«Արդիւնաբերութիւնը Խորհրդային Հայաստանի Մէջ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
No edit summary
Տող 22.
էլեկտրական ուժ այժմ ինկած է Հայաստանի ամբողջ տնտեսութեան հիմքին մէջ։ Հենց նրա բազայի վրայ առաջացաւ, չափազանց արագ զարգացաւ եւ Հայաստանի արդիւնաբերութեան կառուցուածքին մէջ խիստ նշանակալի տեղ գրաւեց քիմիական արդիւնաբերութիւնը, որ անցեալին բոլորոուին չկար։ Այս արդիւնաբերութեան զարգացմանը նպաստեցին նաեւ Հայաստանի մաքուր կրաքարերը եւ պղինձի ձուլման ժամանակ արտազատուող ծծմբային գազերը։
 
Նախապատերազմեան տարիներուն եւ ապա [[1949]] թուականէն ետք ստեղծուեցաւ պայմաններ [[Երեւան]]ի, [[ուանաձորվանաձոր]]ի եւ [[Ալաւերդի|Ալաւերդիի]] քիմիական հանգոյցներու զարգացման համար։ [[1940]]-[[1955]] թուականներուն քիմիական արդիւնաբերութեան արտադրանքը իր աճի տեմպերով մետաղամշակման ճիւղերէն ետք գրաւած էր երկրորդ տեղը։ [[1956]]-[[1960]] թուականներուն [[1955]] թուականի համեմատութեամբ քիմիական արդիւնաբերութեան ծաւալն աճեցաւ 80%-ով, իսկ ոչ էլեկտրատար քիմիայի արտադրանքը 118%-ով։ Քիմիական արդիւնաբերութեան զարգացինը [[ՀԽՍՀ]]-ի մէջ կ՛իրականանար առաջանցիկ ժամանակով, լայնօրէն կ՛օգտագործէր հինքի ու միջանկեալ արտադրանքի վերամշակման համալիր ձեւը։ Հատկապէս այն բարձր ժամանակով սկսաւ զարգանալ [[1940]]-[[1970]] թուականներուն։
 
Հինգամեակներու տարիներուն [[Հայաստան]]ի մէջ կառուցուեցաւ քիմիական խոշոր գործարաններ՝ շատ բարդ արհեստաւարժութեան գործողութիւններով։ [[Հայաստանի քիմիական արդիւնաբերութիւնը|Հայաստանի քիմիական արդիւնաբերութեան]] պարծանքն է Ս. Մ. Կիրովի անուան քիմիական միախմբուիլը [[Երեւան]]ի մէջ, որ կ՛արտադրէ կալսիինի կարբիդ, ացետիլէն, քլորոպրենային կաուչուկ, լատիքսներ, կաուստիկ սոդա եւ այլն։ Կիրոուականի Ալ. Մեասնիկեանի անուան քիմիականմիախմբուիլը կ՛արտադրէ [[քացախաթթու]] եւ նրայ ածանցեալներ, կալսիինի ցիանամիդ, ազոտական պարարտանիւթեր, ազոտաթթու, ցիանպլաւ, մելամին, կարբամիդ եւ այլն։ [[Ալաւերդի]] լեռնամետալուրգիական միախմբուիլը կ՛արտադրէ [[ծծմբաթթու]], պղնձարջասպ եւ սուպերֆոսֆատ։ Երեւանի «Պոլիուինիլացետատ» գործարանը կը թողարկէ ուինիլացետատ եւ պոլիմերացման պլաստիկներ, պոլիուինիլային սպիրտ եւ այլն։ Սինթետիկ [[կաուչուկ]]ի բազայի վրայ կ՛աշխատէին Երեւանի աւտդողերու եւ ռետինի առհեստական իրերու գործարանները։ էջմիածինի մէջ ստեղծուած է պլաստմասսայի գործարան։