«Բրինձ» խմբագրումներու միջեւ տարբերութիւն

Անոր արմատները կը հասնին 60 ÷ 150 սմ. բարձրութեան։ Ծաղկաբոյլին հասկիկները՝ միածաղիկ են, եւ [[պտուղ]]ին հատիկները՝ թեփոտ։ Տերեւները բաւական լայն են, մուգ [[Կանաչ (գոյն, արեւմտահայերէն)|կանանչ]], եւ ծայրերը փշոտ։

«Բրինձ»<ref>http://www.nayiri.com/imagedDictionaryBrowser.jsp?dictionaryId=7&query=%D5%A2%D6%80%D5%AB%D5%B6%D5%B1</ref> անունը կը ծագէ պահլաւերենէ, նոյն ծագումն ունէ նաեւ վրացերէն ბრინჯი <small>[պրինջիպրինճի]</small>-ն: <br />

Բրինձի արտադրութիւնը եւ սպառումը կը կատարուի [[Հարաւ]]-Արեւելեան [[Ասիա (արեւմտահայերէն)|Ասիոյ]] երկիրներուն մէջ։ Այս հիմնական [[Գիւղտնտեսութիւն|գիւղտնտեսական]] արդիւնքը գրաւական երաշխիքէ կը հանդիսանայ այդ երկիրների գիւղական բնակչութեան համար։ Բրինձի աճման գործով հիմնականօրէն կը զբաղուին հող ունեցող փոքր գիւղացիական տնտեսութիւները։ Բրինձի աճման համար կը պահանջուի յատուկ պայմաններ։ Աշխատանքները կը կատարուին ձեռքով։ Բրինձի համաշխարհային արտադրութեան 95%-ը բաժինը կը տրուի զարգացող երկրներուն։երկիրներուն։ Անոր կէս արտադրութիւնը ապահուում ենկ'ապահովէն [[Չինաստան (արեւմտահայերէն)|Չինաստանն]]ն ու [[Հնդկաստան (արեւմտահայերէն)|Հնդկաստանը]]ը <ref>[http://fao.org (FAOSTAT)։ «Countries by commodity (Rice, paddy)» Վերցուած է 2013 թ․ մարտի 12]</ref>։

Բրինձը հիմնական սնունդ է աշխարհին բնակչութեան կէսէն աւելիին համար: Ասիկա գերակշռող ուտելիքային էնըրճիին աղբիւր մըն է Ասիոյ եւ խաղաղովկիանոսեան տարածաշրջանին 17, հիւսիսային եւ հարաւային ամերիկաներու՝ 9 համար եւ Ափրիքէի՝ 8 երկիրներու համար: Բրինձը կը տրամադրէ աշխարհի սնունդային գումարային էներճըին 20%-ը, այն դէպքըպարագային, երբ ցորենը՝ 19%-ը եւ եգիպտացորենը՝ 5%-ը:<ref>{{cite web|title=Rice is Life|publisher=Food and Agricultural Organization of the United Nations|year=2004|url=http://www.fao.org/rice2004/en/f-sheet/factsheet3.pdf}}</ref><br />

Բրինձին սնունդայինսննդային արժէքը կախում ունէ քանի մը գործոններէ: Ճերմակ, կարմիր, դարչնագոյն եւ սեւ բրինձներն ունեն իրարէ տարբեր սնունդայինսննդային արժէքներ: ՍնունդայինՍննդային արժէքը կախում ունէ, թե որ աշխարհագրական տարածքումտարածքին մէջ, կամ ինչպիսի որակի հողերու մէջ աճեցուած է, ինչպէս նաեւ՝ եղանակային պայմաններէ, պարարտացման եղանակներէ եւ թէ ինչ եղանակներով պատրաստուած է ուտելու համար:<ref>{{cite web|title=Rice in human nutrition|year=1993|publisher=Food and Agricultural Organization of the United Nations|author=Juliano, Bienvenido O. |url=http://www.fao.org/docrep/T0567E/T0567E00.htm}}</ref>

Ճերմակ եւ դարչնագոյն բրինձներու բրոթեիններուպրոթէիններու որակին, հանքանիւթերու եւ վիդամիններուկենսանիւթերու, ճարպերու եւ ածխաջրածիններու համեմատական վերլուծութենէ կը պարզուի, որ անոնցենանոնցմէ ոչ մէկ կը հանդիսանայ սնունդինսնունդի լիարժէք աղբիւր մը:<ref>{{cite web|title=Nutrition Info: white rice cooked versus brown rice cooked|url=http://skipthepie.org/cereal-grains-and-pasta/rice-white-long-grain-regular-cooked/compared-to/rice-brown-long-grain-cooked/}}</ref><br />

ԲրինձինԲրինձի կարմիր, սեւ եւ ճերմակ տեսակի բրինձներու համեմատական ուսումնասիրութիւնը ցոյց կուտայ, որ կարմիր եւ սեւ բրինձներու մէջ գունանիւթը կրնայ առաջարկէ սնունդային առաւելութիւններ: Կարմիր եւ սեւ բրինձներու օգտագործումը բացայայտեցաւ, որ կը նուազեցնէ կամ կը դանդաղեցնէ աթերոսքլերոզինաթերոսքլերոզի զարգացումը, քոլեսթերինիքոլեսթրինի արտադրութիւնը: Սպիտակ բրինձինբրինձի օգտագործումը սա առաւելութիւնները չէր տուած: Ասիկա կը յանգեցնէ այն եզրակացութեան, որ ատիկա կրնայ մասնակիաբար պայմանաւորուած ըլլալու կարմիր ու սեւ բրինձներուն մէջ հակաօքսիտանթներու բացակայութիւնով:<ref>{{cite journal|title=Red and Black Rice Decrease Atherosclerotic Plaque Formation and Increase Antioxidant Status in Rabbits|journal=Journal of Nutrition|volume=131|issue=5|year=2001|pages=1421–1426|pmid=11340093|last1=Ling|first1=WH|last2=Cheng|first2=QX|last3=Ma|first3=J|last4=Wang|first4=T}}</ref>