«Լորձունք» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Content deleted Content added
No edit summary
Տող 2.
'''Լորձունքը''' կ'արտադրուի լորձնագեղձերու մէջ։ Բնական պայմաններու մէջ անիկա շարունակ կ'արտադրուի, ապա կը հոսի բերանին մէջ։ Մարդիկ տեւաբար եւ անգիտակցաբար կը կլլեն բերանին մէջ գտնուած լորձունքը։
 
Լորձունքը կը պարունակէ ամիլէյզ ''(amylase)'' կոչուած խմորիչը ''(enzyme)'', որ կ'օգնէ հացահատիկներու-ոսլայի (starch) լուծումին բերանին մէջ, ինչպէս նաեւ կրածին եւ ֆոսֆոր, որոնք կարեւոր են ակռաներու կառոյցին եւ առողջութեան։ Լորձնագեղձերը կը գտնուին բերանին մէջ։ Այս [[գեղձեր]]ը երկու տեսակ են՝ հիմնական եւ երկրորդական լորձնագեղձեր։
 
== Յաւելեալ ==
==== Հիմնական լորձնագեղձերը ====
 
Հիմնական լորձնագեղձերը մեծ են չափով։ Այս խմբաւորումին մաս կը կազմեն ունկնալորձնագեղձերը/ունկնագեղձերը ''(parotid glands)'', ենթածնօտային լորձնագեղձերը ''(submaxillary glands)'' եւ ենթալեզուային լորձնագեղձերը ''(sublingual glands)'':
 
Ունկնալորձնագեղձերը թիւով երկուք են. իւրաքանչիւրը կը գտնուի դէմքին մէկ կողմը, [[ականջ|ականջին]]ի յառաջամասին եւ ծնօտին վրայ։
 
Ենթածնօտային լորձնագեղձերը նոյնպէս երկու հատերկուք են. իւրաքանչիւրը կը գտնուի [[լեզու]]ին տակը, աջ եւ ձախ կողմերը եւ [[ծնօտ]]ին ետեւն ու տակը։
 
Ենթալեզուային լորձնագեղձերը բազմաթիւ են եւ կը գտնուին լեզուին տակ։
Տող 20.
 
Լորձունքը ունի հիմնական դերեր.
#Անիկա կ'օգնէ մարսողութեան։ Նախնական [[մարսողութիւն]]ը կը սկսի բերանին մէջ, լորձունքին մէջ գտնուող ամիլէյզ խմորիչին միջոցով:
#Անիկա կակուղ, լպրծուն եւ սահուն կը պահէ ամբողջ բերանին լորձնաթաղանթը ''(mucous membrane)'' եւ արգելք կը հանդիսանայ բերանին չորութեան։ Այս մէկը կարեւոր է, որպէսզի մարդիկ դիւրաւ խօսին, ծամեն եւ կլլեն:
#Կը չէզոքացնէ բերանին մէջ գտնուող [[Մանրէաբանութիւն|մանրէ]]ները, սունկերը եւ աւելորդ հիւթերը:
#Կը պաշտպանէ [[ակռաներ]]ը փտումէ ''(decay)'':
#Կը վնասազերծէ ''(neutralize)'' բերանին թթուն:
#Կ'օգնէ բերանի վէրքերուն շուտափոյթ ախտահարման եւ բերանի մակերեսի վերակազմութեան ''(regenerate)'':
 
== Լորձունքին արտադրութիւնը՝ ըստ պահանջքի ==
*Ուտելու կամ աճապարելու ընթացքին մերմարդուն բերանը աւելի լորձունք կ'արտադրէ։
*ՕրականՄարդիկ, օրական, մօտաւորապէս, մէկ լիթր լորձունք կ'արտադրենք,արտադրեն. գրեթէ մէկ շիշ։
*ԱւելիՄարդիկ աւելի լորձունք կ'արտադրենքարտադրեն, երբ ոտքի ըլլանքըլլան, քան՝ նստած։
*ԳիշերներըԳիշերը աւելի քիչ լորձունք կ'արտադրենքարտադրեն, քան՝ օրուան ընթացքին<ref>{{Cite web|title = Լորձունքը|url = http://www.aztagdaily.com/archives/133142|website = Aztag Daily - Ազդակ Օրաթերթ (Armenian Daily Newspaper based in Lebanon)|accessdate = 2016-02-01|language = en-US}}</ref>:
 
== Ծանօթագրութիւններ ==
Վերցուած է «https://hyw.wikipedia.org/wiki/Լորձունք» էջէն