à Cagnes'' 1905թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - La Leçon.jpg|«Դասը» ''La Leçon'' 1906թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Femme nue couchée (Gabrielle).jpg|«Պառկած մերկ կին» ''Femme nue couchée (Gabrielle)'' 1907թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 148.jpg|«Թմբուկով պարուհին''Թմբուկով պարուհին» Danseuse au tambourin'' 1909թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Autoportrait 5.JPG|Ռենուար՝ ինքնադիմանկար, 1910թ․
Պատկեր:Mademoiselle Amélie Diéterle (Tea Time 1911) par Auguste Renoir (H).jpg|«Թէյի ժամը» ''Tea Time'' (Amélie Diéterle) 1911թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Réunion dans le jardin.jpg|«Հաւաք՝ պարտէզին մէջ» ''Réunion dans le jardin'' 1911-1915թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - La Tasse de chocolat.jpg|«Շոքոլային գաւաթը» ''La Tasse de chocolat'' 1912թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 082.jpg|«Հացագործը (կամ՝ կաթնագործը)» ''La Boulangère (La Laitière)'' 1913-1914թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 104.jpg|''Tilla Durieux,'' 1914 թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Le Concert.jpg|«Նուագահանդէսը» ''Le Concert'' 1918-1919թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir 036.jpg|«Մանտոլինով կինը» ''Femme à la mandoline'' 1919թ․
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Gabrielle au jardin.jpg|«Կապրիէլ՝ պարտէզին մէջ» ''Gabrielle au jardin 20-րդ դարու առաջին քառորդ''
Պատկեր:Pierre-Auguste Renoir - Bouquet.jpg|«Ծաղկեփունջը» ''Bouquet'' 20-րդ դարու առաջին քառորդ
</gallery>
 
=== Քանդակագործը ===
[[Պատկեր:Venus Victris Auguste Renoir PP.jpg|մինի|155x155փքս|Ռենուար «''Venus Victrix»'' 1913-1915թ.]]
[[Պատկեր:Staedel-auguste-renoir-1908-coco-003.jpg|ձախից|մինի|147x147փքս|«Քոքօին կիսանդրին» ''Buste de Coco'' 1908թ․]]20-րդ դարու առաջին տարիներէն իսկ, Ռենուար կը հետաքրքրուի քանդակագործութեամբ։ [[1913 թուական|1913]] - [[1918 թուական|1918]] թուականներուն կը գործակցի Ռիշառ Կինօ ''Richard Guino'' երիտասարդ քանդագործին հետ եւ միասնաբար կը ստեղծեն գլուխ-գործոցներ․ ''Vénus Victrix'', le ''Jugement de Pâris'', la ''Grande Laveuse'', le ''Forgeron։''<br />

Սակայն վերոնշեալ գործակցութեան արդիւնք քանդակագործութիւնները, դատական ատեան կը հասնին [[1965 թուական|1965]] թ․ ստեղծողին իրաւունքին համար․ Ռիշառ Կինոյի զաւակին՝ Միշել Կինօ, կողմէն։ Վերջապէս [[1971 թուական|1971]] թ․ տարիներ մանրամասն քննութիւններէ, ուսումնասիրութիւններէ, բազմաթիւ արուեստագէտներ լսելէ ետք, դատարանը կը հանգի այն եզրակացութեան եւ վերոնշեալ գործերը Ռիշառ Կինօին կը վերագրէ։ Դատարանին այս որոշումը 1973 թ․ կը հաստատուի նաեւ Փարիզի Բեկանումի Ատեանին ''Cour de cassation'' կողմէն։
 
Ռենուար կը դադրեցնէ Կինօին հետ գործակցութիւնը եւ այս անգամ կը գործակցի Լուի Մոռել ''Louis Morel'' ([[1887 թուական|1887]]-[[1975 թուական|1975]]) քանդակագործին հետ։ Միասնաբար կը ստեղծեն «Թրծուած հողերը» ''les terres cuites'', երկու գործեր «Պարուհին» տիտղոսով ''Danseuses'' եւ «Սրինգ նուագողը» ''Joueur de flûteau։''
Տող 159 ⟶ 163՝
[[1915 թուական|1915]] թուականին, կողակիցը՝ Ալին կը մահանայ։ Զաւակներէն Փիեռ եւ Ժան ծանրօրէն կը վիրաւորուին Ա․ Համաշխարհային Պատերազմին ընթացքին, սակայն կը բուժուին։
 
Ռենուար կը շարունակաէ աշխատիլ ու ստեղծել մինչեւ իր մահը՝ [[3 Դեկտեմբեր]], [[1919 թուական|1919]] թ․։ Նախապէս այցելած է [[Լուվր|Լուվրի թանգարանը]]։ Բնակարանին պատուհանին գտնուող ծաղկեփունջը կ՛ըլլայ անոր վերջին նկարը։<ref>[https://www.rivagedeboheme.fr/pages/arts/peinture-19e-siecle/auguste-renoir.html Օկուստ Ռենուարին կենսագրութիւնն ու գործը․ Rivage de Boheme{{ref-fr}}]</ref> <ref>[http://168.63.25.29/EXPLOITATION/Default/doc/ALOES/0226407/renoi-r-1841-1919 Ռենուար, Bonafoux Pascal,տպ․՝Perrin 2009{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://blog.post-on-spot.com/2019/06/29/le-sejour-de-renoir-a-croissy-sur-seine/ Ռենուարի բնակութիւնը Croissy-sur-Seine, 29-6-2019,GUILLAUME RICHARD {{ref-fr}} ]</ref><ref>[https://books.google.fr/books?id=FGWJr86i82cC&pg=PA38#v=onepage&q&f=false Ռենուար, Nathalia Brodskaya {{ref-fr}}]</ref> <ref>[https://www.lifo.gr/team/pinakothiki/45272 Ռենուարի 30 գործերու ցուցակ, LIFOTEAM 12-1-2014 {{ref-el}}]</ref><ref>[http://www.gallimard.fr/Catalogue/GALLIMARD/Folio/Folio/Pierre-Auguste-Renoir-mon-pere, Ռենուար հայրս, հեղ․՝ Ժան Ռենուա, տպ․՝ Gallimard, 9-6-1981 հրատարակութիւն{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://books.google.fr/books?id=s1fP_N4HmwUC&printsec=frontcover&dq=%22Nationalisme+et+Conservatisme%22&hl=fr&sa=X&ei=QEUNUPryNOnV0QX1nIDjCg&ved=0CDIQ6AEwAA#v=snippet&q=renoir&f=false Ազգայնականութիւն եւ Պահպանողականութիւն, "Nationalisme et Conservatisme" Jean Pierre Rioux, ed. Beauchesne, 1977{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.departement06.fr/documents/A-votre-service/Culture/archives/recherches-regionales/dpt06_recherches-regionales_214_6.pdfSUR Ռենուարի հետքերով - LES TRACES DE PIERRE-AUGUSTE RENOIR DANS LES ARCHIVES{{ref-fr}}]</ref><ref>[rchive.org/details/larenaissancedus00reyruoft/page/n12/mode/2up Ֆրանսական նկարչութիւն՝ Դասական զգայնութեան վերածնունդը 19րդ դարավերջերուն Ռոպերթ Ռէյ{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.bmj.com/content/315/7123/1704.full#R6 Թղթակցութիւն՝ Annelies Boonen, rheumatologist (aboo@sint.AZMON)a, Jan van de Rest, president, 13th European congress of rheumatologyb, Jan Dequeker, rheumatologistc, Sjef van der Linden, rheumatologista, համադրող՝ Dr Boonen- Դեկտ․ 1997]</ref><ref>[https://www.artcurial.com/en/lot-pierre-auguste-renoir-et-richard-guino-maternite-1916-terre-cuite-patine-brune-1094-303 Ռենուար եւ Ռիշառ Կինօ՝ «Մայրութիւն» - ''Pierre Auguste RENOIR et Richard GUINO ()
Ռենուար կը շարունակաէ աշխատիլ ու ստեղծել մինչեւ իր մահը՝ [[3 Դեկտեմբեր]], [[1919 թուական|1919]] թ․։ Նախապէս այցելած է [[Լուվր|Լուվրի թանգարանը]]։ Բնակարանին պատուհանին գտնուող ծաղկեփունջը կ՛ըլլայ անոր վերջին նկարը։
 
<ref>[https://www.rivagedeboheme.fr/pages/arts/peinture-19e-siecle/auguste-renoir.html Օկուստ Ռենուարին կենսագրութիւնն ու գործը․ Rivage de Boheme{{ref-fr}}]</ref> <ref>[http://168.63.25.29/EXPLOITATION/Default/doc/ALOES/0226407/renoi-r-1841-1919 Ռենուար, Bonafoux Pascal,տպ․՝Perrin 2009{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://blog.post-on-spot.com/2019/06/29/le-sejour-de-renoir-a-croissy-sur-seine/ Ռենուարի բնակութիւնը Croissy-sur-Seine, 29-6-2019,GUILLAUME RICHARD {{ref-fr}} ]</ref><ref>[https://books.google.fr/books?id=FGWJr86i82cC&pg=PA38#v=onepage&q&f=false Ռենուար, Nathalia Brodskaya {{ref-fr}}]</ref> <ref>[https://www.lifo.gr/team/pinakothiki/45272 Ռենուարի 30 գործերու ցուցակ, LIFOTEAM 12-1-2014 {{ref-el}}]</ref><ref>[http://www.gallimard.fr/Catalogue/GALLIMARD/Folio/Folio/Pierre-Auguste-Renoir-mon-pere, Ռենուար հայրս, հեղ․՝ Ժան Ռենուա, տպ․՝ Gallimard, 9-6-1981 հրատարակութիւն{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://books.google.fr/books?id=s1fP_N4HmwUC&printsec=frontcover&dq=%22Nationalisme+et+Conservatisme%22&hl=fr&sa=X&ei=QEUNUPryNOnV0QX1nIDjCg&ved=0CDIQ6AEwAA#v=snippet&q=renoir&f=false Ազգայնականութիւն եւ Պահպանողականութիւն, "Nationalisme et Conservatisme" Jean Pierre Rioux, ed. Beauchesne, 1977{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.departement06.fr/documents/A-votre-service/Culture/archives/recherches-regionales/dpt06_recherches-regionales_214_6.pdfSUR Ռենուարի հետքերով - LES TRACES DE PIERRE-AUGUSTE RENOIR DANS LES ARCHIVES{{ref-fr}}]</ref><ref>[rchive.org/details/larenaissancedus00reyruoft/page/n12/mode/2up Ֆրանսական նկարչութիւն՝ Դասական զգայնութեան վերածնունդը 19րդ դարավերջերուն Ռոպերթ Ռէյ{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.bmj.com/content/315/7123/1704.full#R6 Թղթակցութիւն՝ Annelies Boonen, rheumatologist (aboo@sint.AZMON)a, Jan van de Rest, president, 13th European congress of rheumatologyb, Jan Dequeker, rheumatologistc, Sjef van der Linden, rheumatologista, համադրող՝ Dr Boonen- Դեկտ․ 1997]</ref><ref>[https://www.artcurial.com/en/lot-pierre-auguste-renoir-et-richard-guino-maternite-1916-terre-cuite-patine-brune-1094-303 Ռենուար եւ Ռիշառ Կինօ՝ «Մայրութիւն» - ''Pierre Auguste RENOIR et Richard GUINO ()
MATERNITE, 1916'']</ref><ref>[https://www.artsy.net/artwork/pierre-auguste-renoir-la-danseuse-aux-voiles Քօղով պարուհին, Ռենուար՝ քանդակագործութիւն 1908թ․{{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.mutualart.com/Artwork/Joueur-de-fluteau--Pipe-Player-/0717A6BF8D9D7BCF Սրինգով նուագողը-Joueur de flûteau 1918-1919թ.{{ref-fr}}]</ref><ref name=":0">[https://www.scribd.com/book/306359477/Auguste-Renoir-le-peintre-du-bonheur-Aux-sources-de-l-impressionnisme Օկիւստ Ռենուար, երջանկութեան նկարիչը{{ref-fr}}]</ref>
 
== Ժառանգութիւնը ==
Ռենուար կոչուեցաւ երջանկութեան նկարիչը, որովհետեւ իր նկարներուն ընդմէջէն հանրութեան (պարզ ժողովուրդէն մինչեի բարձր խաւերը) ընծայեց կենդանութիւն, կեանքի, երջանկութեան յոյս։
Տող 174 ⟶ 177՝
Թանգարաններ
 
<brՌենուարին />էսուայի բնակարանն ու աշխատանոցը եւ Քանյը Սիւռ Մեր բնակարանն ու աշխատանոցը թանգարաններու վերածուեցան։<ref name=":0" /><ref>[http://www.lyc-renoir-asnieres.ac-versailles.fr/ Օկիւստ Ռենուար - Երկրորդական վարժարան, {{ref-fr}}] ''</ref><ref>[http://www.cite-renoir.ac-limoges.fr/ Օկիւստ Ռենուար Ճեմարան, Լիմոժ, {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://renoir.vendee.e-lyco.fr/ Օկիւստ եւ Ժան Ռենուար Ճեմարան, Լա Ռոշ սիւռ Իոն {{ref-fr}}] </ref><ref>[https://collection.barnesfoundation.org/objects/7002/The-Artist's-Family-(La-Famille-de-l'artiste)/ Փիեռ Օկիւստ Ռենուար, Ֆիլիփ Քրոս ''Philippe Cros, Pierre-Auguste Renoir, Terrail, 2003, էջ՝ 52-54''{{ref-en}}]</ref><ref>[http://clg-pierre-auguste-renoir-ferrieres-en-gatinais.tice.ac-orleans-tours.fr/eva/ Օկիւստ Ռենուար Ճեմարան - Ֆեռիեռ ան Կատինէ, {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.chatou.fr/Vivre-a-Chatou/Enfance-et-Education/Education-et-vie-scolaire/Les-etablissements-d-enseignement-public Շաթու - Իվլենի դպրոցներու ցուցակ {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://lyc-ajrenoir.paysdelaloire.e-lyco.fr/ Օկիւստ Ռենուար Երկրորդական վարժ․ Անճեռ {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.letudiant.fr/etudes/annuaire-enseignement-superieur/etablissement/etablissement-lycee-auguste-renoir-6650.html Օկիւստ Ռենուար Արուեստի Երկրորդական վարժ․ {{ref-fr}}]</ref><ref>[[https://fr.wikipedia.org/wiki/Atelier_Renoir Ռենուարին էսուայի բնակարանն ու աշխատանոցը - այժմ թանգարան{{ref-fr}}]]</ref><ref>[http://www.cagnes-tourisme.com/fr/decouvrir/musee-renoir/presentation.html Ռենուարի Քանյը Սիւռ Մեր բնակարանն ու աշխատանոցը՝ թանգարան]</ref>
Ռենուարին էսուայի բնակարանն ու աշխատանոցը եւ Քանյը Սիւռ Մեր բնակարանն ու աշխատանոցը թանգարաններու վերածուեցան։
<br /><ref name=":0" /><ref>[http://www.lyc-renoir-asnieres.ac-versailles.fr/ Օկիւստ Ռենուար - Երկրորդական վարժարան, {{ref-fr}}] ''</ref><ref>[http://www.cite-renoir.ac-limoges.fr/ Օկիւստ Ռենուար Ճեմարան, Լիմոժ, {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://renoir.vendee.e-lyco.fr/ Օկիւստ եւ Ժան Ռենուար Ճեմարան, Լա Ռոշ սիւռ Իոն {{ref-fr}}] </ref><ref>[https://collection.barnesfoundation.org/objects/7002/The-Artist's-Family-(La-Famille-de-l'artiste)/ Փիեռ Օկիւստ Ռենուար, Ֆիլիփ Քրոս ''Philippe Cros, Pierre-Auguste Renoir, Terrail, 2003, էջ՝ 52-54''{{ref-en}}]</ref><ref>[http://clg-pierre-auguste-renoir-ferrieres-en-gatinais.tice.ac-orleans-tours.fr/eva/ Օկիւստ Ռենուար Ճեմարան - Ֆեռիեռ ան Կատինէ, {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.chatou.fr/Vivre-a-Chatou/Enfance-et-Education/Education-et-vie-scolaire/Les-etablissements-d-enseignement-public Շաթու - Իվլենի դպրոցներու ցուցակ {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://lyc-ajrenoir.paysdelaloire.e-lyco.fr/ Օկիւստ Ռենուար Երկրորդական վարժ․ Անճեռ {{ref-fr}}]</ref><ref>[https://www.letudiant.fr/etudes/annuaire-enseignement-superieur/etablissement/etablissement-lycee-auguste-renoir-6650.html Օկիւստ Ռենուար Արուեստի Երկրորդական վարժ․ {{ref-fr}}]</ref><ref>[[https://fr.wikipedia.org/wiki/Atelier_Renoir Ռենուարին էսուայի բնակարանն ու աշխատանոցը - այժմ թանգարան{{ref-fr}}]]</ref><ref>[http://www.cagnes-tourisme.com/fr/decouvrir/musee-renoir/presentation.html Ռենուարի Քանյը Սիւռ Մեր բնակարանն ու աշխատանոցը՝ թանգարան]</ref>
 
== Աղբիւրներ ==
 
* Ռենուար․ «Կեանքն ու արուեստը» - Ճանիս Անտերսըն ''Janice Anderson'', ա․ հրատարակութիւն՝ Մեծն Փրիտանիա, 1994 թ․, իսկ յունարէնի հրատարակութիւն ΜΙΝΩΑΣ ՏՊ․, 1994
* Ռենուար․ «Նկարիչը, կեանքը եւ գործը» ''Renoir Un peintre, une vie, une œuvre'' - Ed Belfond, 1987
 
== Տե՛ս նաեւ ==
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}
 
== Արտաքին յղումներ ==
#[https://fr.wikipedia.org/wiki/Liste_des_tableaux_d%27Auguste_Renoir Ցուցակ՝ Ռենուարի նկարներուն ]{{ref-fr}}
#[https://fr.wikipedia.org/wiki/Limoges Լիմոժ]{{ref-fr}}
Տող 218 ⟶ 216՝
#[https://fr.wikipedia.org/wiki/Salon_d%27automne Փարիզի Աշնանային Սալոնը]{{ref-fr}}
#[https://fr.wikipedia.org/wiki/Atelier_Renoir Ռենուարին էսուայի բնակարանն ու աշխատանոցը - այժմ թանգարան]
 
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}
== {{Արտաքին յղումներ ==}}