«Աւստրալիա» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

18-րդ դարուն եւրոպացիներու բնակուելէն առնուազն 40,000 տարի առաջ Աւստրալիայի մէջ կը բնակէին տեղացի [[ապորիկեն]]ները, որոնք կը խօսէին 250 հազուադէպ լեզուական խումբերու լեզուներէն մէկով կամ մէկ քանիով։ 1606 թ. հոլանտացի հետախոյզներու կողմէ Աւստրալիան յայտնաբերուելէն յետոյ` 1770 թուականին, [[Մեծ Բրիտանիա]]ն, Աւստրալիայի արեւելեան հատուածը հարկադրաբար բնակեցնելով բանտարկեալներով, 1788 թ. յունուարի 26-ին զայն անուանեց [[Նոր Հարաւային Ուելս]]: Յաջորդ տասնամեակներուն բնակչութիւնը մշտապէս կ՛աճէրկ’աճէր, ցամաքամասը հետազօտուեցաւ եւ յետագային հիմնուեցան եւս հինգ ինքնակառավարուող թագաւորական գաղութներ։

[[Առասպել (արեւմտահայերէն)|Առասպել]]ները՝ Անյայտ Հարաւային Երկիր (լատ.՝ Terra Australis Incognita), «Անյայտ Հարաւ Երկիր » սկիզբ առած են [[Հռոմէական կայսրութիւն|Հռոմէական կայսրութեան]] ժամանակներուն եւ սովորական երեւոյթ էին [[Միջնադար (արեւմտահայերէն)|միջնադար]]եան աշխարհագրութեան համար, չնայած որ ոչ մէկ տեղեկութիւն չէր պարունակեր մայր ցամաքի մասին։

Ամենավաղ փաստագրական յիշատակումը «Australia» բառին օգտագործման մասին [[Անգլերէն |անգլերէն]]ով եղած է 1625 թուականին «Աուստրալիա-տել-Էսբիրիդու-Սանտօ-ի մասին տեղեկութիւններ, գրառուած Մասթըր Հալքլայթի կողմէն» (անգլ.՝ A note of Australia del Espíritu Santo, written by Master Hakluyt) գիրքին մէջ, որ հրատարակած է Սամուէլ Փուրչաս-ը (Samuel Purchas) , որպէս Hakluytus Posthumus, ուր [[Սպանիա|սպանական]] Աուստրալիա-տել-Էսփիրիթու-Սանթօ (սպաներէն՝ Australia del Espíritu Santo) անուանումը տրուած էր Նոր Հիպրետներ Արքիփելըկը (archipelago) փոքր կղզիախումբի համար , եւ աղճատուած էր մինչեւ «Australia»<ref>Պուրչաս, հատոր iv, էջեր՝ 1422-32, 1625. Սա կարծես թե Իսպաներեն «Աուստրալիայի» տարբերակն է։ [http://web.archive.org/web/20060822033701/http://www.hispanicfiesta.com.au/pics/pdf_mag_2004/42.PDF] Կոնգրեսի գրադարանի օրինակը կարելի է կարդալ առցանց՝ [http://memory.loc.gov/service/rbc/rbdk/d0404/02951422.jpg]</ref>։

«Australische» ածականը նոյնպէս օգտագործուած է [[Հոլանտա |Հոլանտա]]ցի պաշտօնեաներուն կողմէն [[Պաթաւիա]] (Batavia) շրջան (այժմ՝ [[Ճաքարթա]]), նշելու համար բոլոր նոր յայտնաբերուած ցամաքները 1638-էն սկսած<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/?id=DDNEle_1NzkC&pg=PA299&dq=Australische+1638+batavia#v=onepage&q=Australische%201638%20batavia&f=false|page=299|last=Սքոթ|first=Էրնեստ|origyear=1914|title=Նավապետ Մեթյու Ֆլինդերսի կյանքը|isbn=978-1-4191-6948-9|year=2004|publisher=Կիսինգեր Փաբլիշինգ}}</ref>։ «Australia» բառը օգտագործած է [[Ֆրանսա|ֆրանսա]]ցի գրող- ութոփիստ Գաբրիէլ տը Ֆուանիի (Gabriel de Foigny) անգլերէնի թարգմանուած Ժաք Սատերի արկածները, անոր ճանապարհորդութիւնը եւ Աստրալի Ցամաքի յայտնագործութիւնը»(ֆր.՝ Les Aventures de Jacques Sadeur dans la Découverte et le Voyage de la Terre Australe; 1676)<ref>Սիդնեյ Ջ. Բեյկեր, ''Ավստրալիական լեզուն'', երկրորդ հրատարակություն, 1966 </ref>: Այս եզրը օգտագործած է նաեւ սկովտացի աշխարհագրագէտ Ալեքսանդր Տալրայմփըլի (Alexander Dalrymple) նշելով ամբողջ հարաւային [[Խաղաղ Ովկիանոս |Խաղաղ ովկիանոս]]ը, իր «Խաղաղ ովկիանոսի հարաւային շրջանի ճանապարհորդութիւններուն եւ յայտնագործութիւններուն պատմական հաւաքածոյ» (անգլ.՝ An Historical Collection of Voyages and Discoveries in the South Pacific Ocean; 1771) գիրքին մէջ։ XVIII դարու վերջաւորութեան, այս եզրը կ՝օգտագործեն [[Բուսաբանութիւն|բուսաբան]]ներ՝ Ճորճ Շոուի եւ Ճէյմս Էտուըրտ Սմիթը Աւստրալիական մայր ցամաքի նշման համար իրենց «Նոր Հոլանտայի Կենդանաբանութինը Եւ Բուսաբանութիւնը» (անգլ.՝ Zoology and Botany of New Holland; 1793) գիրքին մէջ, ինչպէս նաեւ 1799-ին քարտէսի վրայ, որ կը պատկանէր Ճէյմս Ուիլսընին<ref name="Estensen 2002 p354">{{Cite book|first=Միրիամ|last=Էստենսեն|year=2002|title=Մեթյու Ֆլինդերսի կյանքը|publisher=Ալլեն ընդ Անվին|isbn=1-74114-152-4|page=354}}</ref>։

Նաւապետ Ֆլինտերսի «Ճանապարհորդութիւն Terra Australis» (անգլ.՝ A Voyage to Terra Australis) գիրքը փաստօրէն այս անուանումը յայտնի դարձուց հասարակութեան։ Գիրքի հրատարակութեան նախապատրաստելու ժամանակ Ֆլինտերսը համոզած է օգտագործել Terra Australis եզրը, որպէս [[Հասարակութիւն|հասարակութեան]] առաւել յայտնի։ Ֆլինտերսը գրած է

Այս ամբողջ գիրքի բնագիրին մէջ «Australia» բառին միակ օգտագործումն է, սակայն Ռոպըրթ Պրունիի «Թերա Աուստրալիսի բուսաբանութեան մասին [[Աշխարհագրութիւն|աշխարհագրական]] եւ համակարգուած ընդհանուր տեղեկութիւններ» (անգլ.՝ General remarks, geographical and systematical, on the botany of Terra Australis; 1814) գիրքի յաւելուած III-ին համընդհանուր կ՜օգտագործուի «Australian» ածականը<ref name="Bennett 1868">{{Cite book|editor=Բերնետ, Ջ. Ջ.|year=1866–68|title=Ռոբերտ Բրաունի տարաբնույթ բուսաբանության մասին աշխատությունները|volume=2|chapter=Տերա Աուստրալիսի բուսաբանության մասին աշխարհագրական և համակարգված ընդհանուր տեղեկություններ|pages=1–89}}</ref>, եւ այս գիրքը հանդիսացած է այս բառին առաջին փաստագրական օգտագործումը<ref name="Mabberley 1985">{{Cite book|first=Դևիդ|last=Մեբերլի|year=1985|title=Յուպիտեր բոտանիկուս. Ռոբերտ Բրաունը Բրիտանական թանգարանից|publisher=Բրիտանական թանգարան (Բնության պատմություն)|isbn=3-7682-1408-7}}</ref>։ Չնայած տարածուած կարծիքին, այս գիրքը յատուկ դեր չէ ունեցած «Australia» բառի ընդունման եւ օգտագործման մէջ, այս անուանումը տարածում գտած է այս գիրքին հրատարակումէն ետք մօտ տասը տարուան ընթացքին։ [[Նոր Հարաւային Ուելս]]ի նահանգապետ, Լաքլան Մաքուորին կ՛օգտագործէրկ’օգտագործէր այդ անուանումը իր պաշտօնական նամակագրութեան մէջ [[Անգլիա (արեւմտահայերէն)|Անգլիոյ]] հետ։ 1817-ի [[Դեկտեմբեր 12]]-ին ան առաջարկեց Բրիտանական կայսրութեան գաղութներու գործերով զբաղուող նախարարութեանը օգտագործել «Australia» անուանումը, որպէս պաշտօնական անուանում<ref name=autogenerated1>Ուիկենդ ավսրալիան, 30-31 դեկտեմբեր 2000, էջ՝ 16</ref>։ 1824-ին, Բրիտանական ծովակալութիւնը վերջնականապէս ընդունեց այս մայր ցամաքի անուանումը<ref>{{Cite book|last=Ներգաղթի և քաղաքացիության բաժին|title=Կյանքը Ավստրալիայում|publisher=Ավստրալական Միություն|year=2007|page=11|isbn=978-1-921446-30-6|url=http://www.immi.gov.au/living-in-australia/values/book/english/lia_english_part1.pdf|accessdate=30 մարտ 2010}}</ref>։

Աւստրալիական նախնիներուն (անգլ.՝ aboriginal) նախնիները Աւստրալիա յայտնուած են շուրջ 40-60 հազար տարի առաջ (ըստ ուրիշ տուեալներու՝ մօտ 70 հազար տարի առաջ)<ref>Peter Hiscock (2008). ''Archaeology of Ancient Australia''. Routledge: London. ISBN 0-415-33811-5</ref><ref>John Mulvaney and Johan Kamminga (1999). ''Prehistory of Australia''. Allen and Unwin, Sydney. ISBN 1 864489502</ref>. [[Մարդիկ (արեւմտահայերէն)|մարդ]]իկ ծովու ճամբով Աւստրալիա տեղափոխուած են այն ժամանակ, երբ դեռ Նոր Կուինեան եւ Թասմանիան (անգլ.՝ New Guinea and the island of Tasmania) մայր ցամաքին մաս կը կազմէին։ Այս հանգամանքն ալ իրենց կը դարձնէ աշխարհի ամենավաղ ծովային ճամբորդները։<ref>Ron Laidlaw «Aboriginal Society before European settlement» in Tim Gurry (ed)(1984) ''The European Occupation.'' Heinemann Educational Australia, Richmond. p.40. ISBN 0 85859 2509</ref>։ Աշխարհամասը մարդոցմով սկսած է բնակուիլ 42-48 հազար տարի առաջ<ref>{{cite web |author=Ռիչարդ Գիլիփս |year=2002 |url=http://www-personal.une.edu.au/~pbrown3/Gillespie02.pdf |title=Dating the First Australians (full text) |journal=Radiocarbon |volume=44 |issue=2 |format=PDF |pages=455–472 |accessdate=2010 թ․ դեկտեմբերի 07–ին|archiveurl=http://web.archive.org/web/20030718074926/http://www-personal.une.edu.au/~pbrown3/Gillespie02.pdf|archivedate=2003-07-18}}</ref>։

Բնաշխարհիկ (անգլ.՝ aboriginal) արուեստը կը համարուի աշխարհի հնագոյն աւանդոյթներէն պահպանուող արուեստը<ref name="NGVindig">{{cite web|url=http://www.ngv.vic.gov.au/whats-on/exhibitions/exhibitions/the-indigenous-collection|title=The Indigenous Collection|work=The Ian Potter Centre: NGV Australia|publisher=National Gallery of Victoria|accessdate=2010 թ․ դեկտեմբերի 6|dead-url=404}}</ref>։ Արուեստի տարիքը կը գնահատեն շուրջ 30 000 տարեկան եւ կարելի է տեսնել Աւստրալիոյ տարածքին՝ յատկապէս՝ Ուլուրույի (անգլ.՝ Uluru կամ Ayers Rock) եւ ՔաՔատու (անգլ.՝ Kakadu National Park) ազգային այգիին մէջ։<ref>{{cite web|url=http://www.environment.gov.au/parks/kakadu/|title=Environment.gov.au|publisher=Environment.gov.au|date=2011-07-08|accessdate=2011 թ․ հուլիսի 14|archiveurl=http://www.webcitation.org/659dRjaxq|archivedate=2012-02-02}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.environment.gov.au/parks/uluru/index.html|title=Environment.gov.au|publisher=Environment.gov.au|date=2011-07-08|accessdate=2011 թ․ հուլիսի 14|archiveurl=http://www.webcitation.org/659dSumXW|archivedate=2012-02-02}}</ref> ։ Տարիքի եւ ժայռապատկերներու քանակով Աւստրալիոյ քարանձաւները կը համապատասխանեն [[Եւրոպա]]յի Լասքօ - Ֆրանսայի մէջ (անգլ.՝ Lascaux cave in France) Ֆրանսա եւ Ալթամիրա - [[Սպանիա|Սպանիոյ]] մէջ (անգլ.՝ The Cave of Altamira in Spain) [[Քարանձաւ|քարանձաւ]]ներուն<ref>{{cite web | url = http://www.cultureandrecreation.gov.au/articles/indigenous/art/index.htm | title = Indigenous art | work = Australian Culture and Recreation Portal | publisher = Australia Government | accessdate = 26 September 2010 | archiveurl = http://www.webcitation.org/659dTrBuG | archivedate = 2012-02-02}}</ref><ref>{{cite web|author=Australia|url=http://australianmuseum.net.au/The-spread-of-people-to-Australia/|title=Australianmuseum.net.au|publisher=Australianmuseum.net.au|date=2011-07-01|accessdate=2011 թ․ հուլիսի 14|archiveurl=http://www.webcitation.org/659dUodkP|archivedate=2012-02-02}}</ref>։

Ք․Ա․ 10-12 հազարամեակներուն Թասմանիան անջատուած է կամ բաժնուած է մայր ցամաքէն եւ որոշ քարէ գործիքներ չեն հասած թասմանցիներուն (օրինակ «Պումերանկի» Ոլրանետի օգտագործումը) (այսինքն՝ Ոլրանետ անգլ.՝ boomerang)<ref>Julia Clark (c.1992) «Aboriginal People of Tasmania», p.3 in ''Aboriginal Australia'', produced by Aboriginal and Torres Strait Islander Commission (ATSIC)ISBN 0-644-24277-9</ref> ։ Վաղ ժամանակներուն Աւստրալիոյ հարաւ-արեւելքը հրաբուխներ ժայթքած են<ref>Richard Broome (1984) ''Arriving'', p.6</ref>։ Աւստրալիոյ հարաւ-արեւելքը գտնուող Վիքթորիա նահանգի՝ Քոնտահ լիճին մէջ գտած են սննդամթերքի պաշարներով բնակավայր<ref>Richard Broome(1984)'' Arriving'', p.8.</ref>։ Դարերով (Makassar) մաքասսարները առեւտուր ըրած են Աւստրալիոյ բնիկներուն հետ՝ յատկապէս Արնեմ Լենտ-ի (Arnhem Land) հիւսիս-արեւելքը գտնուող Եոլնկոյի (Yolngu) բնակիչներուն հետ։

Որոշ հեղինակներ կը փորձեն ապացուցել, որ եւրոպացիները Աւստրալիա այցելած են աւելի քան 16-րդ դարուն։ Քենեթ Մաքինթայրը (Kenneth Gordon McIntyre) եւ միւս պատմաբանները կը հաւաստիացնեն կամ կը վստահեցնեն, որ [[Փորթուկալ |փորթուկալ]]ացիները գաղտնի կերպով յայտնաբերած են Աւստրալիան 16-րդ դարու 20-ական թուականներուն<ref>McIntyre, K. G. (1977) ''The Secret Discovery of Australia, Portuguese ventures 200 years before Cook'', Souvenir Press, Menindie ISBN 028562303 6</ref> ։ Տիէփ (Dieppe maps) քարտեսի վրայ «Ժաւ-Լա-Կրանտ» «Jave la Grande» գրութիւնները յաճախ հիմք հանդիսացած են «փորթուկալեան յայտնագործման» տեսութեան։ Այսպէս թէ այնպէս, Տիէփ քարտեսը կը վկայէ, որ այդ ժամանակներու աշխարհագրական գիտելիքները այդքան ալ վերջնական տեսք չունէին՝ ինչպէս փաստացի, այնպէս ալ տեսական առումներով<ref name="Robert J. King 2009, pp.1-50">Robert J. King, «The Jagiellonian Globe, a Key to the Puzzle of Jave la Grande», ''The Globe: Journal of the [[Australian and New Zealand Map Society|Australian Map Circle]],'' no.62, 2009, pp.1-50.</ref><ref name="Robert J. King 2009, pp.1-50"/>։

1642 թուականին հոլանտացի Ապէլ Թասմանը (Abel Janszoon Tasman) իր կատարած ճանապարհորդութեան ժամանակ յայտնաբերած է Վան-Տիմէնի Երկիրը (Van Diemen'sDiemen’s Land) (յետագային անուանուած է Թասմանիա)(Tasmania) , եւ [[Նոր Զելանտան]] (New Zelanda), քանի որ մեծ ներդրում կատարած է Աւստրալիոյ հետազօտման գործին մէջ։ Իր երկրորդ ճանապարհորդութեան ժամանակ ան նաւարկած է Աւստրալիոյ արեւելեան Աւստրալիոյ ծովեզրով դէպի Նոր Կուինիոյ (New Guinea) հարաւային ափ<ref>{{cite web|url=http://adbonline.anu.edu.au/biogs/A020488b.htm|title=ADBonline.anu.edu.au|publisher=ADBonline.anu.edu.au|date=|accessdate=2011 թ․ հուլիսի 14|archiveurl=http://www.webcitation.org/659dXHsqJ|archivedate=2012-02-02}}</ref>։ Ան զանց առած է Նոր Կուինիոյ եւ Աւստրալիոյ միջեւ գտնուող Թորեսի նեղուցը եւ որուն շնորհիւ իր քարտեսներուն վրայ պատկերուած է արեւմտեան մասը<ref>* {{cite encyclopedia | last =Serle Serle| first =Percival Percival| year =1949 1949| title = Tasman, Abel | url = http://gutenberg.net.au/dictbiog/0-dict-biogT-V.html#tasman1 | encyclopedia = Dictionary of Australian Biography | publisher = Angus and Robertson | location =Sydney Sydney| accessdate = }}

Բացառելով հոլանտական հետազօտութիւնները, Աւստրալիոյ արեւմտեան ծովեզրը կը մնար չհետազօտուած մինչեւ Ճէյմս Քուքի (James Cook) առաջին նաւարկութիւնը։ Առաջին անգամ հարաւային ովկիանոսը կամ Անտեսանելի հարաւային երկրին բանտարկեալներով եւ մեղապարտեալներով գաղութ ստեղծելու գաղափարը կը պատկանէր Ճոն Քալանտերին։ Ան ըսած է.

[[1769]] թուականին փոխ-հրամանատար (lieutenant) Ճէյմս Քուքը, ղեկավարելով Ինտեւոր (անգլ.՝ HMS Endeavour) նաւը, ճանապարհորդած է դէպի Թաիթի, որպէսզի տեսնէ «Վեներայի» «Venus» Արուսեակ մոլորակի (transition) անցքը արեւի սկաւառակի վրայով։ Քուքը նաեւ կատարած է ծովակալութեան (admiral) գաղտնի կարգադրութիւններ հարաւային աշխարհամասը յայտնաբերելու գործին մէջ<ref>Andrew Cook, Introduction to ''An account of the discoveries made in the South Pacifick Ocean&nbsp;/ by Alexander Dalrymple'' ; first printed in 1767, reissued with a foreword by Kevin Fewster and an essay by Andrew Cook, Potts Point (NSW), Hordern House Rare Books for the Australian National Maritime Museum, 1996, pp.38-39.</ref>։

1770 թուականի [[Ապրիլ 19]]-ին Endeavour նաւի անձնակազմը տեսած են Աւստրալիոյ արեւելեան մասը եւ տասը օր անց անոնք կանգ առին եւ տեղաւորուեցան Պոթանի արշիպեղագոսին մէջ (Archipelago)։ Քուքը հետազօտած է արեւելեան ծովեզրը, իսկ ետքը (naturalist) բնագէտ Ճոզէֆ Պենքսի հետ միասին յայտնած են, որ Պոթանիի պայմանները բարենպաստ են, որպէսզի անոր վրայ գաղութ ստեղծուի։

Առաջին բրիտանական գաղութը հիմնուած է 1788 թուականի [[Յունուար 26]]-ին, [[Նոր Հարաւային Ուելս]], երբ Արթուր Ֆիլիփի առաջին նաւատորմիղը հասաւ Ճեքսըն նաւահանգիստ<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 157, 254.</ref>։ Որպէս արդիւնք, այդ օրը դարձաւ ազգային տօն՝ Աւստրալիոյ օրը։ Վան Տիմենի Երկիրը (այժմ Թասմանիա) բնակեցուած է [[1803]] թուականին եւ առաձին գաղութի կարգավիճակ ստացած է 1825 թուականին<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 464-65, 628-29.</ref> ։ 1828 թուականին Միացեալ Թագաւորութիւնը օրինաւոր կերպով արեւմտեան Աւստրալիան յայտարարած է իրը<ref>Davison, Hirst and Macintyre, p. 678.</ref>, այդպէսով տիրապետելով ողջ աշխարհամասին։

Ժամանակի ընթացքին Նոր Հարաւային Ուելսի մէջ ստեղծուած են առանձին գաղութներ, 1836 թուականին՝ Հարաւային Աւստրալիան, 1851 թուականին՝ Վիքթորիան, իսկ 1859 թուականին՝ [[Քուինզլենտ]]ը<ref>Davison, Hirst and Macintyre, p. 464.</ref> ։ Հիւսիսային տարածքը հիմնուած է 1911 թուականին՝ Հարաւային Աւստրալիայէն մէկ մասի անջատման ճանապարհով<ref>Davison, Hirst and Macintyre, p. 470.</ref>։ Հիւսիսային Աւստրալիան, Վիքթորիան եւ Արեւմտեան Աւստրալիան հիմնուած են, որպէս «ազատ գաղութներ», այսինքն՝ անյտեղ երբեք բանտարկեալներ չեն տարուած<ref>Davison, Hirst and Macintyre, p. 598.</ref>։ Բայց յետագային բանտարկեալները տեղափոխուած են նաեւ վերջին երկու գաղութներ<ref>Davison, Hirst and Macintyre, p. 679.</ref><ref>[http://www.access.prov.vic.gov.au/public/PROVguides/PROVguide057/PROVguide057.jsp Convict Records] Public Record office of Victoria.</ref> ։ Նոր Հարաւային Ուելսի բնակիչներու դժկամութեան պատճառով բանտարկեալները տեղափոխուած են այդ գաղութը։ Դատապարտեալներով վերջին նաւը եկած է 1848 թուականին<ref>{{cite web|year=1988|url=http://www.abs.gov.au/Ausstats/abs%40.nsf/0/A890E87A9AB97424CA2569DE0025C18B?Open|title=1998 Special Article&nbsp;– The State of New South Wales&nbsp;– Timeline of History|publisher=[[Australian Bureau of Statistics]]|archiveurl=http://www.webcitation.org/659dY4C3t|archivedate=2012-02-02}}</ref>։

Աւստրալիան՝ մինչ եւրոպացիներով բնակեցնելը, ունէր 750 000-ից մինչեւ 1 000 000 բնակչութիւն<ref name=APR>{{cite book|last=Briscoe|first=Gordon|title=The Aboriginal Population Revisited: 70,000 years to the present|year=2002|publisher=Aboriginal History Inc.|location=Canberra, Australia|isbn=9780958563765|others=Smith, Len|page=12}}</ref>, որուն թուաքանակը կտրուկ կերպով նուազեցաւ 150 տարիներու ընթացքին՝ հիմնականօրէն եւրոպացիներուն կողմէ բերած հիւանդութիւններիու պատճառով<ref>{{cite encyclopedia|title=Smallpox Through History|url=http://encarta.msn.com/media_701508643/Smallpox_Through_History.html|work=Encarta|archiveurl=http://www.webcitation.org/query?id=1257008292443871|archivedate=31 October 2009|deadurl=yes}}</ref>։ «Գողցուած սերունդ» (երեխաներու առեւանգումը աւստրալիական տեղացի ապորիկեններու կողմէն) Աւստրալիոյ բնիկներու [[Ցեղասպանութիւն|ցեղասպանութիւն]] կը համարուի<ref>{{cite web|url=http://www.aiatsis.gov.au/rsrch/rsrch_dp/genocide.htm|title=Genocide in Australia|accessdate=2007 թ․ սեպտեմբերի 13|last=Tatz|first=Colin|year=1999|work=AIATSIS Research Discussion Papers No 8|publisher=Australian Institute of Aboriginal and Torres Strait Islander Studies|archiveurl=http://web.archive.org/web/20050808002313/http://www.aiatsis.gov.au/rsrch/rsrch_dp/genocide.htm|archivedate=8 August 2005}}</ref>։ Հաւանական է, որ այս հանգամանքն ալ նպաստած է Աաւստրալիոյ բնիկներու թուաքանակին կտրուկ նուազման։<ref>{{Cite book|author=Attwood, Bain |title=Telling the truth about Aboriginal history |year=2005 |url=http://www.questia.com/read/109251500?title=Telling%20the%20Truth%20about%20Aboriginal%20History |publisher=Allen & Unwin |isbn=1-74114-577-5 |location=Crows Nest, New South Wales}}</ref>։ Բազմաթիւ պահպանողականներու կողմէ ապորիկեններու պատմութիւնը վիճելի է եւ չափազանցուած։ Այս կարծիքին է Աւստրալիոյ նախկին վարչապետ Ճոն Հոուարտը<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 72-73.</ref>։ «Գողցուած սերունդի» շուրջ բանավէճերը Աւստրալիոյ մէջ ստացած են «Պատմական պատերազմներ» անուանումը<ref>{{cite web|last=Mark|first=David|url=http://www.abc.net.au/news/stories/2009/08/27/2669177.htm|title=Rudd calls for end to 'history wars'|publisher=[[Australian Broadcasting Corporation]]|date=27 August 2009|accessdate=2010 թ․ ապրիլի 23|archiveurl=http://www.webcitation.org/659dZZ78p|archivedate=2012-02-02}}</ref>։ Դաշնակից ղեկավարութիւնը իրաւունք ստացած է ապորիկեններու նկատմամբ օրէնքներ կիրառել 1967 թուականին կայացած Աւստրալիական հանրաքուէարկութենէն ետք<ref>{{cite web|url=http://www.abc.net.au/messageclub/duknow/stories/s888141.htm|publisher=[[Australian Broadcasting Corporation]]|title=1967 Referendum|last=Dawkins|first=Kezia|date=1 February 2004|accessdate=2010 թ․ մարտի 30|archiveurl=http://www.webcitation.org/659danBq3|archivedate=2012-02-02}}</ref>։ Մինչ 1992 թուական, Աւստրալիոյ բնիկները հողատարածքի իրաւունք չունէին, քանի որ իրենցմէ առաջ Բարձրագոյն դատը, Աւստրալիան, մինչ եւրոպացիներու գալը ճանչցած էր որպէս «terra nullius» («ոչ մեկին չպատկանող երկիր»)<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 5-7, 402.</ref>։

19-րդ դարու 50-ականներուն Աւստրալիոյ մէջ ոսկէ տենդ սկսաւ<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 283-85.</ref>։ 1854 թուականին տեղի ունեցաւ Եւրիքեան ապստամբութիւնը, որ ուղղուած էր հանքերու համար ոսկիով արտօնագիրեր ձեռք բերելու դէմ։ Այդ առաջին քաղաքացիական անհնազանդութինն էր<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp.227-29.</ref>։ 1855 եւ 1890 թուականներու ընթացքին, վեց գաղունթեր ստացան պատասխանատու ղեկավարութեան կարգավիճակ, բայց միեւնոյն ժամանակ իրենք կը մնային Բրիտանական կայսրութեան կազմին մէջ։ [[Լոնտոն]]ի մէջ տեղակայացուած Բրիտանական կայսրութեան գաղութներու գործով նախարարութիւնը որոշ հարցերու շուրջ կը պահէր իր հսկողութիւնը՝ հիմնականօրէն արտասահմանեան գործերու, պաշտպանութեան<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 138-39.</ref> պաշտպանության<ref>{{Cite news|title=Colonial Defence and Imperial Repudiation|url=http://paperspast.natlib.govt.nz/cgi-bin/paperspast?a=d&d=DSC18601113.2.12&l=mi&e=-------10--1----0-all|date=13 November 1860|issue=vol XVII, issue 1349|newspaper=Daily Southern Cross|accessdate=2010 թ․ ապրիլի 4}}</ref> եւ միջազգային ծովային փոխադրական ոլորտներուն մէջ։

1901 թուականի [[Յունուար 1]]-ին տասնամեակի ծրագիրը, խորհրդակցութիւներու եւ քուէարկութեան հետեւանքով ստեղծուեցաւ Դաշնային Աւստրալիա՝ Աւստրիալական Միութիւն<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 243-44.</ref>։ [[1907]] թուականին ստացաւ Բրիտանական կայսրութեան գիրիշխանութեան (Dominion) կարգավիճակ։ Դաշնային Աւստրալիոյ մայրաքաղաքային տարածաշրջանը (աւելի ուշ կոչուած որպէս Աւստրալիական մայրաքաղաքային տարածք) ձեւաւորուած է [[1911]] թուականին՝ որպէս դաշնային ապագայ մայրաքաղաք՝ Քանպերրա։ Աւստրալական Միութեան ձեւաւորումէն մինչեւ Քանպերրայի շինարարութեան աւարտը՝ 1927 թուական, մայրաքաղաքի գործառնութիւնները (functions) իրականացուց Մելպուռնը<ref>{{cite web|url=http://uninews.unimelb.edu.au/news/4332/|title=When Melbourne was Australia’s capital city|last=Otto|first=Kristin|date=25 June&nbsp;– 9 Հուլիս 2007|publisher=University of Melbourne|accessdate=29 Մարտ 2010|location=Melbourne, Victoria}}</ref>։ 1911 թուականին Հարաւային Աւստրալիոյ նահանգի հիւսիսային տարածքի հաշուին ձեւաւորուած է Հիւսիսային տարածքը<ref>{{Cite book|url=https://books.google.am/?id=-embDa-x6MwC|title=Official year book of the Commonwealth of Australia|publisher=Australian Bureau of Statistics|year=1957|accessdate=2010 թ․ մարտի 29}}</ref>։ 1914 թուականին Աւստրալիան կամաւոր կերպով մասնակցած է [[Առաջին Համաշխարհային Պատերազմ (արեւմտահայերէն)|Առաջին համաշխարհային պատերազմ]]ին յօգուտ Բրիտանական կայսրութեան<ref>{{книга|автор=Bean, C. Ed.|заглавие=Volume I — The Story of Anzac: the first phase|ссылка=http://www.awm.gov.au/histories/ww1/1/index.asp|издание=First World War Official Histories 11th Edition|год=1941}}</ref><ref>Stuart Macintyre, ''The Oxford History of Australia: vol 4'' (1986), p. 142</ref>։ Պատերազմի ժամանակ աւստրալիացիները մասնակցած են Արեւմտեան ճակատի բազմաթիւ խոշոր պայքարներուն<ref>{{cite web|url=http://www.awm.gov.au/atwar/ww1.htm|title=First World War 1914–1918|publisher=Australian War Memorial|accessdate=2006 թ․ դեկտեմբերի 5|archiveurl=http://www.webcitation.org/659dbbjSs|archivedate=2012-02-02}}</ref>։ Պատերազմին մասնակցած մօտ 416 000 աւստրալիացիներէն 60 000-ը մահացած են, 152 000-ը՝ վիրաւորուած<ref>{{Cite book|last=Tucker|first=Spencer|title=Encyclopedia of World War I|publisher=ABC-CLIO|location=Santa Barbara, CA|year=2005|page=273|isbn=1-85109-420-2|url=https://books.google.am/?id=2YqjfHLyyj8C&pg=PA273&dq&q|accessdate=2010 թ․ մայիսի 7}}</ref>։ Շատերը Կալիփոլիի (Gallipoli) տակ Աւստրալիա-[[Նոր Զելանտա]]կան զինուորական ջոկատի (Australian and New Zealand Army Corps - ANZACs) պարտութիւնը կը համարեն համազօր կամ համանման ազգի որոշման կամ սահմանագծման (analogous nation-defining event), անոր առաջին մարտական մեծ գործողութեան օր<ref>Macintyre, 151-53</ref><ref>{{Cite book|last=Reed|first=Liz|title=Bigger than Gallipoli: war, history, and memory in Australia|year=2004|page=5|location=Crawley, WA |publisher=University of Western Australia |isbn=1-920694-19-6}}</ref>։ Նման մաշտաբի գործողութիւն կը համարուի Քոքատայի մարտը (Kokoda Trail campaign was part of the Pacific War of World War II)<ref>{{Cite journal|last=Nelson|first=Hank|year=1997|title=Gallipoli, Kokoda and the Making of National Identity|journal=Journal of Australian Studies|volume=53|issue=1|pages=148–60|url=http://www.api-network.com/main/pdf/scholars/jas53_nelson.pdf}}</ref>:

Ըստ Ուեսթմինիսթրեան կանոնագրութեան՝ (Statute of Westminster) Աւստրալիոյ եւ Մեծ Բրիտանիոյ պետութեան կազմին միակ կապը բրիտանական միապետն էր ընդհանուր ղեկավարը։ Աւստրալիան այն ընդունած էր 1942 թուականին, ըստ Ուեսթմինիսթրեան կանոնագրութեան (Statute of Westminster)<ref>Davison, Hirst and Macintyre, p. 609.</ref>, բայց պայմանագիրի կնքման տարեթիւը նշուած է 1939 թուականը, որպէսզի հաստատուած ըլլայ Աւստրալիոյ մասնակցութիւնը Երկրորդ համաշխարհային պատերազմին<ref>{{cite web|url=http://www.foundingdocs.gov.au/item.asp?sdID=96|title=Statute of Westminster Adoption Act 1942 (Cth)|publisher=[[National Archives of Australia]]|accessdate=2010 թ․ մարտի 30|archiveurl=http://www.webcitation.org/659dcjHch|archivedate=2012-02-02}}</ref><ref>{{cite web|url=http://www.comlaw.gov.au/comlaw/Legislation/ActCompilation1.nsf/0/AEA1CBA4FD61CFCFCA256F71005017A1/$file/StatuteWestminAdopt1942.pdf|title=Statute of Westminster Adoption Act 1942|publisher=ComLaw|accessdate=2010 թ․ մարտի 30|archiveurl=http://www.webcitation.org/659ddUJNr|archivedate=2012-02-02}}</ref>։ [[Ասիա (արեւմտահայերէն)|Ասիոյ]] մէջ կրած Բրիտանիոյ պարտութիւնը եւ [[Ճափոն]]ի ներխուժման վտանգը պատճառ հանդիսացաւ, որ Աւստրալիան եւ Ամերիկայի Միացեալ Նահանգները մտերմանան իրարու հետ<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 22-23.</ref>։ 1951 թուականին, ըստ ԱՆԶՈՒՍ-ի (ANZUS treaty - The Australia, New Zealand, United States Security Treaty) համաձայնագիրին, Աւստրալիան կը դառնայ ԱՄՆ-ի ռազմական դաշնակիցը<ref>Davison, Hirst and Macintyre, p. 30.</ref>։

[[Համաշխարհային Երկրորդ Պատերազմ (արեւմտահայերէն)|Երկրորդ Համաշխարհային պատերազմ]]էն ետք խրախուսուեցաւ եւրոպացիներու գաղթը։ 20-րդ դարու 70-ականներուն «Սպիտակ Աւստրալիա» քաղաքականութիւնը (White Australia Policy) չեղեալ համարուելէն ետք, գաղթի մակարդակը զգալիօրէն աճեցաւ ի շնորհիւ Ասիոյ։<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 338-39, 681-82.</ref>։ Հետեւաբար փոխուեցաւ Աւստրալիայի ժողովուրդագրութեան (demographic) տուեալները, [[Մշակոյթ|մշակոյթ]]ը եւ ինքնագնահատականը<ref>Davison, Hirst and Macintyre, pp. 442-43.</ref>։ 1986 թուականին Աւստրալիոյայի օրէնքն (Australia Act 1986) ընդունուելէն ետք, Աւստրալիոյ եւ Մեծ Բրիտանիոյ միջեւ եղած բոլոր կապերը վերջնականօրէն խզուեցան<ref>{{cite web|url=http://www.austlii.edu.au/au/legis/cth/consol_act/aa1986114/index.html|title=Australia Act 1986|accessdate=2010 թ․ հունիսի 17|publisher=[[Australasian Legal Information Institute]]|archiveurl=http://www.webcitation.org/659ddyVZ4|archivedate=2012-02-02}}</ref>։

1999 թուականի Աւստրալական հանրաքուէի արդիւնքներով աւստրալիացիներու 55 տոկոսը կողմ էին, որ Աւստրալիան դառնայ [[Հանրապետութիւն|հանրապետութիւն]]<ref name="AEC_results">{{Cite web|url=http://www.aec.gov.au/Elections/referendums/1999_Referendum_Reports_Statistics/Key_Results.htm|title=1999 Referendum Report and Statistics – Key results|publisher=[[Australian Electoral Commission]]|date=8 June 2007|archiveurl=http://www.webcitation.org/659deccrN|archivedate=2012-02-02}}</ref>։ 1972 թուականէն սկսեալ, երբ ընտրուեցաւ Ուիթլեմ Հոֆը<ref>{{Cite news|url=http://www.theage.com.au/news/opinion/whitlam-turned-focus-on-to-asia/2005/11/10/1131578173705.html|title=Whitlam turned focus on to Asia|last=Woodard|first=Garry|date=11 November 2005|publisher=[[The Age]]|accessdate=2010 թ․ մարտի 30 | location=Melbourne}}</ref> եւ մինչեւ հիմա, Աւստրալիան կը զարգացնէ իր յարաբերութիւնները խաղաղ ովկիանոսեան միւս երկիրներուն հետ ՝ միեւնոյն ժամանակ պահպանելով ջերմ յարաբերութիւններ Աւստրալիոյ դաշնակիցներուն եւ առեւտրական գործընկերներուն հետ<ref>{{Cite book|title=The Pacific Basin since 1945: A history of the foreign relations of the Asian, Australasian, and American rim states and the Pacific islands|last=Thompson|first=Roger C.|isbn=0-582-02127-8|publisher=Longman|year=1994}}</ref>։

Աւստրալիան հանրապետական ձեւով կառավարելու կողմնակիցները աւելի ուժեղ դիրքորոշում ունին։ Պետութեան գլխաւոր օրէնքը [[Սահմանադրութիւն]]ն է, որ հաստատուած է [[Վիքթորիա Թագուհի|Վիքթորիա թագուհի]]ին կողմէն 1900 թուականին։ Սահմանադրական ուժով օժտուած են նաեւ այլ [[Օրենսդրութիւն|օրէնսդրական]] օրէնքները, օրինակ՝ «Ուէսթմինսթըրեան կանոնադրութիւնը ընդունելու օրէնքը» եւ «Աւստրալիոյ որոշուած օրէնքը»։

Աւստրալիոյ մէջ յաճախ կը բարձրացուի հանրապետական կառավարման հարցը։ 1998 թուականի Փետրուարին [[Քանպերա]]յի մէջ տեղի ունեցաւ Սահմանադրական համագումար, ուր պատուիրակներուն մեծամասնութիւնը կողմ քուէարկեց, որպէսզի Աւստրալիան դառնայ հանրապետութիւն։ 1999 թուականի համագումարի արդիւնքով հանրապետական կառավարութիւն մտցնելու համար հանրաքուէ տեղի ունեցաւ։ Հանրապետութեան օգտին քուէարկեց 45,13%։ Ըստ 2005 թուականի վերջաւորութեան տեղի ունեցած ընկերաբանական «sociological» հարցուփորձին՝ աւստրալիացիներու 46%-ը կը ցանկան, որ Աւստրալիան դառնայ հանրապետութիւն։ Միայն 34% կը կարծէ, որ երկիրը պէտք է ղեկավարէ բրիտանական միապետը, այդուհանդերձ 52%-ը չի ցանկար, որ յաջորդ թագաւորը ըլլայ [[Արքայազն Չարլզ (արեւմտահայերէն)|Արքայազն Չարլզ]]ը, որուն որպէս պետութեան գլուխ կը փափաքին տեսնել քաղաքացիներու միայն 29%-ը<ref>[http://rus.delfi.lv/news/daily/abroad/article.php?id=13388110 Ավստրալիան ցանկանում է հանրապետություն դառնալ]</ref><ref>[http://www.dengi-info.com/news/?nid=16881 Ավստրալիացիները ցանկանում են իրենց երկիրը հանրապետություն տեսնել]</ref>։ Շատ դիտորդներ կը կարծեն, որ [[Էլիզապէթ Բ.]] թագուհին կը դառնայ վերջին բրիտանացի միապետը, որ կը գլխաւորէ Աւստրալիոյ միութիւնը։ 2007 թուականի Մարտին Աւստրալիոյ վարչապետ Ճոն Հաուըրտը կասկածի տակ առաւ Աւստրալիոյ՝ հանրապետութիւն դառնալու փաստը, քանի դեռ իշխանութիւնը կը գտնուի Էլիզապէթ II թագուհիին ձեռքը<ref>[http://www.mignews.com/news/politic/world/150306_73704_47957.html Քանի դեռ թագուհին է ղեկավարում, Ավստրալիան հանրապետություն չի դառնա]</ref>։

Աւստրալիայի գործադիր իշխանութիւնը կը ղեկավարէ վարչապետ Ճուլիա Կիլլարտ-ը։ Աւստրալիական միութեան թագուհին Էլիզապէթ Բ․-ը` կը համարուի պետութեան ձեւական ղեկավարը։ Թագուհին կը վաւերացնէ նահանգապետ-տեղակալին, որ իրաւունք ունի միջամտելու սահմանադրական ճգնաժամի ատեն, իսկ մնացած ժամանակը ան կը գործէ բացառապէս ներկայացուցչական դերով<ref>Australian Electoral Commission (2000). [http://www.aec.gov.au/_content/what/publications/electoral_events/referendum99/ 1999թ հանրաքվեի զեկույցները և վիճակագրությունը]</ref>։ Նահանգապետ-տեղակալը նաեւ կը ներկայանայ իբրեւ Աւստրալիայի Զինուած ուժերու գլխաւոր հրամանատարը՝ ներկայացնելով թագուհին իր այդ պաշտօնով։ Թէեւ Էլիզապէթ Բ․ թագուհին կը հանդիսանայ ե՛ւե’ւ Աւստրալիոյ ե՛ւե’ւ Մեծ Բրիտանիոյ թագուհին, ըստ Աւստրալիոյ Սահմանադրութեան, սակայն իր իշխանութիւնն ու ազդեցութիւնը այդ երկու երկիրներուն մէջ տարբեր կերպով կ՝իրականացուի <ref name=HOZ>[http://www.austlii.edu.au/au/cases/cth/HCA/1999/30.html R v Foreign Secretary; Ex parte Indian Association, QB 892 at 928; as referenced in High Court of Australia: Sue v Hill 1999&#93; HCA 30; 23 June 1999; S179/1998 and B49/1998]</ref>։

Նահանգապետ-տեղակալին հրամանով կ՝ընտրուի վարչապետը՝ որ կուսակցութեան կամ դաշնակից միութեան ղեկավար է, եւ որ վարչապետ կը դառնայ միայն Ներկայացուցիչներու պալատի մեծամասնութեան աջակցութեամբ։ Միակ դէպքը, որ դարձաւ վարչապետ՝ ծերակուտական Ճոն Կորտընի ընտրութիւնն էր, երբ ձգեց իր պաշտօնը ծերակոյտի կազմէն եւ դարձաւ Ներկայացուցիչներու պալատի անդամ (այդպէս էր նաեւ, երբ ծերակուտական Ճորճ Փիրսը, որ վարչապետի պաշտոօնակատարն էր 7 ամիսներու ընթացքին 1916 թուականին, այն ժամանակ, երբ Ուիլիըմ Հիւզը արտասահման կը գտնուէր)<ref>[http://www.adb.online.anu.edu.au/biogs/A110182b.htm|work=Australian Dictionary of Biography|publisher=Australian National University|accessdate=24 Ջորջ Ֆոստեր Փիրս (1870-1952)]</ref>։

Աւստրալիայի նախարարներու գրասենեակը կը նշանակուի Նահանգապետ-տեղակալի կողմէն՝ վարչապետի առաջարկութեամբ<ref name="faq">[http://www.peo.gov.au/faq/faq_16.html Գործադիր կառավարություն]</ref>։ Դահլիճի անդամ հանդիսացող նախարարները կը կոչուին աւագ նախարարներ։ Դահլիճի նիստերուն միայն աւագ նախարարները կը մասնակցին, թէեւ միւս նախարարներն ալ կրնան մասնակցիլ, եթէ օրակարգին դրուած է իրենց գործունէութեան հետ առնչուող թեման։ Նիստերը կ՝ընթանան վարչապետի նախագահութեամբ<ref name="faq" />։

Աւստրալիան ունի երկպալատներու դաշնային խորհրդարան՝ վերին պալատ, որ կազմուած է 76 ծերակուտականներէ բաղկացած «Սենաթով» եւ ստորին պալատ, որ կազմուած է 150 պատգամաւորներէ բաղկացած «Ներկայացուցիչներու պալատով»: Խորհրդարանի կազմին մէջ կը մտնէ նաեւ Մեծ Բրիտանիոյ թագուհին, որ կը ներկայացնէ ընդհանուր-նահանգապետ։ Աւստրալիական խորհրդարանը կը համարուի աշխարհի վեցերորդ շարունակական ժողովուրդավարական խորհրդարանը՝ ըստ տարիքի<ref>[http://www1.curriculum.edu.au/ddunits/units/ms4fq4acts.htm Բացահայտելով ժողովրդավարությունը․ Ավստրալիայի կառավարության և օրենքի ուղեցույց]</ref>։

Ստորին պալատի պատգամաւորները կ՝ընտրուին միայն հովանաւորեալ համայնքներէն, 3 տարի ժամանակով՝ պատգամաւորական տեղերու մեծամասնութիւնը սահմանուած է բնակչութեան մեծամասնութիւն համակարգով։ Ոչ մէկ նահանգ չի կրնար ներկայացնել 5-էն աւելի պատգամաւոր։

Սենաթի կազմին մէջ 6 նահանգները կը ներկայացնեն 12 ծերակուտականները, այսինքն՝ իւրաքանչիւր նահանգ 2 սենաթոր։ Սենաթի ընտրութիւնները տեղի կ՝ունենայ կուսակցական ցանկերով։ Սենաթորները կ՝ընտրուին 6 տարի ժամանակով, իսկ 3 տարին մէկ Սենատի կէսը կը վերընտրուի։

'''Աւստրալիոյ դրօշակը''', կը ներկայացուի որպէս կապոյտ գոյն ուղղանկիւն պաստառով մը, որուն վրայ նկարուած է 3 տարր՝

Ներկայ Դրօշակին միտքի եւ ուրուագիծի ամբողջ նկարագրութիւնը հրատարակուած է «Միութեան կառավարական տեղակագիրով» 1934 թուականին<ref>''Commonwealth of Australia Gazette'' թերթ, N 18, մարտի 23, 1934 թ</ref>:

'''Աւստրալիոյ զինանշան'''ը ինքնին կը ներկայացնէ վահան մը, ուր ձախէն աջ՝ ներկայացուած են նահանգներու զինանշանները՝ Նոր Հարաւային Ուելս, Վիքթորիա եւ Քուինսլենտ։ Վահանի ստորին մասով՝՝ ձախէն աջ՝ Հարաւային Աւստրալիա, Արեւմտեան Աւստրալիա եւ Թասմանիա։

Զինանշանի նախնական տարբերակը շնորհուած է Էտուարտ 7-րդի (King Edward VII) կողմէն 1908 թուականին, ուր վահանը կը ներկայացնէ ագեվազը (քանգարու) եւ հնդկաջայլամը (Emu)<ref>''The Armorial Ensigns of the Commonwealth of Australia'' 1980. Commonwealth of Australia ISBN 0-642-04793-6</ref>։

'''Աւստրալիոյ ազգային օրհներգը'''․ «Զարգացի՛րԶարգացի’ր , գեղեցիկ Աւստրալիա»-ն, գրած է Փիթըր Մաքքորմիքը ("Advance Australia Fair" - Peter Dodds McCormick) 1878 թուականին։ Ռոպերթ Հոուքի կառավարութեան առաջարկութեամբ եւ Նահանգապետ-տեղակալ՝ Սթեֆան Նինիանի արտօնութեամբ բրիտանական «God Save The Queen» օրհներգը փոխարինուեցաւ նոր օրհներգով<ref>[http://www.aph.gov.au/library/handbook/national_symbols/index.htm Ավստրալիայի կառավարություն «Ավստրալիայի Միության կառավարական ձեռնարկ», սեպտեմբեր, 2005 թ]</ref>: