«Վասպուրական» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
Նոր էջ «'''Վասպուրական'''՝ Մեծ Հայքի 8-րդ նահանգը։ Հիւսիսէն սահմանակից էր Այրարատ, հիւսիս–արեւելքէն՝ ...»:
Պիտակ: Տեսողական խմբագրիչը անջատուած է
 
No edit summary
Տող 2.
 
==Վարչական բաժանում==
Ըստ կարգ մը հայ պատմաբաններու, ժամանակին տարածուած էր այն տեսակէտը, թէ [[Աղիովիտ]] գաւառը կիսուած էէր [[Տուրուբերան]]ի եւ Վասպուրականի միջեւ։ [[Սուրէն Երէմեան]], «[[Աշխարհացոյց]]ի» բոլոր ձեռագիրներու տարընթերցումները չունենալով, գաւառը կը բաժնուիբաժնէ երկու մասի, որու արեւմտեան հատուածը իբրեւ Աղիովիտ գաւառ, կը յատկացնէ [[Տուրուբերան]]ին, իսկ արեւելեան հատուածը՝ իբրեւ Աղիովիտ գաւառ, Վասպուրականին։ անորԱնոր կարծիքով, ըստ երեւոյթին սկիզբը գոյութիւն ունեցած է մէկ Աղիովիտ գաւառ, որ հետագային վաճառաշահ Զարիշատ քաղաքի բարձրանալուբարձրանալուն հետեւանքով, որ «արքունի քաղաքիքաղաք»ի իրաւունք ստացած էր, կը բաժնուի երկու մասի, որոնցմէ արեւմտեանը կը դառնայ Զարիշատի քաղաքային տարածք։
 
Վասպուրականը Աղիովիտ անունով գաւառ չէ ունեցած, հետեւաբար անկախ ներքին բաժանմունքէն, Աղիովիտը ամբողջութեամբ կը պատկանի [[Տուրուբերան]]ին։ Այդ իրողութիւնը յստակ կը դառնայ նաեւ այն իրողութենէն, որ [[Հայաստան]]ի 591-ի երկրորդ բաժանման ատեն պարսկա-բիւզանդական սահմանագիծը կ'անցնէր ոչ թ իրականութեան մէջ գոյութիւն չունեցող երկու Աղիովիտներու մէջէն, այլ [[Առեստ]]ի անմիջական հարեւանութեամբ, որմով կարծես թէ Վասպուրականի մէկ հատուածը եւս կ'անցնէր [[Բիւզանդիոն]]ին։ Վերջինս Վասպուրականի մէջ տարածքային ձեռքբերումներ չունէր, պարզապէս Աղիովիտ գաւառը ամբողջութեամբ անցած էր կայսրութեան։
Տող 9.
* [[Ռշտունիք]] - կեդրոնը՝ [[Մանակերտ]]
* [[Տոսպ]] - կեդրոնը՝ [[Վան]]
* [[Բոգունիք]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Արճիշակովիտ]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Կուղանովիտ]] - կեդրոնը՝ Կուղան
* [[Առբերանի]] - կեդրոնը՝ Առեստաւան
* [[Գառնի (գաւառ)|Գառնի]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Բուժունիք]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Առնոյոտն]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Անձեւացիք]] (Անձրեւացիք) - կեդրոնը՝ [[Կանգաւար (ամրոց)|Կանգաւար]]
* [[Տրպատունիք]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Հայոց ձոր]] կը կոչուէր նաեւ Երուանդունիք - կեդրոնը՝ [[Հայկաբերդ]]
* [[Բուն Մարդաստան]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Մարդաստան]] - կեդրոնը՝ Համբոյրազան
* [[Արտազ]] - կեդրոնը՝ Շաւարշաւան
Տող 27.
* [[Թոռնաւան]] (Թոռնաւան) - կեդրոնը՝ Թոռնաւան
* [[Ճուաշ-ռոտ]] - կեդրոնը՝ Մարտակերտ
* [[Կրճունիք]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Մեծնունիք]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Պալունիք]] - կեդրոնը՝ Պղուանք
* [[Գուկանք]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Աղանդ-ռոտ]] - կեդրոնը՝ Նուարսակ
* [[Պարսպատունիք]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Արտաշիսեան]] կը կոչուէր նաեւ Արտաւանեան - կեդրոնը՝ Արտամէտ
* [[Բաքրան]] - կեդրոնը՝ Մարանդ
* [[Գաբիթեան]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Գազրիկեան]]- կեդրոնը՝ Գազրիկ
* [[Տայգրեան]] - կեդրոնը՝ ՞
* [[Վարաժնունիք]] - կեդրոնը՝ Տաշիր
* [[Գողթն]] - կեդրոնը՝ Գողթն
Տող 45.
* <sup>2</sup> «Արծուի Վասպուրական» [[1858]],
 
== Արտաքին հղումներյղումներ ==
* [http://www.vaspurakan.am/ vaspurakan.am]