«Քերքիրայի հայերը» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն
Content deleted Content added
HoMen (քննարկել | Ներդրումներ) No edit summary |
No edit summary |
||
Տող 1.
[[Պատկեր:CorfouSatellite.jpg|մինի|<blockquote>Քերքիրա</blockquote>]]
'''Քերքիրայի հայերը''', 16-րդ դարէն հայեր ապրած են [[Քերքիրա, (կղզի)|Քերքիրա]]։ Քերքիրա․ կը գտնուի [[Յոնիական ծով|Յոնիական Ծովուն]] մէջ, [[Յունաստան|Յունաստանի]] հիւսիսային եւ արեւմտեան ծայրամասի ամենամեծ կղզիներէն։
Հայերուն հետքերուն փաստը այժմ կայ միայն անուանակոչումներով այն բոլոր վայրերուն, ուր հայերը բնակած ու գործած են։
Տող 10.
Փոքր Ասիոյ եւ արեւելեան Թրակիոյ շրջաններէն հայ գաղթականներուն մեծ հոսքը շուրջ մէկ ու կէս միլիոն (յոյն գաղթականներուն հետ), տեղի կ'ունենայ [[1922 թուական|1922]]-ի ամրան եւ աշնան (յունական բանակի նահանջին հետ)։
[[Քերքիրա, (կղզի)|Քերքիրա]] կը հաստատուին 3․000 հայեր եւ 5․000 որբեր վատառողջ պայմաններու մէջ։ Կղզին պատրաստ չէր եւ յարմարութիւնները չունէր այսքան մեծ թիւով գաղթականներ ընդունելու համար։ Շուտով որբերուն մեծ մասը կը փոխադրուի այլ երկիրներ
==== Հոգատարութիւն ====
Տող 22.
=== Քերքիրայի հայ համայնքի ստեղծում ===
Հայ որբերուն եւ գաղթականներուն հետ կը ժամանեն նաեւ հայ մտաւորականութեան ծանօթ դէմքեր, որոնք կը ստանցնեն որբերուն հայեցի դաստիարակութիւնը եւ միաժամանակ տեղւոյն հայկական «կորիզ»ին հետ կը հիմնեն «Հայ համայնքին Մարմին»ը, որպէսզի առաջին հերթին կարգադրուին գաղթականներուն ձեւակերպութեան թուղթերը եւ անոնց բաժանուի կեդրոնէն հասած օգնութիւնը։ Անոնք են որ 1923 թուականին կղզին կը պտտին եւ կ՛արձանագրեն Քերքիրայի մէջ 1550 մինչեւ 1920-ի տասնամեակին Քերքիրայի հայերուն պատմութիւնը (''տես Թէօդիկ, 1924 տարեցոյց''<ref>
Այս մարմինը հետագային կը կազմակերպուի իբրեւ «Հայ Համայնքի Խորհուրդ»․ նախագահ՝ Գառնիկ Մոմճեան, գանձապահ Պօղոս Ծարուքեան եւ ատենադպիր՝ [[Գէորգ Կառվարենց]]։ Ապրիլ 11, [[1924 թուական|1924]]-ին Խորհուրդը Այիոն Թաքսիարհոն եկեղեցուոյ մէջ կը կազմակերպէ [[1915 թուական|1915]]-ի Ցեղասպանութեան զոհերուն յիշատակին ձեռնարկ, ուր ներկայ կը գտնուին հոծ բազմութիւն, տեղական պատկան մարմիններուն ներկայացուցիչները, օտար երկիրներու ներկայացուցիչներ՝ հիւպատոսներ։ Կեդրոնական դասախօսն է բանաստեղծ [[Վահան Թէքէեան|Վահան Թէքէյեան]]։ Կը մասնակցի Քերքիրա քաղաքապետութեան նուագախումբը եւ հայ որբերուն երգչախումբը։ նաեւ, Քերքիրայի եւ Փաքսոն Արքեպիսկոպող Աթինաղորաս, հայերուն տրամադրութեան տակ կը դնէ Իփափանտիս եկեղեցին, որպէսզի հայերը կատարեն [[Աւագ Շաբաթ|Աւագ Շաբթուան]] արարողութիւնները․ հայ գաղթականներուն հետ ժամանած էին նաեւ հայ հոգեւորականներ։
Տող 75.
[[1935 թուական|1935]]-ին հայ գաղթականներու մեծ թիւ մը կղզիէն կը մեկնի ու կը հաստատուի Մարսէյլ, [[Լիբանան]], [[Սուրիա]] եւ [[Ամերիկա]]։ Փոքր թիւ մըն ալ՝ Յունաստանի տարածքին հայահոծ քաղաքները։
[[1938 թուական|1938]]<nowiki/>ին
Այժմ, համայնքը, իր կազմակերպուած իմաստով գոյութիւն չունի։ Քերքիրա կան մէկ ձեռքի վրայ համրուած հայ ընտանիքներ։
Տող 83.
=== Այցելութիւն Արմենատես եւ Ռախթատես գիւղերը ===
1923 աշնան, Քերքիրայի հայ համայնքէն ուսուցիչներու խումբ մը Արմենատես գիւղը կ՛այցելէ։ Հոն, անոնք կ՛իմանան թէ հայկական հին համայնքի շառաււիղները կ՛ապրին քիչ մը աւելի անդին գտնուող Ռախթատես լեռնային հին գիւղին մէջ, ծովէն 1 ժամ հեռաւորութեամբ։ Գիւղին ուսուցիչը՝ Ս․ Քուրթելեսի ''Σ.
Հարուստ տեղացիները, անոնց կ՛աշխատցնեն իրենց ձիթենիներու անտառակներուն մէջ։ Կամաց կամաց գաղթականները կը կազմակերպուին գիւղերու մէջ, անոնց տալով իրենց ծննդավայրին անունը, ինչպէս՝ Արքատատես (Արքատիա-Պեղոպոնեզ), Տուքատես (Ալպանիա), Սֆաքերա (Կրետէ), եւայլն։ Հայերոը սկղբնական շրջանին կը հիմնեն Արմենատես գիւղը, սակայն ժամանակ մը ետք Խաչակիրներ Քերքիրա կը ժամանեն եւ կ՛ապրին Ռախթատոն բարձր բլուրին վրայ։ Արմենատես գիւղէն հայեր իբրեւ վարձկան զինուոր անոնց մօտ կը ծառայեն։ Երբ խաչակիրները Քերքիրայէն կը մեկնին, հայերը կը հաստատուին Ռախթատես, անոնց բնակարաններուն մէջ։
Տող 98.
<ref>[http://armenika.gr/koinotita/75-istoria-paroikias/576-i-parousia-ton-armenion-ston-elladiko-xoro Հայերուն ներկայութիւնը Քերքիրայի մէջ, Արմենիքա պարբերաթերթ, Յունուար-Մարտ 2014 թիւ 80 {{ref-el}}]</ref> <ref>[http://www.albertcohen.gr/images/event-2015-may-02/armenians-in-corfu.pdf Հայերը Քերքիրայի մէջ․ Համաշխարհացման հասարակութեան գաղթականներու եւ Ազնիւ Երամեանի յիշատակին{{ref-el}}]</ref> <ref>[http://pinakio.blogspot.com/2015/04/blog-post_38.html Հայ գաղթականներ Քերքիրա , 26-4-2015 Ο Σπυρίδων Χ. Μουρατίδης{{ref-el}}]</ref> <ref>[https://armenika.gr/koinotita/127-koinotites/513-oi-armenioi-sthn-kerkura Քերքիրայի Հայերը․ 5 դարուան պատմութիւն, Արմենիքա պարբերաթերթ{{ref-el}}]</ref> <ref>[https://armenika.gr/koinotita/127-koinotites/513-oi-armenioi-sthn-kerkura Քերքիրայի Հայերը․ 5 դարուան պատմութիւն, Արմենիքա պարբերաթերթ{{ref-el}}]</ref> <ref>[http://tert.nla.am/archive/HAY%20GIRQ/Ardy/1921-1950/amenuntarecuyc_1924.pdfԹէոդիկ տարեցոյց, 1924, Յունաստանի հայ գաղութը 234 -276, Քերքիրա 272-276]</ref><ref>[https://greece.terrabook.com/corfu/page/rachtades/ Ռախթատես, Քերքիրա, հայակական ծագումով գիւղ մը{{ref-en}}]</ref>
==
* [[Քեֆալոնիայի հայերը]]
* [[Սիրոս (կղզի)|Սիրոս․ ''Հայ որբերը եւ Near East Relief Որբանոցը'']]▼
* [[Կորնթոս|Կորնթոս՝ Հայերու ներկայութիւնը Կորնթոս]]▼
* [[Փաթրայի հայերը]]▼
* [[Սելանիկի հայկական գաղութը]]▼
* [[Քոքինիոյ հայկական գաղութ|Քոքինիոյ հայկական գաղութը]]▼
== Ծանօթագրութիւններ ==▼
▲[[Սիրոս (կղզի)|Սիրոս․ ''Հայ որբերը եւ Near East Relief Որբանոցը'']]
{{Ծնթ․ցանկ}}▼
▲[[Կորնթոս|Կորնթոս՝ Հայերու ներկայութիւնը Կորնթոս]]
▲[[Փաթրայի հայերը]]
▲[[Սելանիկի հայկական գաղութը]]
▲[[Քոքինիոյ հայկական գաղութ|Քոքինիոյ հայկական գաղութը]]
== Աղբիւրներ ==
* Ամենուն Տարեքիրքը, 1960, [[Կարօ Գէորգեան]]
▲== Ծանօթագրութիւններ ==
▲{{Ծնթ․ցանկ}}
== Արտաքին յղումներ ==
# [https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A0%CE%AD%CF%84%CF%81%CE%BF%CF%82_%CE%92%CF%81%CE%AC%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CF%82_%CE%91%CF%81%CE%BC%CE%AD%CE%BD%CE%B7%CF%82 Փեթրոս Վրայլաս Արմենիս, քաղաքագէտ եւ լրագրող]{{ref-el}}
|