«Յակոբ Գազազեան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎top: clean up, replaced: վախճանի → մահուան using AWB
No edit summary
Տող 1.
{{Տեղեկաքարտ Անձ}}
'''Յա­կոբՅակոբ Փա­շանՓաշան Գազազեան''' ([[1831]] - [[1891]]{{ԱԾ}}), տնօրէն եւ երեսփոխան:
| անուն ազգանուն =
| բնագիր ԱԱՀ =
| պատկեր =
| չափ =
| նկարագրութիւն =
| ծնած է = [[1831]] -
| ծննդավայր =
| վախճանած է = [[1891]] (60 տարեկան հասակին)
| մահուան վայրը =
| քաղաքացիութիւն =
| հպատակութիւն =
| ազգութիւն =
| ալմա մատեր =
| կրօնք =
| ազդուած է =
| ազդած է =
| գրքեր =
| աշխատանք = Տնօրէն եւ երեսփոխան
| կարողութիւն =
| մասնագիտութիւն =
| ամուսին =
| ծնողներ =
| երեխաներ =
| պարգեւներ և մրցանակներ =
| կայքէջ =
| ստորագրութիւն =
}}
'''Յա­կոբ Փա­շան Գազազեան''' ([[1831]] - [[1891]]), տնօրէն եւ երեսփոխան:
 
== Կեանք եւ Գարծունէութիւն ==
ծնած էր 1831-ին: Եղած է բարձր կր­թու­թեանկրթութեան տէր. [[Ֆրանսերէն|ֆրան­սե­րէ­նիֆրանսերէնի]] ու թր­քե­րէ­նիթրքերէնի հմուտ պե­տա­կանպետական յարգ­ուածյարգուած պաշ­տօն­եայպաշտօնեայ մը: Երիտասարդութեան շր­ջա­նինշրջանին նախ կը վա­րէվարէ [[Օսմանեան Կայսրութիւն|Օս­ման­եանՕսմանեան]] Դրա­մա­տանԴրամատան ([[Պանք Օթոմանի Գրաւում|Պանք Օթօ­մանՕթօման]]) թարգ­մա­նութ­եանթարգմանութեան բաժի­նիբաժինի տնօ­րէ­նու­թիւնըտնօրէնութիւնը, ապա` երբ սուլ­թանսուլթան Հա­միտՀամիտ գահ կը բարձ­րա­նայբարձրանայ, Օս­ման­եանՕսմանեան Ա. խորհր­դա­րա­նիխորհրդարանի երես­փո­խաներեսփոխան կ՛ընտրուի<ref>{{cite web | url=http://cl.hayernaysor.am/%D5%A1%D6%80%D6%87%D5%B4%D5%BF%D5%A1%D5%B0%D5%A1%D5%B5%D5%A5%D6%80%D5%A5%D5%B6-%D5%BF%D5%A1%D6%80%D6%85%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%A1%D5%AF-%D5%A2%D5%A1%D5%B5%D6%81-%D5%AB%D6%80%D5%A1%D6%82-%D5%BD%D5%B8/ | title=Յակոբ Փաշա Գազազեան}}</ref>: Մաս կը կազ­մէկազմէ նա­եւնաեւ Պե­տա­կանՊետական Խոր­հուր­դինԽորհուրդին:
 
Այն­քանԱյնքան պար­կեշտպարկեշտ ու վս­տա­հե­լիվստահելի անձ­նա­ւո­րու­թիւնանձնաւորութիւն մըն կ՛ըլլայ որ` շու­տովշուտով, սուլ­թա­նինսուլթանին անձ­նա­կանանձնական գան­ձե­րունգանձերուն «Բա­րե­կար­գիչԲարեկարգիչ Յանձ­նա­ժո­ղովՅանձնաժողով»ին ան­դամանդամ կը դարձնեն զինք: Աւե­լիԱւելի ուշ` իրեն կը վս­տահ­ուիվստահուի սուլ­թա­նինսուլթանին «Անձ­նա­կանԱնձնական գան­ձերգանձեր»ու տնօ­րէ­նիտնօրէնի պաշ­տօ­նըպաշտօնը, 1879-ին: Կարճ ժամանակ անց այս «տնօրէն»-ի կարգավիճակը [[Սուլթան Ապտիւլ Համիտ|Համիտի]] իսկ որոշումով շուտով նախարարութեան կը վերածուի, ու Գազազեան փաշան ատոր անդրանիկ նախարար կը նշանակուի<ref>{{cite web | url=http://www.kantsasar.com/news/?p=2910 | title=ՅԱ­ԿՈԲՅԱԿՈԲ ՓԱ­ՇԱՓԱՇԱ ԳԱ­ԶԱԶ­ԵԱՆԳԱԶԱԶԵԱՆ}}</ref>:
 
Յակոբ փաշային թելադրանքով` երկրին տարածքին բազմաթիւ լքեալ գոյքեր Անձնական Գանձերու Նախարարութեան անունին կ՛արձանագրուին: Կարճ ժամանակի ընթացքին` սուլթանին հասոյթները աննախընթաց աճ կ՛ապրին:
Յա­կոբ փա­շա­յին թե­լադ­րան­քով` երկ­րին տա­րած­քին բազ­մա­թիւ լք­եալ գոյ­քեր Անձ­նա­կան Գան­ձե­րու Նա­խա­րա­րու­թեան անու­նին կ՛ար­ձա­նագր­ուին: Կարճ ժամանակի ըն­թաց­քին` սուլ­թա­նին հա­սոյթ­նե­րը ան­նա­խըն­թաց աճ կ՛ապ­րին:
 
Սուլ­թա­նՍուլթան կը գնա­հա­տէգնահատէ Գա­զազ­եանԳազազեան փա­շա­յիփաշայի հաշ­ուա­պա­հա­կանհաշուապահական ման­րակր­կիտմանրակրկիտ հս­կո­ղու­թիւնըհսկողութիւնը ու անոր կը վս­տա­հիվստահի նա­եւնաեւ երկ­րիներկրին ելեւմ­տիցելեւմտից նա­խա­րա­րինախարարի պաշտօնը («Մա­լի­յէՄալիյէ»), [[1886]]-ին<ref>{{cite web | url=http://www.horizonweekly.ca/news/details/74784/print | title=Տարօրինակ, Բայց Իրաւ. Սուլթան Համիտի Անձնական Գանձերուն Հայ Վերակացուները}}</ref>: Յա­կոբՅակոբ փա­շափաշա դրա­մատ­նա­յինդրամատնային նո­րա­րա­րու­թիւն­ներնորարարութիւններ կը բե­րէբերէ, դրա­մա­տոմ­սիդրամատոմսի (չէք) կի­րար­կու­թեանկիրարկութեան կը ձեռ­նար­կէձեռնարկէ, երկ­րիներկրին ար­տա­քինարտաքին պարտ­քե­րուպարտքերու տո­կոս­նե­րըտոկոսները կը զեղ­չէզեղչէ: Թէ­եւԹէեւ պե­տա­կանպետական շր­ջա­նակ­նե­րուշրջանակներու մէջ նա­խան­ձող­ներնախանձողներ ու բան­սար­կու­ներբանսարկուներ ալ կ՛ու­նե­ցայկ՛ունեցայ, սա­կայնսակայն սուլ­թա­նըսուլթանը միշտ կը գնա­հա­տէգնահատէ զինք ու կը պար­գե­ւատ­րէպարգեւատրէ շքան­շան­նե­րովշքանշաններով:
 
Գա­զազ­եանԳազազեան փա­շա­յինփաշային հռ­չա­կըհռչակը կը հա­սնիհասնի մին­չեւմինչեւ [[Եւրոպա|Եւ­րո­պաԵւրոպա]], ու յա­ջոր­դողյաջորդող տա­րի­նե­րունտարիներուն եօ­թըեօթը եր­կիր­նե­րէերկիրներէ 30-ի չափ շքան­շան­նե­րուշքանշաններու ար­ժա­նիարժանի կը նկատ­ուինկատուի: Գոր­ծօնԳործօն տն­տե­սա­գէտտնտեսագէտ-դիւա­նա­գէտդիւանագէտ մըն եղած է, տե­ւա­բարտեւաբար կը մաս­նակ­ցած՝մասնակցած՝ պա­լա­տիպալատի արա­րո­ղա­կար­գա­յինարարողակարգային այ­ցե­լու­թիւն­նե­րունայցելութիւններուն եւ ընդունելութիւններուն: Բնաւ ան­տեսանտես չէ առ­ածառած իր հա­մայնքնհամայնքն ալ. իր միջ­նոր­դու­թիւն­նե­րովմիջնորդութիւններով եւ կա­րե­լիու­թիւն­նե­րովկարելիութիւններով` օգ­տա­կարօգտակար եղած է Ազգ. Պատր­ի­ար­քա­րա­նինՊատրիարքարանին ու պոլ­սա­հա­յու­թեանպոլսահայութեան:
 
[[1891]]-ին սուլ­թա­նինսուլթանին նուիրած նժոյգը իր մահ­ուանմահուան պատ­ճառպատճառ կը դառնայ: Ձին ար­կա­ծիարկածի կ՛են­թարկուիկ՛ենթարկուի եւ Յա­կոբՅակոբ փա­շափաշա կեան­քըկեանքը կը կորսն­ցնէկորսնցնէ, 60 տարեկան հասակին:
 
== Ծանօթագրութիւններ ==