«Կորնթոսի Ծոցը» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
HoMen (քննարկել | Ներդրումներ) Նոր էջ «Կորսթոսի Ծոցը գոց եւ շատ խորունկ ծով մըն է։ Կը գտնուի Կեդրոնական Յունաստանի եւ Պեղոպոնեզի միջեւ,...»: |
HoMen (քննարկել | Ներդրումներ) No edit summary Պիտակ: Տեսողական խմբագրիչը անջատուած է |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:Golful Corintului.JPG|մինի|Կորնթոսի Ծոցը]]
[[Պատկեր:Greece relief location map.jpg|մինի|Յունաստանի աշխահագրական քարտէս]]
== Աշխարհագրական Դիրք ==
Կորնթոսի
[[Աթէնք|Աթէնքի]] ([[Փիրէա]]), Ծոցին մնացեալ եւ [[Միջերկրական Ծով|Միջերկրականի]] նաւահանգիստներուն
▲Կորնթոսի Ջրանցքը շրջապատուած է Յունաստանի հետեւալ Շրջանային Միաւորումներէն․ հիւսիսէն՝ Էթոլօաքարնանիա Αιτωλοακαρνανία , Ֆօքիտա Φωκίδα, հիւսիս արեւելքէն՝ Վիօթիա Βοιωτία, արեւելքէն՝ Ատտիկէ Αττική, հարաւ արեւելքէն Կորնթոս Κορινθία եւ հարաւ արեւմուտքէն՝ Ահայիա Αχαΐα։
▲Աթէնքի (Փիրէա), Ծոցին մնացեալ եւ Միջերկրականի նաւահանգիստներուն Առեւտուրի կարեւոր ծովային ճամբան է, շնորհիւ Կորնթոսի Ջրանցքին (1880-1893)։
== Պատմական հակիրճ տեղեկութիւններ ==
Ք․ա․ 395-387 ծոցին շուրջ (նաեւ [[Էգէական Ծով|Էգէական Ծովուն]] մէջ) տեղի կ՛ունենայ Կորնթեան Պատերազմը, մէկ կողմէն Հին Սփարթի եւ
[[Պատկեր:Nafpacto2.JPG|մինի|Կորնթոսի Ծոցը դիտուած Ծոցին հիւսիսային կեդրոնական եզերքին գտնուող Նաֆթաքթօ քաղաքէն]]
[[Միջնադար|Միջնադարի]] ժամանակաշրջանին Ծոցը ծանօթ էր Լեփանտօ անունով (Նաֆփաքթօ ''Ναύπακτος'' քաղաքին այդ ժամանակի անուանում)։▼
[[1571 թուական|1571]] թուականին տեղի կ՛ունենայ Լեփանտօի երրորդ ճակատամարտը, ուր օսմանեան նաւատորմիղը կը ջախջախուի արեւմտեան Եւրոպայի դաշնակից ուժերէն։ [[1772 թուական|1772]]-ին կրկին օսմանեան նաւատորմիղ մը կը պարտուի այս անգամ ռուսական ուժերէն, Ծոցին մուտքին։
▲Ք․ա․ 395-387 ծոցին շուրջ (նաեւ Էգէական Ծովուն մէջ) տեղի կ՛ունենայ Կորնթեան Պատերազմը, մէկ կողմէն Հին Սփարթի եւ դածնակիցները իսկ միւս կողմէն Աթէնք, Արղոս, Կորնթոս, Թիվա եւ Պարսկաստան։
[[1882 թուական|1882]], Ապրիլ 23-ին Կորնթոսի ջրանցքին պաշտօնական բացումը կը կատարուի։ Ջրանցքին կառուցումը կը դիւրացնէ ծովային արեւտուրը․ առեւտրական նաւերը Ատլանտեան Ովկիանոս, [[Եւրոպա|Եւրոպայի]] կամ [[Միջերկրական Ծով|Միջերկրականի աւազանի]] կեդրոնական եւ արեւմտեան նաւահանգիստներուն աւելի արագ կը հասնին եւ փոխադարձ։ Մեծ բեռնատար նաւերուն ջրանցքէն անցնիլը կը կատարուի ուղեկցանաւերով։
▲Միջնադարի ժամանակաշրջանին Ծոցը ծանօթ էր Լեփանտօ անունով (Նաֆփաքթօ Ναύπακτος քաղաքին այդ ժամանակի անուանում)։
2004, 12 Օգոստոսին Ռիօ-Անտիռիօ կամուրջին բացումը կը կատարուի։ Կամուրջը մեծ թափ կու տայ ծոցին շուրջը գտնուող շրջաններու ամէն տեսակետի զարգացման․ ներքին եւ արտաքին զբօսաշրջիկութեան, առեւտուրի, եւ այլն։
== Երկրաբանութիւն ==
Կորսնթոսի Ծոցը կազմուած է երկու երկրակազմական (Ափրիկեան եւ Եւրօասիական) բաժիններուն միջեւ առաջացած ճեղքի մը ընդարձակումով եւ որ կը շարունակուի ընդարձակուիլ 15 մմթ ամէն տարի։ Ծոցին երկրաշարժային ցնցումները [[Եւրոպա|Եւրոպայի]] ամենաշխուժներէն են։
== Կղզիներ, կղզեակներ ==
[[Պատկեր:Delfine im Golf von Korinth, Griechenland.jpg|մինի|Դլփիններ Կորսնթոսի Ծոցին մէջ]]
Ծոցը ունի բազմաթիւ կղզի/կղզեակներ․ անոնցմք միայն մէկ հատիկը բնակուած է՝ Թրիզոնիա (երեք փոքր կղզիներ, որոնցմէ մէկը կը բնակուի)։
* Սուրբ Աթանասիոս ''Άγιος Αθανάσιος''
* Սուրբ Ղիորղոս ''Άγιος Γεώργιος''
* Սուրբ Տիմիթրիոս ''Άγιος Δημήτριος''
* Սուրբ Իոաննիս ''Άγιος Ιωάννης''
* Սուրբ Նիքոլաոս ''Άγιος Νικόλαος''
* Ալքիոնիտես կղզիներ ''Αλκυονίδες νήσοι''
* Ապելոս ''Άμπελος''
* Ափսիֆիա ''Αψηφιά''
* Տասքալիօ ''Δασκαλιό''
* Փրասուտի ''Πρασούδι''
* Թրիզոնիա ''Τριζόνια'' (το μόνο κατοικήσιμο, από όλα τα νησιά του Κορινθιακού)
* Ցարուհի ''Τσαρούχι''
<ref>[http://www.greceantique.net/le-golfe-de-corinthe.php Կորնթոսին Ծոցը{{ref-fr}}]</ref> <ref>[https://www.gefyra.gr/ Ռիօ-Անտիռիօի կամուրջը, պաշտօնական կայքէջ{{ref-el}}]</ref> <ref>[https://www.ancientgreecereloaded.com/files/ancient_greece_reloaded_website/wars_and_battles/corinthian_war_gr.php Կորնթեան Պատերազմը {{ref-el}}]</ref> <ref>[http://www.italicapress.com/index513.html Լեփանտոյի պատերազմը {{ref-el}}]</ref><ref>[https://www.arcgis.com/apps/Cascade/index.html?appid=b6db7d59deca4d38bb38e2ee633a9a59 Կորնթոսի Ծոցը{{ref-el}}]</ref><ref>[https://pergamos.lib.uoa.gr/uoa/dl/frontend/file/lib/default/data/1333475/theFile/1333483 Յունաստանի Քափոտիսթրիաքօ համալսարան, Երկրաբանութեան Բաժին․ Կորնթոսի Ծոցին երկրաշարժի ցնցումները{{ref-el}} ]</ref>
== Ծանօթագրութիւններ ==
{{Ծնթ․ցանկ}}
== Արտաքին յղումներ ==
# [https://en.wikipedia.org/wiki/Corinthian_War Կորնթեան Պատերազմը]{{ref-en}}
# [https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%93%CE%AD%CF%86%CF%85%CF%81%CE%B1_%CE%A1%CE%AF%CE%BF%CF%85_%E2%80%93_%CE%91%CE%BD%CF%84%CE%B9%CF%81%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85 Ռիօ-Անտիռիօին կամուրջը]{{ref-el}}
# [https://fr.wikipedia.org/wiki/Isthme_de_Corinthe Կորնթոսի Ջրանցքը]{{ref-fr}}
# [https://en.wikipedia.org/wiki/Battle_of_Lepanto Լեփանտօին պատերազմը]{{ref-en}}
# [https://www.trizonia.gr/ Թրիզոնիա․ Կորնթոսի Ծոցին միակ բնակուած կղզեակը] {{ref-el}}
| |||