|
Ատանան կը կառավարէ երկու շրջան՝ Սէյհան եւ Իւրեղիր, որոնց միագումար բնակչութիւնը 1.530.257 է<ref name="Turkey pop 2007">{{tr}} [http://www.tuik.gov.tr/jsp/duyuru/upload/adnks_Harita_TR/HaritaTR.html Türkiye istatistik kurumu]
հասցէ օգտագործելով բնակչութեան ստուգում (2007)։ Վերստածվ է 2008-03-21.</ref> եւ տարածքը՝ 1.945 քմ²։<ref name="Statoids Turkey districts">[http://www.statoids.com/ytr.html «Statoids», Թուրքիայի շրջաններ] Վերստածվ է 2008-03-21.</ref> Ատանան հինգերորդ խիտ բնակեցուածբնակուած քաղաքն է Թուրքիոյ մէջ ([[Կ.Պոլիս|Պոլիսէն]], [[Անքարա]]յէն, [[Իզմիր]]էն եւ [[Պուրսա]]յէն ետք)։
== Ատանան Կիլիկիոյ Հայկական թագաւորութեան ժամանակ ==
Երբ [[խաչակիրներ]]ը կ՛անցնէին [[Կիլիկիա]]յով, Ատանան կը գտնուէր Հեթումեան տան եւ [[Լամբրոն]]ի տէր ասպետ [[Օշին]]ի իշխանութեան ներքեւ։ [[1097]] թուականի աշնան ժամանակ խաչակիրները գրաւեցին Ատանան։ Իշխան Լեւոն Ա․ [[1130]]-[[1132]] թուականներուն ետ նուաճելով [[Դաշտային Կիլիկիա]]ն, Ատանան միացուց Ռուբինեան նորակազմ իշխանութեան։
[[12-րդ դար|12]]-[[14-րդ դար]]երու<nowiki/>ն Ատանան մտած է Կիլիկիոյ հայկական թագաւորութեան կազմին մէջ։ Եղած է արհեստագործական եւ առեւտուրի նշանաւոր կեդրոն։ Ատանայի մէջ տեղի ունեցած են [[1303]] եւ [[1316]] թուականներու [[Ատանայի ժողով 1316|եկեղեցական ժողովները]] ծանօթ իբր՝ Ատանայի ժողով։։ [[13-րդ դար|13]]-[[14-րդ դար]]երուն Ատանայի մէջ կառուցուած են թագաւորական պալատը՝ [[Ս. Մինաս տաճար]]ով, [[Ս. Աստվածածին|Սուրբ Աստուածածին]] եւ [[Ս. Ստեփանոս|Սուրբ Ստեփանոս]] եկեղեցիները։ Ս. Ստեփանոսի մօտ հայերն ունեցած են նաեւ Ս. Յակոբ եւ Ս. Սարգիս եկեղեցիները, որոնք յետագային կործանուած են։
== Հայերը Ատանայի մէջ ==
[[20-րդ դար]]ու սկիզբին Ատանան ունէր 45000 բնակիչ, մէջըներառեալ ըլլալով12600 12600՝ [[հայեր]]։, Անոնքորոնք կը զբաղէին արհեստով, առեւտուրով եւ գիւղատնտեսութեամբ։ ԼուսավորչականԼուսաւորչական հայերը 2500 տուն ունէին եւ մէկ մանկապարտէզ, երեք դպրոց (Աբգարեան, Աշխէնեան, Արամեան), ուր կը սորվէին շուրջ 1500 աշակերտ։ Կաթողիկէ հայերը (170 տուն) ունէին մեկ եկեղեցի Անարատ Յղութեան Ս. Կոյսի անունով եւ մէկ դպրոց։ Կար նաեւ լատինական դպրոց, ուր աշակերտներու մեծ մասը հայեր էին։ Փոքրաթիւ հայ աւետարանականները ունէին իրենց ժողովարաններն ու դպրոցները։ Ատանայի հայերը օսմանեան տիրապետութեան 300 տարիներու ընթացքին դարձած էին թրքախօս, եւ նորաբաց բազմաթիւ հայկական դպրոցներու շնորհիւ՝շնորհիւ, հայոց լեզուն սկսած էր վերակենդանանալ։
Ատանայի շրջակայ հայկական գիւղերն էին՝էին Շէյխ-Մուրատը, Հայ գիւղը, Ապտօղլուն, Կոզ-Օլուքը եւ այլն։ [[1909]] թուականին տեղի ունեցաւ [[Ատանայի կոտորած|Ատանայի հայ բնակչութեան կոտորածը]]։ [[Մեծ Եղեռն]]ի ժամանակ Ատանայի մէջ հայ չմնաց, բայց [[առաջին համաշխարհային պատերազմ]]էն ետք, երբ Կիլիկիան անցաւ [[Ֆրանսա]]յի ձեռքը, հայերու մէկ մասը վերադարձաւ։ [[4 Օգոստոսի]] [[1920]]–ին, Ատանայի մէջ [[Միհրան Տամատեան]]ի գլխաւորութեամբ հռչակուեցաւ Կիլիկիոյ հայոց անկախութիւնը, ինչըոր սոսկ ձեւական բնոյթ ունէր։ Շուտով Ֆրանսական զինուորական իշխանութիւնները Ատանան եւ ամբողջ հայկական Կիլիկիան յանձնեցին քեմալական [[Թուրքիա|Թուրքիոյ]]։ Ատանայի հայերու մեծ մասը գաղթեց [[Սուրիա]] եւ [[Լիբանան]]։<ref>Մ.Օրմանեան, Ազգապատում, Պէյրութ 1960</ref>
== Ծանօթագրութիւններ ==
|
