«Դերասան» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

'''Դերասանը''' անձ մըն է, ովոր կը խաղայ թատերական կամ կատակերգական ստեղծագործութիւններու մէջ եւ կ'աշխատի ֆիլմերու, թատրոնի, հեռուստատեսութեանհեռատեսիլի, յաձնասփիւռիձայնասփիւռի կամ այլ նման հաստատութիւններու մէջ<ref>

[[1660]] թուականէն ետք առաջին անգամ սկսաւ օգտագործումը ''դերասան'' եւ ''դերասանուհի'' բառերուն։ Օրինակ՝ անգլիացիները այդ բառը փոխառածփոխ առած են [[ֆրանսերէն]]է<ref name="OED2010">{{cite book|title=Oxford English Dictionaryedition=3|date=November 2010|publisher=Oxford University Press|location=Oxford, England|chapter=actress, n.|quote=Although actress remains in general use, actor is increasingly preferred for performers of both sexes as a gender-neutral term.}}</ref>: ''Դերասան'' բառը առաջ կը բնորոշէր բեմի վրայ գործող անձը` անկախ սեռական պատկանելիութենէն։ Բայց հասարակական կեանքին մէջ մեծ տարածում գտաւ ''դերասանուհի'' բառը, որը կը բնորոշէր հաստատ իգական սեռի ներկայացուցիչները<ref name="OED2010" />: Գործնականապէս ''դերասանուհի'' բառը մեծ կիրառում գտաւ [[1950]]-[[1960]] թուականներուն, երբ կանանց ներդրումը արդէն էական էր մշակոյթի մէջ<ref name="De GayGoodman1998">{{cite book|last1=Goodman|first1=Lizbeth|authorlink1=Lizbeth Goodman|last2=Holledge|first2=Julie|title=The Routledge reader in gender and performance|year=1998|publisher=Routledge|location=New York|isbn=0-415-16583-0|pages=8; 93}}</ref>: Այնուհետեւ մրցանակաբաշխութիւններու ժամանակ սկաւ օգտագործուիլ ''դերասանուհի'' բառը` բնորոշելու համար կին յաղթողները<ref name="latimes">{{cite web|url=http://articles.latimes.com/2009/jan/18/entertainment/ca-actress18|title=From actor to actress and back again|last=Linden|first=Sheri|date=յունուարի 18, 2009 |work=Entertainment|publisher=Los Angeles Times|accessdate=2009 թ․ մարտի 14|quote=It would be several decades before the word "actress" appeared -- 1700, according to the Oxford English Dictionary, more than a century after the word "actor" was first used to denote a theatrical performer, supplanting the less professional-sounding "player."}}</ref>:

[[Պատկեր:Flickr 6130489.jpg|մինի|Դերասաններ [[Ճիմ Պրոչու]]ն եւ [[Սթիվ Շալչլի|Սթիւ Շալչլի]]ն ''Մեծ Ձայնը՝ Աստուած եւ Մերմանը'' թատերական ներկայացման:]]

Դերասանական խաղի ամենաառաջին գրանցուածարձանագրուած դէպքը կը վերաբերի [[534]] թուականին (թէեւ օրացոյցներու բազմաթիւ փոփոխութիւններու պատճառով հաստատորոշ ժամանակ նշելը դժուար է), երբ յոյն դերասան [[Թեփսիս]]ը ելոյթ ունեցաւ Տիոնիոսի թատրոնին մէջ եւ դարձաւ առաջին յայտնի մարդը, ովոր պատմական կերպար բեմադրած էր։ ՄինչՄինչդեռ Թեփսիսի դերը պատմութիւնը արձանագրած են միայն երգիչներ, պարողներ եւ մեկնաբաններ։մեկնաբաններ արձանագրած են միայն։ Թեփսիսի պատուինպատուին՝ դերասաններուն յաճախ կ'անուանեն ''թեփսիաներ'': Թատերական առասպելները մինչեւ հիմա ալ կը հաւատան, որ Թեփսիսը մինչեւ այսօր գոյութիւն ունի որպէս ոգի, եւ թատերական անյաջողութիւններէն շատերը կը վերագրեն անոր ուրուականի միջամտութեանը։

Դերասանները վաղ միջնադարեան շրջանին աւանդաբար բարձր կարգավիճակ չունէին։ Անոնք թատերական խումբերով անընդհատ կը շրջագայէինշրջէին եւ մարդկանցմարդոց վստահութեանը չէին արժանանար։ Եւրոպայի շատ վայրերու մէջ դերասանները նոյնիսկ [[Քրիստոնէութիւն|քրիստոնէական]] կանոններով չէին յուղարկաւորուիր, եւ այդ դարաշրջանը կը համարէին, որ դերասանները դատապարտուած են նման ճակատագրի։ Այդ բացասական կարծիքը կը շարունակուէր մինչեւ 19-րդ դարի սկիզբը, իսկ ատկէ ետք ''դերասան'' մասնագիտութիւնը դարձաւ ամենայարգուած եւ ամենատարածուած մասնագիտութիւններէն մէկը [[արուեստ]]ի բնագաւառին մէջ։մէջ<ref>{{Cite book | author=Wilmeth, Don B.; Bigsby, C.W.E. | authorlink= | coauthors= | title=The Cambridge history of American theatre | year=1998 | publisher=Cambridge University Press | location=Cambridge, U.K. | isbn=978-0-521-65179-0 | pages=449–450}}</ref>: