|
[[Պատկեր:Hayk statue.JPG|300px|մինի|աջից|'''Հայկ Նահապետ''']]
'''Հայկ նահապետ''' (նաեւ '''Հայկ թագաւոր'''<ref>[http://giteliq.am/pdf/Paris-Herouni-Hayer@-ev-Hnaguyn%20Hayastan@.pdf Պարիս Մ․ Հերունի, Հայերը և հնագույն Հայաստանը (Հիմքերը հայոց)։ Արխաեաստղագիտություն։ Լեզվաբանություն։ Հնագույն պատմություն, Երևան, Տիգրան Մեծ, 2006 թ․, 320 էջ։]</ref> Հայկ դիւցազն), առասպելական հերոս, հայոց անուանադիր նախնին։ [[Մովսէս ԽորենացինԽորենացի]] իր «Հայոց պատմութիւն» աշխատանքին մէջ գրի առնուածառած աւանդազրոյցին մէջ անորզինք կ’անուանէկ'անուանէ նախահայր, ազգապետ։ Աստուածաշունչին համաձայն՝ ՀայկըՀայկ Հաբէթի սերունդներէն էր եւ այդ պատճառով երբեմն կ’անուանուիկ'անուանուի Հաբէթոսթեան Հայկ։
Ըստ [[ՄովսեսՄովսէս Խորենացի|Մովսէս ԽորենացիԽորենացիի]]ի, ՀայկըՀայկ [[Նոյ]]ի սերունդէն է՝ աւագ որդի Հաբէթէն,: ՀայկըՀայկ Նոյի 5-րդ սերունդն է՝ Հաբէթ (''Japheth''), Գամեր (''komer''), Թիրաս (''Tiras''), Թորգոմ (''Tokarmah'') եւ Հայկ (''Haig'')։
Մ. ԽորենացինԽորենացի «Պատմութիւն Հայոց»-ին մէջ կը գրէ, որ ՀայկըՀայկ ապստամբեցաւկ'ապստամբի Բաբելոնի[[Բաբելոն]]<nowiki/>ի տիրակալ Բելի (Belus/Belos) դէմ, [[Վանայ լիճիլիճ]]<nowiki/>ին մօտ: ՀայկըՀայկ պատերազմեցաւպատերազմելով Բելի դէմ, ջարդեցկը ջարդէ անոր զօրքը, սպաննեցկը սպաննէ զայնզինք եւ դրաւհիմը կը դնէ հայոց պետութեան հիմքը, ըստորմէ այդ՝ետք՝ մեր երկիրը կոչուեցաւկը կոչուի ՀԱՅՔ։
[[XI դար]]ու վրայ պատմիչ Լեոնտի Մրովելուին վրացիներու ծագումը ներկայացնելով կը նշէ որ, Հայկը որդին է Թորգոմի։ Ըստ նոյն պատմիչին՝ Թորգոմը ունէր 8 զաւակ։ Կովկասեան բոլոր ժողովուրդները, ըստ անոր, սերած են Թորգոմի զաւակներէն, անոնց մէջ առաջինը հայերու նախահայր Հայկն է, երկրորդ զաւակը՝ վրացիներու նախահայր Քարթլոսն է (Kartlos), ապա՝ աղուաններու եւ միւսներու։ Վրացիները Հայաստանը կ’անուանեն Սոմխեթի (Սոմխիթի)։ Այս անուանումը վրացի եւ հայ ուսումնասիրողները լուրջ ուսումնասիրած են, սակայն անոնց եզրակացութիւնները բաւարար չեն եւ համահունչ չեն՝ ինչպէս Մ. Խորենացիի, այնպէս ալ [[Լ. Մրովելու]]իի կողմէն յիշատակուող Հայկ/Հայոս անուան եւ Հայաստան երկիրի անուան ծագման աւանդաբանութեան հետ։ Համաձայն նոր տեսակէտի՝ Սոմխեթի (Սոմխիթի) անուանումը պէտք է հասկնալ որպէս «Արեւի կամ արեւելեան խեթեր»։ ▼
▲[[XIԺա. դար]]ուդարու վրայվրացի պատմիչ Լեոնտի ՄրովելուինՄրովելուի վրացիներու ծագումը ներկայացնելով կը նշէ , որ , ՀայկըՀայկ որդին է Թորգոմի։ Ըստ նոյն պատմիչին՝ ԹորգոմըԹորգոմ ունէր 8 զաւակ։ Կովկասեան բոլոր ժողովուրդները, ըստ անոր, սերած են Թորգոմի զաւակներէն, անոնց մէջ առաջինը հայերու նախահայր Հայկն է, երկրորդ զաւակը՝ վրացիներու նախահայր Քարթլոսն է ( ''Kartlos ''), ապա՝ աղուաններու եւ միւսներու։ուրիշներու։ Վրացիները Հայաստանը կ’անուանենկ'անուանեն Սոմխեթի (Սոմխիթի)։ Այս անուանումը վրացի եւ հայ ուսումնասիրողները լուրջ ուսումնասիրած են, սակայն անոնց եզրակացութիւնները բաւարար չեն եւ համահունչ չեն՝չեն եղած՝ ինչպէս Մ. Խորենացիի, այնպէս ալ [[Լ. Մրովելու]]իի կողմէնկողմէ յիշատակուող Հայկ/Հայոս անուան եւ [[Հայաստան ]] երկիրի անուան ծագման աւանդաբանութեան հետ։ Համաձայն նոր տեսակէտի՝ Սոմխեթի (Սոմխիթի) անուանումը պէտք է հասկնալ որպէս «Արեւի կամ արեւելեան խեթեր»։
== Բնութագրում ==
ՀայկըՀայկ հաղթանդամյաղթանդամ եւ վայելչակազմ ռազմիկ–առաջնորդռազմիկ-առաջնորդ էր։ Անոր զէնքերը՝ թուրը, նետնետը եւ աղեղը օժտուած էին գերբնական հատկութիւններով։յատկութիւններով։
== Հայկ եւ Բել ==
| 