«Համբարձում Առաքելեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ մանր-մունր, փոխարինվեց: → (192)
No edit summary
Տող 1.
{{ԱՀ}}
'''Առաքելեան Համբարձում'''․ Հայ գրագէտ-հրապարակախօս ծն․ [[Շուշի|Շուշում]] [[1855]] [[մայիս]] ամսին․ 8 տ․ հասակում ծնողները նրան շուշու կուսանաց վանքի ուսուցչուհիների խնամքին յանջնեցին, որտեղ նա կարդալ-գրել սովորելով, [[1865]]-ին իր ծնողների հետ թաւրիզ տեղափոխուեցաւ և այնտեղ երկու տարի ուսաւ հայոց ուսումնարանում,իսկ յետոյ սկսեց պա րապել տնայի ուսուցրչների մօտ։ [[1874]]-ին նա կրկին շուշի գնաց և սկսեց պատրաստուել, որի արդիւնքն այն եղաւ , որ [[1877]]-ին Բագուի ռԷալական ուսումնարանի Ե․ դաս․ ընդունուեցաւ [[1879]]-ին աւարտելով, գնաց [[Մոսկվա|Մոսկուա]] և մտաւ Պետր․ րազում․ ակադեմիա, սակայն Հայրը մեռնելով հանգամանքները նրան ստիպեցին [[1881]]-ին շուշի վերադառնալ, ուր Գէորգ Դ․ կաթողիկոսի կոնդակով թեմական և օրորդաց դպրոցների տեսուչ նշանակուեցաւ։ Նա այդ պաշտօնը վարեց մի տարի և այն էլ ձրիաբար; [[1882]]թ․ մասնակցեց հայոց առաջին (և վերջին) ուսուցչական ժողովին, որ տեղի ունեղաւ Տփխիսում։ Ինչպէս [[1884]]-[[1885|85]], այդպէս էլ [[1892]]թ․ նա մասնակցեց կաթողիկոսական ընտրութիւններին իբրև աշխարհական պատգամաւոր [[Պարսկաաստան]]ի և հնդկաստանի թեմի։ Հ․ Առ․ ջանքերով հիմնուեցաւ Շուշում Կովկասեան հայոց [[Բարեգործական ընկերություն|Բարեգործական ընկերութեան]] ճիւղը, և նա մի քանի տարի նոյն ճիւղի նախագահի և քարտուղարի պաշտօնները վարեց; [[1892]]-[[1898|98]] կովկ․ հայոց բարեգ․ ընկ․ քարտուղարի պաշտօնը վարեց։ [[1880]] թ․ հանգ․ Գաբրիէլ Միրզոյեանցի և օր․ Ն․ Տէր-Մակոսեանի հետ հիմնեց տփխիս Հայոց հրատարակչական ընկ․ և 6 տարի խմբագրական մասնաժողովի անդամ եղաւ։[[1900]]թ․ Պարսկաստանի կենդրոնական կրթական յանձնաժողովի անդամ ընտրուեցաւ։ Հ․ Ա-ի դրական գործունէութիւն սկսում է [[1872]] թուականից, երբ նա սկսեց թաւրիգից թղթակցել «մշակ»։ Այնուհետև նա շարունակեց փոքրիկ ընդհասումներով, տալով հասարակական- բանասիրական և մատենախօսական յօդուածներ, իսկ [[1893]]թ սկսեց «մշակ»-ում առաջմորդող յօդուածներ գրել;
{{Արևելահայերեն|Համբարձում Առաքելյան}}
'''Համբարձում Առաքելեան (Շահրիար)''' ([[1855]] թ. [[Շուշի]] — [[1918]] թ. [[Թիֆլիս]]), հայազգի լրագրող, գրող, հասարակական գործիչ։ Հայ գաղթականներու օգնութեան կոմիտէի ([[1915]]) եւ Հայ Ժողովրդական կուսակցութեան հիմնադիր։
 
Կրթութիւնն ստացած է [[Շուշի]]իի, ապա՝ [[Պաքու|Պաքու]]ի մէջ, այնուհետեւ՝ [[Մոսկուա]]յի մէջ։ Ետքը տեղափոխուած է [[Թիֆլիս]], ուր խմբագրած է [[Մշակ թերթ]]ը [[Գրիգոր Արծրունի]]ի հետ։ Ան մասնակցած է [[Հաագա]]յի Խաղաղութեան կոնֆերանսին, ուր եւ բարձրացած է [[Օսմանեան կայսրութիւն|Օսմանեան Կայսրութեան]] հայաբնակ տարածքներուն բարեփոխումներ կատարելու անհրաժեշտութեան հարցը։
 
Մասնակցած է [[Հոկտեմբերեան հեղափոխութիւն|Հոկտեմբերեան հեղափոխութեան]], զոր այդ ժամանակ ալ սպանուած է։
 
== '''Աշխատակցել Աշխատակցեած է''' ==
հայկականՀայկական աշխարհԱշխարհ», «Հայրենիք», «Գործ»,«ԱրևելքԱրեւելք»։
 
=== '''Թարգմանել է''' ===
== Թարգմանած է ==
*Առողջապահական ընթերցանութիւն նեղ եւ խոնաւ ընկարաններիընկարաններու մասին Տ․ [[1880]]։
*Վիլհելմ Տէլլ Տ․ [[1892]]։
*Քսան վէպիկներ եւ զրոյցներ Գի դըՏը մօպասնիՄօպասնի Տ․ [[1897]]։
 
== Անտիպ ==
 
*«Քրիստոնէական խարհագրութիւնը։խարհագրութիւնը»
*«Հայաստանի Աշխարհագրութւն եւ Հայրենագիտութիւն»
*«Պատմութիւն Պարսից։Պարսից»
*«Պատմութիւն Թիւրքիայի» ևեւ այլն։
 
=== '''Անտիպ'''Աղբիւրներ ===
* Concise Armenian Encyclopedia, Ed. by acad. K. Khudaverdyan, [[Երևան|Yerevan]], 1990, Vol. 1, էջ. 145-146.
 
{{DEFAULTSORT:Առաքելյան, Համբարձում}}
*Քրիստոնէական խարհագրութիւնը։
*Հայաստանի աշխարհագրութիուն եւ հայրենագիտութիւն։
*Պատմութիւն Պարսից։
*Պատմութիւն Թիւրքիայի և այլն։
 
[[Կատեգորիա:Վիքիպեդիա:Արևմտահայերեն1855 հոդվածներծնունդներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:1918 մահեր (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Շուշի ծնածներ]]
[[Կատեգորիա:Թիֆլիս մահացածներ]]
[[Կատեգորիա:Հայ լրագրողներ (արւմտ․)]]
[[Կատեգորիա:Հայ քաղաքական գործիչներ (արւմտ․)]]