«Ռուսիա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
→Նախապատմութիւն: մ.թ.այ - Ք.Ա. |
|||
Տող 85.
[[Պատկեր:Peter der-Grosse 1838.jpg|մինի|[[Պետրոս Մեծ]]]]
[[1721]] թուականին Ռուսակաստանի թագաւոր [[Մեծն Պետրոս]]ը իրեն [[կայսր]] կը հռչակէ, որմէ ետք կը սկսի Ռուսաստանի պատմութեան ամենահարուստ՝ կայսերական էջը, որ կը տեւէ 2 դար՝ մինչեւ [[1917]] թուականի [[Փետրուարեան յեղափոխութիւն]]ը եւ [[Ռուսաստանի Հանրապետութիւն|Ռուսաստանի Հանրապետութեան]] հռչակումը։
[[Պատկեր:DvortsovajaploštšadDSCN0606.JPG|մինի|
Ռուսաստանը կայսրութիւն հռչակուած է [[Շուէդիա|շուետիա]]յի եւ Ռուսաստանի միջեւ տեղի ունեցած [[Հիւսիսային պատերազմ]]ի արիւնքին, որուն ռուսերը փայլուն յաղթանակ տարած էին, եւ Պետրոս կայսեր խօսքով, բացած էին «պատուհան դէպի Եւրոպա»<ref>[http://elib.ispu.ru/library/history/index.html elib.ispu.ru]</ref>։ Խօսքը դէպի ծով ելքի մասին է։ [[
Պետրոս Մեծին կը յաջորդէ իր կինը՝ [[Եքաթերինա I]]-ը ([[1725]]-[[1727]]), ապա իր թոռը՝ [[Պետրոս II]]-ը ([[1727]]-[[1730]]): Վերջինիս օրով կարճ ժամանակով մայրաքաղաքը կը տեղափոխուի [[Մոսկուա]]: Ապա ռուսական գահին կը բարձրանայ Պետրոս Մեծ կայսեր եղբօր՝ [[Իվան V]]-ի դուստրը՝ Աննա Իոանովնան ([[1730]]-[[1740]]):
Ռուսական կայսրութիւնը բարգաւաճման ու զարգացման նոր էջ կը բանայ [[18-րդ դար]]ուն` [[Ելիզաւէտայ I|ելիզաւէտայ I Պետրովնայ]] ([[1741]]-[[1761]]) եւ [[Եքաթերինա II Մեծ]] ([[1762]]-[[1796]]) կայսրուհիներու օրով: Ռուսաստանը վերջնականապէս կը հաստատուի [[Եւրասիայ]] մայրցամաքի հիւսիսային ափերուն եւ կը շարժի դէպի կեդրոնական շրջաններ: Դեռեւս Պետրոս Մեծի ժամանակներէն կը ծրագրուէր արշաւանքներ կատարել [[Օսմանեան կայսրութիւն|օսմանեան կայսրութեան]] եւ [[Իրան]]ի վրայ, ամրապնդել դիրքերը [[Միջին Ասիա|Միջին Ասիոյ]] եւ [[Հեռաւոր Արեւելք]]ի մէջ։ Մայրաքաղաք
[[Պատկեր:Carle Vanloo, Portrait de l’impératrice Élisabeth Petrovna (1760).jpg|մինի|ձախից|[[Ելիզավետա I]] ([[1741]]-[[1761]])]]
[[Պատկեր:Profile portrait of Catherine II by Fedor Rokotov (1763, Tretyakov gallery).jpg|մինի|[[Եքաթերինա II Մեծ]] ([[1762]]-[[1796]])]]
Եքաթերինա II կայսրուհիի օրով Ռուսաստանը դիւանագիտական կապեր կը հաստատէ եւ կը խորացնէ [[Ճաբոնիա]]յի, [[Չինաստան]]ի, ինչպէս նաեւ` [[Անգլիա]]յի, [[Պրուսիա]]յի ու [[Ֆրանսա]]յի հետ: Մեծ նուաճումներ կ’արձանագրուի մշակոյթի ու գիտութեան բնագաւառներուն մէջ։
[[1768]] թուականին կը սկսի ռուս-թրքական պատերազմը: Անոնցմէ 4-րդ պատերազմն էր Օսմանեան կայսրութեան դէմ. միւս երեքը տեղի ունեցած էին ([[1568]]–[[1570]]), ([[1676]]–[[1681]]) եւ ([[1686]]–[[1700]]) թուականներուն եւ էական տարածքային կամ տնտեսական փոփոխութիւններ չէին բերած Ռուսաստանի կեանքի ընթացքին: 6 տարի տեւած պատերազմի ([[1768]]-[[1774]]) ընթացքին ռուսերը կը գրաւեն [[Ղրիմ]]ը, [[Սեւ Ծով|Սեւ ծովու]] հիւսիսային ափերը, [[Հիւսիսային Կովկաս]]ը: Կայսրութեան սահմաններուն մէջ կը մտնէ [[Ազովի ծով]]ը եւ ռուսերը ելք կ’ունենան արդէն ոչ միայն [[Կասպից ծով|կասպից]], այլեւ՝ Սեւ ծով: Անոր հետ Ռուսաստանը վերջնականապէս կը դադարի ցամաքային պետութիւն ըլլալէ, եւ ելք կ’ունենայ դէպի հարաւային երկիրներ: [[Պուլղարիա|Պուլղարիոյ]] Քիւչուկ Կայնարջի գիւղին մէջ կը կնքուի հաշտութեան պայմանագիր, ըստ որուն թրքական սուլթանը կը հրաժարի վերոնշեալ տարածքներէն եւ [[Ղրիմի խանութիւն]]ը կը յանձնէ Ռուսաստանի հովանաւորութեան: Բացի այդ՝ ռուսական ռազմական ու առեւտրական նաւերուն Սեւ ծովուն մէջ ազատ երթեւեկելու իրաւունք կը տրուի:
| |||