|
===== Պատմութիւն =====
Ծծումբը եւ անոր միացություններըմիացութիւնները մարդկութեանը յայտնի եննեն տակաւին հնագոյն ժամանակներէն։ Անիկա կը յիշատակուԷյիշատակուի [[Աստուածաշունչ]]ին մէջ, [[Հոմերոս]]ի պոէմներունբանաստեղծութիւններուն մէջ։ Ռազմական նպատակներու համար ծծումբէն կը պատրաստէին հրկիզող խառնուրդներ, զորօրինակ՝զոր օրինակ՝ «յունական կրակը»: ՄօտաւորապեսՄօտաւորապէս ԺԳ. դարինդարուն [[Չինաստան]]ին մէջ ծծումբը կիրառուած Է կրակ արձակելու նպատակներով։ Մարդիկ կը կարծէին, թէ այրուողայրող ծծումբէն յառաջացած [[Կապոյտ (գոյն, արեւմտահայերէն)|կապոյտ]] բոցն ու սուր հոտը կը վանենհեռացնեն չարքերը։ Ծծումբը եւ անոր միացութիւններն օգտագործած են մաշկային հիւանդութիւններ (զորօրինակ՝զոր օրինակ՝ քոսը) բուժելու, ինչպէս նաեւ այգեգործական նպատակներով։ Արաբ ալքիմիկոսները կը կարծէին, թէ բոլոր մետաղները կազմուած են ծծումբի եւ [[սնդիկ]]ի խառնուրդէն։ Ծծումբը, որպէս քիմիական տարր, առաջինը բացայայտած Է ֆրանսացի քիմիագէտ [[Անթուան Լաւուազիէ|Անթուան Լորան ԼավուազիենԼավուազի]]<nowiki/>էն ({{lang-fr|Antoine Laurenr Lavoisier}}, [[1743 թուական|1743]]-[[1794 թուական|94]]) 18<sup>րդ</sup>18րդ դարունդարու վերջին։
== ԾծմբիԾծումբի Բնագիտական Յատկութիւնները ==
{{Բազմապատիկ պատկերներ
| գոտի = left/right/center
| պատկեր1 = Fumarola Vulcano.jpg
| լայնություն1 = 226
| նկարագրություն1 = ԻտալականԻտալիոյ Վոլքանոյիհրաբուխներէն մօտիՖումարոլին հրաբուխի ֆումարոլինՎոլքանոյի մէջմօտ հանդիպողգտնուած ծծումբ
| պատկեր2 = Lazurite.jpg
| լայնություն2 = 160
| նկարագրություն2 = ԼաջվարդիԼազուարդ բիւրեղի կապոյտը պայմանաւորուածխառնուած է ծծումբով
}}
Ծծումբը [[դեղին (գոյն)|դեղին]] գոյնի [[բիւրեղ]]ային նիւթ է։ Ան դիւրութեամբ կը հալի 100 °C-էն փոքր- ինչ բարձր ջերմաստիճաններին։ջերմաստիճաններուն։ ԾծումբիԾծումբը ուժեղ տաքացմանտաքցնելու ատեն կը յառաջանան մուգ- շագանակագոյն շոգիներ։ Արագ սառցնելիսսառեցնելու պարագային ծծումբի շոգիներն անմիջապէս, առանց հեղուկանալուհեղուկնալու կը փոխարկուէնփոխարկուին նրբագոյն փխրուն փոշիի, որ կը կոչուէկոչուի ծծմբածաղիկ։
Երկրակեղեւին ծծումբի պարունակութիւնը 0,05% է: Կը հանդիպէհանդիպինք ինչպէս ազատ (բնածին ծծումբ), այնպէս ալ միացութիւններու՝ գերազանցապէս սուլֆիտներու, զորօրինակ՝զոր օրինակ՝ ZnS, PbS, Cu2S, FeS2, եւ սուլֆաթներիսուլֆաթներու, զորօրինակ՝զոր օրինակ՝ CaSO4.2H2O, Na2SO4.10H2O, ձեւով։
== Քիմիական Յատկութիւնները ==
Պարբերական համակարգի 6-րդ խումբի գլխաւոր ենթախումբին մէջ է։ Իսկ [[ջրածին|ջրածնի]] եւ [[թթուածին]]ի միացութիւններուն մէջ բաղկացած է տարբեր իոններներէն,իոներներէն. կը փոխազդէ գրեթէ բոլոր թթուներու եւ աղերու հետ։ Ծծումբի աղերը քիչ կը լուծուենլուծուին ջուրին մէջ։ Կը ցուցաբերէ ոչ մետաղական յատկութիւններ։
== Կիրառութիւնները ==
[[Պատկեր:Kawah_Ijen_-East_Java_-Indonesia_-sulphur-31July2009.jpg|մինի|260px|ԾծմնաքարերուԾծմբաքարերու տեղափոխումը [[Ճաւայ|Ճաւա]] կղզիի [[Քաուահ Իճէն]] հրաբուխէն, [[2009 թուական|2009]]]]
Ծծումբը մանր փոշիի՝ ծծմբածաղիկի ձեւով կ'օգտագործուէօգտագործուի խաղողի վազի հիւանդութիւններու դէմ պայքարելու համար։ Մեծ քանակով ծծումբ կը ծախսուէ քաուչուքի վուլկանացման՝ծախսուի քաուչուքը ռետինի փոխարկելու համար։ Ատոր համար ալ առանց ծծումբի անհնար է արտադրել անանկ ռետինեռետինէ իրեր, ինչպիսիք ենինչպէս՝ անւադողերը, կալոշները, փողրակները եւ այլ իրեր։ Ծծումբը կը մտնէ որսորդական վառոդի կազմին մեջ, կը կիրառուէկիրառուի լուցկիի արտադրութեան ժամանակ։ Ծծումբի զգալի քանակութիւն կ'օգտագործուէօգտագործուի [[ծծմբական թթու]] արտադրելու ժամանակ։ Ծծումբը կը յառաջացէ երեք տարաձեւութիւն, որոնցմէ ամէնակայունըամենակայունը շեղանկիւն կամ ալֆա ծծումբն է, որըոր սովորաբար կը ստանանստացուի դեղին փոշիի տեսքով։
Աշխարհին մէջ ծծումբի խոշորագոյն մատակարարներն են [[ԱՄՆ|Միացեալ Նահանգները]], ՄեքսիքոնՄեքսիքօն եւ [[Իտալիա]]ն: Ծծումբ պարունակող հանքաքարեր կան նաեւ [[Հայաստան]]ի որոշ (զորօրինակ՝զո րօրինակ՝ Ալաւերտիի եւ [[Կապան]]ի) [[պղինձ|պղինձի]] հանքավայրերուն մէջ։ Ծծումբի արդիւնահանման եւ արդիւնաբերական ստացման ծավալներըծաւալները տարուէ տարեցտարիտարի կ'աճենաճին ամբողջ աշխարհինաշխարհի մէջ։
== Կենսաբանական Դերը ==
Ծծումբը կենսաբանական տարրերէն մեկնմէկն է։ Կը մտնէ մի քանի մը ամինաթթուներու (ցիսթէին, մեթիոնին) [[վիթամին]]ներու (թիամին), ֆերմենթներու բաղադրութեան մէջ։ Ծծումբը կը մասնակցէմասնակցի փրոթէինային կառուցուածքներու ձեւաւորմանը։ Կը մասնակցէմասնակցի պաքթերիւմներու սինթեզին (ծծումբը կը մտնէ պաքթերիոքղորափիլի կազմութեան մեջմէջ): Ծծմբաջրածինը կը հանդիսանայ ջրածինի ստացման հիմնական աղբիւր)։աղբիւր։
Մարդուն օրկանիզմը կը պարունակէ ուղիղ 2 կրամ ծծումբ։{{Ծնթ․ցանկ}}
| 