«Վասա Նաւ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Չ →‎Արտաքին Յղումներ: replaced: [[Կատեգորիա: → [[Ստորոգութիւն: using AWB
No edit summary
Տող 1.
[[պատկեր:Vasa Warship XVIII century 10.jpg|right|300 px]]
'''Վասա (նաւ)''' «Ва́за» (նաեւ «Ва́са», {{lang-sv|}} Vasa), շուէտական ռազմական նաւ, որ ջուր իջած է [[1628]]-ի ամրան: Նաւը իր անունը ստացած է այդ ժամանակաշրջանի շուէտական թագաւորութեամ իշխող Վասա գերդաստանի պատիւին: Ըլլալով զուիցերիական [[նաւատորմ]]<nowiki/>ի մեծագոյն ու թանկարժեքթանկարժէք [[ռազմանաւ]]<nowiki/>երէն մէկը, «Վասան» պիտի դառնար անոր դրօշակակիրը, սակայն նախագծային սխալներու պատճառով նաւը շրջուեցաւ եւ խորտակուեցաւ, երբ առաջին անգամ՝ 10 (20) Օգոստոս, [[1628]]-ին դուրս եկաւ [[Սթոքհոլմ]]<nowiki/>ի նաւահանգիստ: [[1961]]-ին նաւը բարձրացաւ ջուրի յատակէն, ենթարկուեցաւ վերականգնման եւ ներկայիս կը ցուցադրուի իրեն համար յատուկ կառուցուած թանգարանին մէջ: «Վասան» XVII դարու աշխարհի միակ պահպանուած [[առագաստանաւ]]<nowiki/>ն է: «Վասայի» երկարութիւնը 69 մ. է, լայնքը՝ 11.7 մ.: Նախատեսուած էր, որ նաւուն վրայ պիտի ըլլայ 64 հրանօթ<ref>[http://proboating.ru/articles/design/ship-museum-vasa-sweden/ Корабль-музей Vasa – лучшая морская достопримечательность Стокгольма]. proboating.ru. Проверено 22 сентября 2016.</ref>:
'''Վասա (նաւ)'''
«Ва́за» (նաեւ «Ва́са», {{lang-sv|}} Vasa), շուէտական ռազմական նաւ, որ ջուր իջեցած է [[1628]]-ի ամրան: Նաւը իր անունը ստացած է այդ ժամանակաշրջանի շուէտական թագաւորութեամ իշխող Վասա գերդաստանի պատիւին:
Ըլլալով զուիցերիական [[նաւատորմ]]ի մեծագոյն ու թանկարժեք [[ռազմանաւ]]երէն մէկը, «Վասան» պիտի դառնար անոր դրօշակակիրը, սակայն նախագծային սխալներու պատճառով նաւը շրջուեցաւ եւ խորտակուեցաւ, երբ առաջին անգամ՝ 10(20) Օգոստոս, [[1628]]-ին դուրս եկաւ [[Սթոքհոլմ]]ի նաւահանգիստ: [[1961]]-ին նաւը բարձրացաւ ջուրի յատակէն, ենթարկուեցաւ վերականգնման եւ ներկայիս կը ցուցադրուի իրեն համար յատուկ կառուցուած թանգարանին մէջ: «Վասան» XVII դարու աշխարհի միակ պահպանուած [[առագաստանաւ]]ն է:
«Վասայի» երկարութիւնը 69 մ է, լայնքը՝ 11.7մ: Նախատեսուած էր, որ նաւուն վրայ պիտի ըլլայ 64 հրանօթ<ref>[http://proboating.ru/articles/design/ship-museum-vasa-sweden/ Корабль-музей Vasa – лучшая морская достопримечательность Стокгольма]. proboating.ru. Проверено 22 сентября 2016.</ref>:
 
== Շինարարութիւն ==
«Վասայի» պատմութիւնը սկսած է 16 (26) Յունուար, [[1625]]-էն, երբ [[Շուէտ]]<nowiki/>ի թագաւոր [[Կուստաւ II|Կուստաւ II Ատոլֆ]] զուեցիցերիական նաւատորմին մէջ նոր ռազմանաւ կառուցելու համար պայմանագիր ստորագրեց հոլանտացի նավաշինարար Հենրիխ Հիուպերթսոնի հետ: Ըստ թագաւորի մտայղացման, նոր նաւը պէտք է ըլլար Շուէտի թագաւորական նաւատորմի դրօշակակիրը: Այդ տարին, նաւի պատրաստման համար հատուած է մետ 16 հեքթար [[կաղին]]<nowiki/>ի անտառ՝ մօտ հազար ծառ: Թերեւս «Վասայի» շինարարութեան ընթացքին անոր տրուած է «թագաւորական նաւի» կոչում, ինչը կ'ընդգծէր անոր առանձնայատուկ կարգավիճակը: Նաւի կմախքը առատօրէն զարդարուած էր ոսկեզօծ փորագրուած ու ներկուած քանդակներով: «Վասայի» ստեղծման ներգրաւուած էին լաւագոյն աշխատողները՝ [[հուսն]]եր, [[Տարպին|դարբիններ]], նկարիչներ եւ այլն: Նոր նաւը հիացմունք եւ հպարտութիւն կ'առաջացնէր [[Սթոքհոլմ]]ի բնակիչներուն մօտ:
[[1627]]-ին նաւաշինարար [[Հենրիխ Հիուպերթսոնը|Հենրիխ Հիուպերթսոն]]<nowiki/>ը մահացաւ: «Վասայի» աշխատանքներուն մէջ անոր իրաւայաջորդը դարձաւ նաւաշինարար՝ [[Հէյն Եակոպսոնը|Հէյն Եակոպսոն]]<nowiki/>ը: Այդ թուականի աշնան նավընաւը իջեցաւ ջուր:
Թերեւս «Վասայի» շինարարութեան ընթացքին անոր տրուած է «թագաւորական նաւի» կոչում, ինչը կ'ընդգծէր անոր առանձնայատուկ կարգավիճակը: Նաւի կմախքը առատօրէն զարդարուած էր ոսկեզօծ փորագրուած ու ներկուած քանդակներով: «Վասայի» ստեղծման ներգրաւուած էին լաւագոյն աշխատողները՝ [[հուսն]]եր, [[Տարպին|դարբիններ]], նկարիչներ եւ այլն: Նոր նաւը հիացմունք եւ հպարտութիւն կ'առաջացնէր [[Սթոքհոլմ]]ի բնակիչներուն մօտ:
== ԱղետԱղէտ ==
[[1627]]-ին նաւաշինարար [[Հենրիխ Հիուպերթսոնը]] մահացաւ: «Վասայի» աշխատանքներուն մէջ անոր իրաւայաջորդը դարձաւ նաւաշինարար՝ [[Հէյն Եակոպսոնը]]: Այդ թուականի աշնան նավը իջեցաւ ջուր:
[[Պատկեր:Voyage of the Vasa Locator.svg|250px|left|մինի| «Վասայի» առաջին նաւարկութեան քարտէս, թիւերով նշուած են՝<br> 1- Վերֆ, ուր 1626-1628 թուականներուն կառուցուած է նաւը,<br> 2- Նաւի կայանատեղի՝ թագաւորական պալատին դիմաց, 1628-ի ամառ, <br> 3- Նաւի խորտակման վայր՝ 10 Օգոստոս 1628
== Աղետ ==
]]
[[Պատկեր:Voyage of the Vasa Locator.svg|250px|left||մինի| «Վասայի» առաջին նաւարկութեան քարտէս, թիւերով նշուած են՝
Օգոստոս 10 (20)-ին ամէն ինչ պատրաստ էր նաւարկութեան համար: Եղանակը պարզ էր, քամին՝ թոյլ, բայց մրրկալից: Տախտակամածի վրայ մօտ 100 մարդ կար՝ անձնակազմը, անոնց ընտանիքները՝ կիները եւ երեխաները (առաջին նաւարկութեան առիթով մեծ հանդիսութիւն կազմակերպուած էր, այդ պատճառով անձնակազմին թոյլատրուած էր իրենց հետ վերցնել բարեկամները): «Վասայի» առաջին նաւարկութեան ուղղութիւնը [[Սթոքհոլմ]]<nowiki/>ի հարաւ-արեւմուտքը գտնուող [[Էլվսնապպէն]] [[ռազմապազա]]<nowiki/>ն էր:
<br> 1- Վերֆ, ուր 1626—1628 թուականներուն կառուցուած է նաւը,
 
<br> 2- նաւի կայանատեղի՝ թագաւորական պալատին դիմաց, 1628-ի ամառ,
Նաւահանգստային քաղաքին մէջ հաւաքուած էր հոծ բազմութիւն, որոնք կը հետեւէին նաւի հեռանալուն: Երբ նաւը դուրս եկաւ բաց ծովախորշ, քամիի ուժեղ պոռթկումը լեցուց առագաստները եւ «Վասան» սկսեց ծռիլ քամիի կողմը, այնուհետհւայնուհետեւ ուղղուեցաւ եւ լողաց էլի մօտ 1300 մետր՝մեթր՝ հասնելով Սթոքհոլմի նաւահանգիստի մուտքին մօտ գտնուող [[Պեքհոլմըն կղզի]]: ԱյդտեղԱյդ տեղ, կղզիէն քանի մը հարիւր մեթր հեռաւորութեան վրայ, քամիի նոր ալիքը կրկին ծածկեց նաւը՝ այս անգամ աւելի ուժեղ: Ջուրը ներխուժեց հրազենայինհրազինային բաց անցքերէն, նաւը շրջուեցաւշրջեցաւ եւ սկսաւ սուզուիլ՝ բարձրացած առագաստներով եւ ծածանուող դրօշներով: Մինչ պիտի հասնէին օգնութեան նաւը հասցուց գրեթէ ամբողջովին անցնիլ ջուրին տակ: Փրկարարներուն միայն կը մնար փրկուածները հասցնել Սթոքհոլմի նաւահանգիստ: Հակառակ անոր, որ արկածը տեղի ունեցած էր ափին մօտ, ըստ տարբեր աղբիւրներու, մահացաւ՝ 50-ից 400 մարդ:
<br> 3- նաւի խորտակման վայր՝ 10 Օգոստոս 1628
== ԱղետիԱղէտի Պատճառներու Հետաքննութիւն ==
]]
Միայն երկու շաբաթ ետք «Վասայի» խորտակման ողբերգական լուրը հասաւ [[Շուէտ]]<nowiki/>ի արքայ [[Կուստաւ II|Կուստաւ II Ատոլֆին]], որ այդ ժամանակ կը գտնուէր [[Պրուսիոյ Թագաւորութիւն|Բրուսիոյ]] մէջ: Թագաւորը հեռագիր կ'ուղարկէ Սթոքհոլմ, ուր կ'ենթադրէ, որ նաւի արկածի պատճառ կրնար դառնալ յիմարութիւնն ու տգիտութիւնը եւ կը պահանջէր հետաքննութիւն կատարել ու պատժել մեղաւորները: Հետաքննութեան ընթացքին երեւան ելան շարք մը վարկածներ. նաւավարի հարբած վիճակը, հրանօթների ոչ յուսալի ամրեցումը եւ այլն: Այս վարկածներէն ոչ մէկը հաստատուեցաւ: Ի վերջոյ եզրակացուեցաւ, որ նաւի նախագծման մէջ եղած են սխալներ: Իսկապէս, «Վասա»ն ունէր չափազանց բարձր գտնուող ծանրութեան կեդրոն եւ շատ նեղ էր, հակառակ անոր, որ նաւաշինարարները թագաւորէն գաղտնի 2,5 մեթր աւելացուցած էին լայնութիւնը: Ատիկա յանգեցուցած էր նաւի անկայունութեան: [[Նաւաշինարար]]<nowiki/>ներու հարցաքննութիւնը նոյնպէս ոչ մէկ արդիւնք տուաւ: ՀԻմնական դժուարութիւնը այն էր, որ նաւի փաստացի շինարար [[Հենրիխ Հիուպերթսոն]]<nowiki/>ը մահացած էր աղետէն տարի մը առաջ: Նաւաշինարար [[Հէյն Եակոբսոն|Հէյն Եակոպսոն]]ը եւ նաւաշինարանի վարձակալ [[Առենտ տէ Կոտ]]<nowiki/>ը նշեցին, որ նաւը կառուցուած է այն չափերով, որ հաստատած է անձամբ թագաւոր [[Կուստաւ II|Կուստաւ II Ատոլֆ]]<nowiki/>ը: Եւ տախտակամածի վրայ եղած է այնքան քանակութեամբ հրանօթ, որքան նշուած է պայմանագիրով: Հետաքննութեան մէջ թագաւորը անձամբ ներգրաւել ոչ ոք համարձակեցաւ: Այդ պատճառով ոչ ոք մեղաւոր ճանչուեցաւ եւ ոչ մէկը դատապարտուեցաւ:
Օգոստոս 10(20)-ին ամէն ինչ պատրաստ էր նաւարկութեան համար: Եղանակը պարզ էր, քամին՝ թոյլ, բայց մրրկալից: Տախտակամածի վրայ մօտ 100 մարդ կար՝ անձնակազմը, անոնց ընտանիքները՝ կիները եւ երեխաները (առաջին նաւարկութեան առիթով մեծ հանդիսութիւն կազմակերպուած էր, այդ պատճառով անձնակազմին թոյլատրուած էր իրենց հետ վերցնել բարեկամները): «Վասայի» առաջին նաւարկութեան ուղղութիւնը [[Սթոքհոլմ]]ի հարաւ-արեւմուտքը գտնուող [[Էլվսնապպէն]] [[ռազմապազա]]ն էր:
Նաւահանգստային քաղաքին մէջ հաւաքուած էր հոծ բազմութիւն, որոնք կը հետեւէին նաւի հեռանալուն: Երբ նաւը դուրս եկաւ բաց ծովախորշ, քամիի ուժեղ պոռթկումը լեցուց առագաստները եւ «Վասան» սկսեց ծռիլ քամիի կողմը, այնուհետհւ ուղղուեցաւ եւ լողաց էլի մօտ 1300 մետր՝ հասնելով Սթոքհոլմի նաւահանգիստի մուտքին մօտ գտնուող [[Պեքհոլմըն կղզի]]: Այդտեղ, կղզիէն քանի մը հարիւր մեթր հեռաւորութեան վրայ, քամիի նոր ալիքը կրկին ծածկեց նաւը՝ այս անգամ աւելի ուժեղ: Ջուրը ներխուժեց հրազենային բաց անցքերէն, նաւը շրջուեցաւ եւ սկսաւ սուզուիլ՝ բարձրացած առագաստներով եւ ծածանուող դրօշներով:
Մինչ պիտի հասնէին օգնութեան նաւը հասցուց գրեթէ ամբողջովին անցնիլ ջուրին տակ: Փրկարարներուն միայն կը մնար փրկուածները հասցնել Սթոքհոլմի նաւահանգիստ: Հակառակ անոր, որ արկածը տեղի ունեցած էր ափին մօտ, ըստ տարբեր աղբիւրներու, մահացաւ՝ 50-ից 400 մարդ:
== Աղետի Պատճառներու Հետաքննութիւն ==
Միայն երկու շաբաթ ետք «Վասայի» խորտակման ողբերգական լուրը հասաւ [[Շուէտ]]ի արքայ [[Կուստաւ II|Կուստաւ II Ատոլֆին]], որ այդ ժամանակ կը գտնուէր [[Պրուսիոյ Թագաւորութիւն|Պրուսիոյ]] մէջ: Թագաւորը հեռագիր կ'ուղարկէ Սթոքհոլմ, ուր կ'ենթադրէ, որ նաւի արկածի պատճառ կրնար դառնալ յիմարութիւնն ու տգիտութիւնը եւ կը պահանջէր հետաքննութիւն կատարել ու պատժել մեղաւորները:
Հետաքննութեան ընթացքին երեւան եկաւ շարք մը վարկածներ . նաւավարի յարբած վիճակը, հրանօթների ոչ յուսալի ամրեցումը եւ այլն: Այս վարկածներէն ոչ մէկը հաստատուեցաւ: Ի վերջոյ եզրակացուեցաւ, որ նաւի նախագծման մէջ եղած են սխալներ: Իսկապէս, «Վասան» ունէր չափազանց բարձր գտնուող ծանրութեան կեդրոն եւ շատ նեղ էր, հակառակ անոր, որ նաւաշինարարները թագաւորէն գաղտնի 2,5 մեթր աւելացուցած էին լայնութիւնը: Ատիկա հանգեցուցած էր նաւի անկայունութեան:
[[Նաւաշինարար]]ներու հարցաքննութիւնը նոյնպէս ոչ մէկ արդիւնք չտուաւ: ՀԻմնական դժուարութիւնը այն էր, որ նաւի փաստացի շինարար [[Հենրիխ Հիուպերթսոն]]ը մահացած էր աղետէն տարի մը առաջ: Նաւաշինարար [[Հէյն Եակոբսոն]]ը եւ նաւաշինարանի վարձակալ [[Առենտ տէ Կոտ]]ը նշեցին, որ նաւը կառուցուած է այն չափերով, որ հաստատած է անձամբ թագաւոր [[Կուստաւ II|Կուստաւ II Ատոլֆը]]: Եւ տախտակամածի վրայ եղած է այնքան քանակութեամբ հրանօթ, որքան նշուած է պայմանագիրով:
Հետաքննութեան մէջ թագաւորը անձամբ ներգրաւել ոչ-ոք չհամարձակեցաւ: Այդ պատճառով ոչ-ոք մեղաւոր ճանչուեցաւ եւ ոչ-ոք դատապարտուեցաւ:
 
== XVII Դարուն Ջուրի Յատակէն Բարձրացման Փորձեր ==
«ՎասայիՎասա»յի խորտակումէն տարիներ ետք, քանի մը անգամ, փորձեր կատարուած են նաւը բարձրացնել ջուրի յատակէն: Յատկանշական է, որ այդ փորձերուն հիմնական պատճառը ոչ թէ բուն նաւի արժէքն էր, այլ՝ 64 թանկարժէք [[պրոնզ]]է [[թնդանօթ|թնդանօթներ]]ները<nowiki/>ը, որոնք խորտակուած էին անոր հետ:
 
Նաւի բարձրացման ծրագիրները շատ բազմազան էին, բայց անոնց մեծամասնութիւնը՝ անիրագործելի: Առաջարկուած տարբերակներէն միայն մէկ քանին ունէին որեւէ յաջողութեան կարելիութիւն: Մասնաւորապէս, նաւը փորձած էին ջուրին յատակէն քաշել դէպի [[Պեքհոլմեն կղզի]], որուն ափերէն արկածի վայրը մօտ հարիւր մեթր էր (աւելի ուշ, XX դարու կէսերուն, երբ «Վասան» բարձրացած է, անոր վրայ եղած է աւելի քան երկու տասնեակ խարիսխներ, որոնցմով փորձած են դուրս քաշել նաւը): Այդ փորձերը չեն յաջողած:
Նաւի բարձրացման ծրագիրները շատ բազմազան էին, բայց անոնց մեծամասնութիւնը՝ անիրագործելի: Առաջարկուած տարբերակներէն միայն մէկ քանին ունէին որեւէ յաջողութեան կարելիութիւն: Մասնաւորապէս, նաւը փորձած էին ջուրին յատակէն քաշել դէպի [[Պեքհոլմեն կղզի]], որուն ափերէն արկածի վայրը մօտ հարիւր մեթր էր (աւելի ուշ, XX դարու կէսերուն, երբ «Վասա»ն բարձրացած է, անոր վրայ եղած է աւելի քան երկու տասնեակ խարիսխներ, որոնցմով փորձած են դուրս քաշել նաւը): Այդ փորձերը չեն յաջողած: Երբ նաւի բարձրացման փորձերը յաջողութիւն չարձանագրեցին, հրանօթներու բարձրացման նպատակով հաւաքուեցհաւաքուեցաւ [[ջրասուզորդ]]ներու խումբ՝ [[Ալպերթ ֆոն Թրէյլեպենի]] գլխաւորութեամբ: Անոնք իրենց տրամադրութեան տակ ունէին միայն [[ջրասուզակային զանգ]]:
[[Պատկեր:Vasa-buvarharang.JPG|150px|մինի|Ալպերթ ֆոն Թրէյլեպենի ջրասուզակային զանգի պատճէնը, որ օգտագործուած է «Վասա» նաւէն 1664—16651664-1665 թուականներուն հրանօթներ բարձրացնելու նպատակով]]
Որպէսզի ջուրի մակերես բարձրանար մէկ հրանօթ, ջրասուզորդը պէտք էր իջներիջնէր ջուրի յատակը՝ մթութեան ու ցուրտ պայմաններու մէջ, միայնակ, օգտագործելով միայն՝ կարթ եւ մուրճ, կայմէն հեռացներ մօտ մէկ թոնթօն կշռող զէնքը եւ բարձրացներբարձրացնէր ջուրի մակերես: ԱյնուամենայնիՒԱյնուամենայնիւ, ջրասուզորդները կրցան կատարել այս դժուարին աշխատանքը եւ 1664-1665 թուականներու ընթացքին կրցան բարձրացնել 53 հրանօթ, հատ մը եւս բարձրացած է [[1683]]-ին:
== Որոնողական Աշխատանքները XX Դարուն ==
Հրանօթներու բարձրացումէն ետք, ջրասուզորդները կորսնցուցին իրենց հետաքրքրութիւնը «ՎասայիՎասա»յի հանդէպ: Նաւը մոռցուեցաւ, անգամ անհետացան անոր գտնուելու վայրի մասին տուեալները: Այդպէս շարունակուեցաւ մինչեւ XX դարու կէսերը, երբ «ՎասայիՎասա»յի պատմութեամբ՝ մասնաւոր կարգով, սկսաւ զբաղիլ 38-ամեայ ճարտարագէտ [[Անտըրս Ֆրանսէն]]<nowiki/>ը: Այդ ժամանակ ան [[Շուէտ]]ի XVII—XVIIIXVII-XVIII դարերու ռազմածովային պատմութեան մեծագոյն մասնագէտներէն էր, որ կը զբաղէր խորտակուած նաւերով: Ֆրանսէնը վստահ էր, որ նաւը լաւ պահպանուած է: Ատոր կրնային նպաստել [[Պալթիկ ծով]]<nowiki/>ին բնորոշ պայմանները՝ պայմանաւորուած ջուրի աղի քիչ քանակով, որ այնտեղ չկան նաւի ճիճուներ, որոնք աւելի աղի ջուրերու մէջ կ'ուտեն ամբողջ [[փայտ]]<nowiki/>ը: Երկար ժամանակ Ֆրանսէնը կ'ուսումնասիրէր հին [[քարտէս|քարտէսներ]]ներն<nowiki/>ն ու արխիւային տուեալները, այնուհետեւ՝ որոշելով նաւի մօտաւոր տեղը, սկսաւ որոնողական աշխատանքները: Ընդհանուր առմամբ ուսումնասիրութիւնները տեւած են աւելի քան 5 տարի: Հետագային Ֆրանսէնը կը յիշէր .
{{քաղվածք|«Հիմնականին ես կը բարձրացնէի ժանգոտած երկաթէ վառարաններ, կանացի հեծանիւներ, տօնածառներ եւ մահացած կատուներ ...»}}
25 Օգոստոս [[1956]]-ին որոնումները վերջապէս արդիւնք տուին: Մօտ 32 մեթր խորութեան վրայ Ֆրանսէն յայտնաբերեց նաւի փայտէ՝ լաւ պահպանուած տախտակամածը: Այսպիսով յայտնագործութիւնը հաստատուեցաւ: Այդ իրադարձութեան մասին 13 Սեպտեմբեր [[1956]]-ին սթոքհոլմեան «ԷքսպրէսԷքսբրէս» թերթին մէջ տեղադրուեցաւ հետեւեալ յօդուածը .
{{քաղվածք|«Սթոքհոլմի կեդրոնը՝ Պեկհոլմեն կղզիի մօտակայքին, յայտնաբերուած է հին նաւ մը: Մասնաւոր անձը 5 տարի զբաղած է հետազօտութեամբ, որպէսզի գտնէ նաւը»:}}
 
== Նաւի Հետազօտութեան Ու Բարձրացման Աշխատանանքներ ==
Նաւը ծովի յատակէն բարձրացած է 24 Ապրիլ [[1961]]-ին, իսկ 16 Օգոստոս [[1990]]-ին՝ [[Եուրգորդեն կղզի]]<nowiki/>ին վրայ, անոր շուրջը բացուեցաւ թանգարան, որ այժմ կը հանդիսանայ Սթոքհոլմի ամէնէն շատ այցելու ունեցող թանգարաններէն մէկը: Թանգարանի շէնքը կառուցուած է յատուկ նաւի համար եւ թոյլ կու տայ նայելու «ՎասանՎասա»յին տարբեր կողմերէ եւ բարձրութենէ: «ՎասայիՎասա»յի թանգարանին մէջ կայ շարժապատկերի սրահ մը, ուր կը ցուցադրուին ֆիլմեր՝ Վասայի պատմութեան մասին: Մինչեւ [[2007]], թանգարանը ունեցած է աւելի քան 25 միլիոն այցելու:
 
== Պատկերասրահ ==
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Վասա_Նաւ» էջէն